اکبر ترکان رئیس شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی بامداد امروز 29 خردادماه در برنامه ثریا که از شبکه یک سیما پخش شد درباره ویلاسازی مردم در مناطق آزاد صحبت کرد و گفت: باید مناطق آزاد به سمتی بروند که مردم در جایی مانند ارس و اروند ویلا بخرند نه آن که اقدام به خرید ویلا در آنتالیا کنند. کسانی که خانه دومی در جایی مانند مازندران می خرند به این علت نیست که منتظر گران شدن آن بمانند بلکه خرید این ویلاها برای پر کردن اوقات فراغتشان است و می خواهند مردم این ویلاها را در آبادان هم بخرند.
وی افزود: یکی از کارکردهای مناطق آزاد گردشگری است. حاضر نیستم از این ظرفیتها چشم بپوشم باید به این ظرفیت ها بیشتر پرداخته شود. کاش دولت سازندگی کارش را ادامه داده بود و توسط اشخاص دیگر نادیده گرفته نمی شد.
ترکان همچنین درباره این که انتقادات به دولت نهم و دهم به9 علت جابجایی مدیران نیز وجود داشت و اکنون در منطقه ای مانند قشم با تغییر مداوم مدیریت ها روبرو هستیم، گفت: تغییر مدیرعامل منطقه آزاد قشم دخالتی در تغییر سیاستها ندارد. پیش از این یکی از اعضای هیات مدیره، مدیرعامل شده بود اکنون یکی دیگر از آنها این سمت را قبول کرده است. این یک موضوع کاملاً داخلی است و سیاستها تغییری نمی کند. ما سعی کردیم که در هر منطقه یکی از شخصیت های ملی در کنار مسئولان استانی حضور داشته باشند. به عنوان مثال در چابهار سه نفر از اعضای هیات مدیره اهل بلوچستان هستند.
رئیس شورای هماهنگی مناطق آزاد همچنین در پاسخ به این که در روستاهای قشم محرومیتها بسیار زیاد است و جایی مانند درگهان مردم از فاضلاب رنج می برند گفت: قبول دارم زمینهایی در ساحل درگهان برای ایجاد پاساژ در نظر گرفته شده بود، این باعث شده تا فاضلاب در زیر زمین دفن شود و به مرور رطوبت آن به دیوار خانه ها بزند. باید تمام مسیر شکافته شود نباید زمین را متراکم می کردند بدون این که زهکش فرار را برای آن فراهم کنند. من به اهالی جزیره درگهان قول می دهم تا یک ماه آینده اصلاح این مشکل آغاز شود ولی نمی دانم این کار تا چند ماه دیگر تمام خواهد شد.
در این برنامه روح الله ایزدخواه کارشناس توسعه منطقه ای به صورت تلفنی نسبت به صحبت های ترکان انتقاد کرد و گفت: مناطق آزاد و ویژه یکی از ورشکسته ترین طرحهای نظام سرمایه داری مصرف زده ای است که در 20 سال اخیر در دنیا حاکم شده بود.
وی گفت: حتی در مستندهایی که از جزایر و مناطق آزاد در این برنامه پخش شده نشان می دهد که نظر مردم و مسئولین منطقه بسیار با هم متفاوت است و مردم از این که منطقه ای ویژه و آزاد شناخته شده است چندان راضی نیستند.
وی خطاب به ترکان گفت: ایران عقب مانده نیست، ایران از لحاظ منابع مادی، انسانی و ثروتهای ملی جزو کشورهای برتر دنیا است. زیرساختها فقط سخت افزاری نیستند. در اسناد توسعه جهانی می گویند 60 درصد زیرساختها نرم است آن هم به علت حاکمیت سرمایه داری تجاری. ما به سمت تقلید از ظواهر غرب رفته ایم و مناطق آزاد و ویژه نماد بارز آن هستند.
ایزدخواه گفت: وقتی کارخانه های وجود ندارد منطقه آزاد می شود پاتوق بنجل فروشان و محله پاساژها. اول بنگاه تولیدی بزنید و اگر مشکل سخت افزاری داشت آن وقت مناطق آزاد تشکیل دهید. برخی گفته اند ایران را دوبی برگ کنیم. می خواهیم ایران و همه آن را به منطقه آزاد تبدیل کنیم. این که شما می گویید در مناطق آزاد مردم ویلا بخرند یعنی پیاده کردن نظام ارباب رعیتی. برای کارهای اقتصادی مردم برنامه ای نداشته ایم و فقط می خواهید زمین ها را بخرند.
ترکان در پاسخ به ایزدخواه گفت: من نمی دانم در تریبون مجلس چه کسی گفته ایران را به دوبی تبدیل کنیم. کاش پول زیرساختها را صرف ساخت بندر و راه آهن می کردیم. ما نفت فروختیم و به جای آن سیب، خربزه و لباس زیر آوردیم.
رئیس شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفت: گردشگری زیرساخت می خواهد، هتل در مناطق حتی در کیش هم کم داریم. معاون فرهنگی و اجتماعی مناطق آزاد کوشش می کند با راه اندازی کاشانه مسافر ظرفیت های روستایی را نیز برای تبدیل آن به مراکز اقامتی بالا ببرد.
ترکان همچنین در اسخ به گله مندی مردم از جاده شمال جزیره قشم گفت: این جاده باید بهسازی شود. جزو طرحهایی بوده که باید به بزرگراه تبدیل می شد اما هنوز منابع مالی آن تامین نشده است.
ایزدخواه دوباره به صحبت های ترکان واکنش نشان داد و گفت: در عسلویه زمین 10 میلیون تومانی 60 میلیون تومان می خرند ولی یک میلیارد تومان به پتروشیمی می فروشند بعد همان صاحبان اصلی زمینها می آیند در تهران و موبایل فروشی می کنند.
ترکان پاسخ داد اصلاً دولت قرار نیست زمین مردم را بخرد. ما با ورود سرمایه گذاران و سرمایه گذاری آنها در شهرهای محروم مخالف نیستم.
در ادامه این برنامه مستندی نیز از خرمشهر و آبادان پخش شد که در این مستند امام جمعه خرمشهر اعلام می کردم تا قبل از جنگ فقر در خرمشهر وجود نداشت، می گویند سه میلیون گردشگر در ایام نوروز به خرمشهر آمده است ولی نگفته اند که چه فایده ای این تعداد گردشگر برای مردم داشته اند. مسئولان می روند و بیرون از شهر زائرسرا ایجاد می کنند، گردشگران به داخل شهر نمی آیند تا از امکانات این شهر استفاده کنند آنها می روند و به ما فقط عبوری نگاه می کنند و ما هم فقط شاهد رفت و آمد آنه هستیم بدون این که از وجود آتها این شهر بهره ای ببرد.
