به گزارش پایگاه عدالت خواهان" «گروههای مرجع» اصطلاحی در جامعه شناسی است که به مجموعه های موثر بر افکار عمومی اطلاق می شود. متاسفانه در سالهای اخیر در کشور ما جماعتی از شبه هنرمندان دمدمی مزاج به گروه مرجع بخشی از جامعه تبدیل شده اند؛ این جماعت پرمدعی و پرهیاهو در انتخاباتهای چندسال اخیر معمولا خود را خرج یک جریان خاص کرده اند و بعد از انتخابات از کرده خود پشیمان گشته و حتی طلبکار مردم هم شده اند. این بار هم همینها در موجی رسانه ای در حال ابراز پشیمانی از حمایت خود از روحانی هستند؛ ولی پشیمانی دیگر فایده ای ندارد و تا ۱۴۰۰ کشور دچار این دولت کم کار و ضعیف خواهد بود.
گروههای زیادی از هنرمندان در فضای شخصی خود پست به اشتراک گذاشتند. جنس پست‌ها را می‌توان از چند جنبه گروه‌بندی کرد. بعضی از هنرمندان از جنبه منفی و تندی به لایحه و دولت انتقاد کردند.
حدود یک هفته از تقدیم لایحه بودجه سال ۹۷ به مجلس شورای اسلامی می‌گذرد. از همان ابتدای امر و بعد از تقدیم لایحه، بندها و رقم‌هایی بودند که به‌شدت موردتوجه قرار گرفتند و جنجالی شدند. داغ‌ترین و پربحث‌ترین آن‌ها سه برابر شدن عوارض خروج از کشور بود. اتفاقی که واکنش بسیاری از سلبریتی‌ها را برانگیخت. واکنش تند بعضی از هنرمندان به دولتمردان برای بسیاری عجیب بود. بعضی از آن‌ها هنوز مهر انتخاباتی‌شان خشک نشده است و بسیاری هم پست‌های حمایتی زیادی دارند و تا مدت‌ها نوار بنفش را به دور دست بسته بودند، حال چه شده است که دست به اعتراض زدند.
دیگر برای بسیاری از مردم طبیعی شده است؛ بعد‌از این که واقعه‌ای اجتماعی، سیاسی و فرامنطقه‌ای اتفاق می‌افتد، بسیاری از مردم سریع سراغ صفحه پیج سلبریتی‌های موردنظر رجوع می‌کنند تا ببینند که نگاه او به این ماجرا چه گونه است. تعجب‌ها اما بعد از استوری آقای «رضا صادقی» تعجب‌برانگیز بود: «سلام آقای رییس جمهور…رأی دادیم، حمایت کردیم، توهین شنیدیم، تهمت شنوفتیم… حرف من عوارضی و قیمتش، نون و قیمتش، زلزله‌زده و محرومیتش، گرونی و مصیبتش، حتی نون و ترس نداشتنش نیست، درد اینجاست که انگار از حال روزمون خبر ندارید…چشم یاری داشتیم…حیف… خداحافظ آقای رییس‌جمهور.»
نرو سمیه!
گروههای زیادی از هنرمندان در فضای شخصی خود پست به اشتراک گذاشتند. جنس پست‌ها را می‌توان از چند جنبه گروه‌بندی کرد. بعضی از هنرمندان از جنبه منفی و تندی به لایحه و دولت انتقاد کردند. به‌عنوان‌مثال، «باران کوثری» پست گذاشته است: «یک توئیت خیلی جالب خواندم، مضمونش این بود: «یعنی یک سفر خارج رفتن جریمه‌اش (چون این پول عوارض نیست، جریمه است) از جریمه‌ای که دادگاه برای قاضی مرتضوی در نظر گرفته بیشتر است.»
یا «مهرداد صدیقیان» برای تأثیرگذاری پست خود دست روی نوستالژی گذاشته و با نگاه انتقادانه طرح شیر کرده است: «لابد اونایی که این طرح رو دادن گمان می‌کنند کسانی که با دلار ۴۲۰۰ تومانی خارج می‌رن حتماً ثروتمندن! بدون هیچ توجیهی پول گزاف می‌گیریم ازشون… فکر کنم کارتون رابین‌هود رو دیدن آقایون! فقط تا آخر ندیدن! وسطش برق رفته! چون آخرش از پولدارا می‌گرفت می‌داد به فقیرا.»
پست «فرهاد آئیش» اما کوتاه بود: «هر روز بهتر از دیروز.» آئیش البته سریع پستش را پاک کرد؛ اما طرح آن‌قدر برای بسیاری از هنرمندان سنگین بوده که حتی باوجود نداشتن سابقه اعتراض‌های اجتماعی، برای نخستین بار وارد صحنه اعتراض شدند. خانم «حدیث میرامینی» یکی از آن‌هاست. او اعتراضش را با این مضمون انتشار داده است: «جالبه که هنوز داریم بهش می‌گیم عوارض خروج، به قول یه دوستی این دیگه عوارض نیست، جریمه خروج از کشوره.» این لایحه البته چشمه طنز بعضی از هنرمندان را هم جوشان کرده است. «مجید صالحی» در پستی همه تقصیرها را گردن عمل جراحی امیر نوری گذاشته است: «بفرما سه روز امیر نوری نبود، بیمارستان بود؛ عوارض خروج از کشور سه برابر شد. خدا رو شکر زودتر مرخص شد تا وضعیت آشفته‌تر نشده، منم شرمندم.» صالحی البته زهر خنده خود را با انتشار عکس امیر نوری و رییس مجلس ریخته است.
واکنش «نوید محمدزاده» اما لقب طنزترین پست را از آن خود کرد. محمدزاده با انتشار دیالوگ ماندگار شخصیت محسن فیلم «ابد و یک روز» و انتشار عکسش در استوری، به اشتراک گذاشته است:: «سمیه نرو، اگه رفتی بار اول ۲۲۰ هزار تومان، دفعه دوم، ۳۳۰ هزار تومان، دفعه سوم ۴۴۰ هزار تومان باید عوارض خروج از کشور بدی.»
اثرگذاری عتراض سلبریتی ها
انتقادها و نقد و بررسی‌های بسیاری از رسانه‌ها و مردم بعد از اعتراض سلبریتی‌ها به لایحه افزایش عوارض خروج از کشور، رنگ و بوی دیگری گرفت.
دکتر سیدحسن حسینی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در رابطه با تأثیری که اعتراض مجازی سلبریتی‌ها خواهد گذاشت، توضیح می‌دهد: «درحال حاضر که لایحه به تصویب مجلس نرسیده است اما مسلماً این موضع‌گیری‌هایی که از طرف سلبریتی‌ها انجام می‌شود، اثرگذار خواهد بود. اعتراض سلبریتی‌ها بر افکار عمومی تأثیرگذار است. این اعتراض‌ها ممکن است که بر رأی مجلس هم اثرگذار باشد. دولت عوارض را سیصد درصد افزایش داده ولی احتمال این وجود دارد که مجلس سیصد درصد را به صد درصد کاهش دهد.»
او دلیل واکنش‌های سلبریتی‌ها را این‌طور عنوان می‌کند: «معلوم نیست که مسوولان ما در کجا زندگی می‌کنند. شما در هیچ جای دنیا نمی‌بینید که در بودجه‌بندی‌هایشان یک‌دفعه یک سری سیستم‌های عوارضی را سیصد درصد زیاد کنند. خروجی کشور ما برای کشورهای غیرزیارتی ۷۵ هزار تومان بوده است، این میزان قرار است که برای بار اول به ۲۲۰ هزار تومان برسد. این نشان می‌دهد که این آقایان در منظومه شمسی زندگی نمی‌کنند.
این‌گونه گران کردن‌ها باعث گران شدن زندگی مردم می‌شود. من اگر بخواهم کالایی را از مغازه‌داری بخرم، شاید آن مغازه‌دار اصلاً سفر خارج از کشور نداشته باشد، اما کالایش را به من گران می‌فروشد وقتی من به او اعتراض می‌کنم، از قانونی که مجلس و دولت تصویب کرده است، حرف می‌زند. هیچ جای دنیا این‌ها سابقه ندارد.» حسینی درباره نگاه مردم به دولتمران نیز می‌گوید: «من به‌عنوان یک جامعه‌شناس، این‌گونه قیمت‌گذاری‌ها من‌جمله عوارض خروج از کشور را یک توهین به‌حساب می‌آورم.
دولت ما و تنظیم‌کنندگان بودجه ما نسبت به کسانی که می‌خواهند از کشور خارج شوند، حساسیت دارند درصورتی‌که کسانی که از کشور خارج می‌شوند، هنرمندند، استاد دانشگاه‌اند، خانواده‌ای که فرزندش در آنجاست و برای دیدار او به خارج از کشور می‌رود. هرسال ما ۶ الی ۷ میلیون نفر مسافر به عتبات عالیات داریم. این سرکیسه کردن مردم است. در کشوری که بالاترین منابع گازی را دارد. بیشترین منابع نفتی را دارد. چهارمین کشور ازنظر وجود منابع در دنیا هستیم.
این موضوع بر کل اقتصاد جامعه اثر می‌گذارد. در دنیا دولتمردان نخستین که کاری که انجام می‌دهند این است که قیمت‌های مواد خوراکی مردمشان را کنترل می‌کنند. این روند رشد قیمت‌ها بسیار بطنی است. کمترین عوارض و مالیات را هم روی آن می‌گذارند. سفر هم جز سبدهای هزینه مردم است. یکی سفر زیارتی می‌رود و یکی هم‌سفر سیاحتی، با این‌جور کارها، با این جریمه‌ها نمی‌توانند جلوی سفر رفتن مردم را بگیرند. این جریمه کردن‌های این‌چنینی اتفاقاً تبعات منفی سیاسی زیادی دارد. یکی از آن‌ها فاصله انداختن میان دولت و مردم است. مبلغ ممکن است که زیاد نباشد اما بحثی که در رسانه‌ها و فضای مجازی به وجود آورده است، مردم دولت را کمتر از خودشان می‌دانند. اگر مجلس آن را تغییر دهد، به آن دید منفی پیدا می‌کنند. این‌ها جنبه‌های ظریف این اتفاق است که متأسفانه مشاوران، این‌ها را به دولتمردان خوب مشاوره نمی‌دهند.» حال باید منتظر ماند و دید، هنرمندانی که تا دیروز موافق منافع دولت بودند و امروز به شیوه خود دست به اعتراض زده‌اند، چگونه می‌توانند در رأی مجلس تأثیرگذار باشند.
