بختیار که از ارسال نامه به امام در تاریخ ۵ بهمن ۱۳۵۷ و طرح سفر به پاریس و مذاکره با ایشان موفق به کسب مشروعیت و یافتن راه نجات نشده بود؛ از یک سو حاضر به سپردن حکومت به مخالفان نبود و از سوی دیگر خود نیز تسلطی بر اوضاع کشور و امکان تغییر شرایط آن را نداشت و تنها به پشتیبانی آمریکا و انگلیس و تا حدودی ارتش، دلگرم بود.
به رغم بسته بودن فرودگاهها و پخش خبرهای مربوط به سوء قصد به جان امام و نیز منحرف ساختن هواپیمای حامل وی، امام اعلام کرد: «هر زمان بخواهد به ایران مراجعت میکند». بدین ترتیب بسته شدن فرودگاهها به عنوان یک وسیله تبلیغاتی به نفع امام خمینی و به ضرر بختیار درآمد. چرا که اعلام آمادگی امام برای بازگشت به میهن و ممانعت دولت بختیار، مردم ایران را به هیجان بیشتری درآورده و ابعاد ناآرامیها را وسیعتر ساخته بود.در حالی که هنوز در میان فرماندهان نظامی شاه کسانی بودندکه تصور میکردند کودتا علیه امام خمینی امکان دارد و میکوشیدند شاپور بختیار را با آن موافق سازند، بختیار بیمیل بود؛ زیرا اعتقاد داشت خودش شاه را بیرون کرده و پشتوانه او اکنون به قدری قوی است که به تنهایی میتواند امام خمینی را نیز کنار بگذارد.
تحصن تا بازگشایی فرودگاه
تحصن در دانشگاه تهران که با حضور جمعی از روحانیون متعهد و مبارز نظیر شهید بهشتی، شهید مطهری، شهید مفتح، آیتالله خامنهای و جمعی دیگر از روحانیون مبارز سازماندهی شده بود، به صورت گسترده مورد حمایت مردم، علما و مراجع تقلید قرار گرفت و تا زمان بازگشایی فرودگاه نیز ادامه یافت. حمایت مردمی از حرکت روحانیون به همراه فرار سربازان، درجهداران و افسران جوان از پادگانها، اوضاع را به گونهای درآورده بود که بختیار نمیتوانست به طور نامحدود فرودگاهها را بسته نگه دارد.
برای بختیار روشن شده بود نه تنها نمیتواند آیتالله را شکست دهد، بلکه میباید به خواستههای مردم که مهمترین آنها، بازگشائی فرودگاهها بود نیز تن دردهد.
سخنرانی آیت الله خامنه ای در میان تحصن کنندگان در مسجد دانشگاه تهران در اعتراض به بسته شدن فرودگاه ها
بازگشایی فرودگاه برای ورود امام
بختیار که همچنان به تلاش خود برای تکیه بر اریکه قدرت ادامه میداد، ناگهان روز ۹ بهمن، اعلام کرد که فرودگاه برای ورود آیتالله خمینی باز است. اگر چه بختیار دلیل این تصمیم را ناتوانی خود ازمنع بازگشت یک تبعه ایرانی به کشورش اعلام داشت، اما ویلیام سولیوان آخرین سفیر امریکا در رژیم پهلوی در این باره مینویسد: «بختیار پس از اینکه با وساطت من موفق به جلوگیری از استعفای ارتشبد قرهباغی از ریاست ستاد شد، گفت: با تدابیری که پیشبینی کرده، پس از مراجعت آیتالله خمینی اوضاع به نفع حکومت او تغییر خواهد کرد.» فارغ از آنکه بختیار با این تصمیم خود چه هدفی را دنبال میکرد، عقبنشینی او وباز شدن فرودگاهها حکایت از پیروزی امام و مردم ایران در مبارزه تبلیغاتی بر علیه رژیم شاهنشاهی داشت.
خبر بازگشت امام در روزنامههای عصر ۱۱ بهمن از یک سو نشان از استیصال ارتش و دولت داشت و از سوی دیگر تدارکات وسیع کمیته استقبال برای ورود امام به ایران را به نمایش میگذاشت.
به سوی وطن
سرانجام روز ۱۲ بهمن ۱۳۵۷(فوریه ۱۹۷۹) امام خمینی پس از بیش از ۱۴ سال تبعید با هواپیمای ۷۴۷ شرکت هواپیمایی فرانسه (ایرفرانس) عازم ایران گردید. امام پیش از ترک نوفللوشاتو در پیامی کوتاه از مهماننوازی و تفاهم فرانسویان و اجازه آزادی بیان که به او داده شده بود، تشکر کرد: «کشور شما را ترک میکنم تا برای خدمت به کشور خود بروم. مهماننوازی دولت فرانسه و حس آزادی خواهی آن را فراموش نخواهم کرد.» ضمن اینکه امام از اهالی نوفللوشاتو نیز به خاطر دردسرهایی که اقامت وی برایشان فراهم کرده بود، عذرخواهی کرد.
بختیار باید استعفا بدهد
امام در مصاحبهای در فرودگاه پاریس به سئوالات خبرنگاران نیز پاسخ داد. در مورد دولت بختیار، مواضع قبلی خود را تکرار کرد و گفت: «ملاقات را نمیپذیرم، مگر آنکه استعفا بدهد و کنار برود».
ارتش به دامن ملت بیاید
همچنین امام در مورد ارتش، ضمن تأیید تماسهایی که در تهران با ارتش بوده است، فرمود: «اگر مقتضی بدانیم، باز هم تماس حاصل خواهیم کرد. ما از ارتش میخواهیم که هر چه زودتر به ما متصل شود. ما میخواهیم ارتش مستقل باشد، و از قید اجانب خارج شود، آزاد شود. آنها فرزندان ما هستند. ما به آنها محبت داریم باید به دامن ملت بیایند و ارتش و ملت از همدیگر هستند. ارتش باید از دولت غاصب کنار برود، تا مردم تکلیفشان را با او معین کنند.«
آرامش امام در پرواز انقلاب
۱۵۰ تن خبرنگار خارجی که عمدهترین شبکه خبری دنیا را تشکیل میدادند، همراه امام در «پرواز انقلاب» حضور داشتند. یکی از مهمترین نکات پرواز انقلاب، خالی بودن نیمی از صندلیهای بوئینگ ۷۴۷ ایرفرانس بود. در حالی که هواپیمای چارتر ایرفرانس گنجایش بیش از ۴۰۰ نفر را داشت اما از پذیرش حدود ۲۵۰ مسافر خودداری نمود تا بتواند به اندازه کافی سوختگیری کند و در صورت عدم فرود در تهران به پاریس بازگردد. این مطلب بیش از هر چیز نشان دهنده نگرانی از احتمال عدم موفقیت و شکست پرواز بود. با این حال امام مصرانه و در کمال آرامش اعلام کرد که به کشور باز میگردد.
آرامش امام در طول پرواز برای تمام خبرنگاران و همراهان وی شگفتانگیز بود. روزنامه کیهان در گزارش ویژه خود در روز دوازدهم بهمن چنین نقل میکند: «یک خانم مهماندار هواپیمایی که آیتالله خمینی را به تهران آورد، گفت امام فاصله پاریس تا تهران را در کف هواپیما خوابیده بود. به گفته این مهماندار اندکی بعد از سوار شدن به هواپیما در فرودگاه شارل دوگل پاریس امام به طبقه بالای هواپیما رفت، نمازش را خواند و بعد روی دو پتو خوابید. دستیارانش در طبقه پایین ماندند و فقط خدمه و افرادی که در کابین کار داشتند از پلکان رفت و آمد میکردند.» مهماندار هواپیما گفت: «یک بار که از کنار وی عبور کردم آرام به خواب رفته بود و بار دیگر که برگشتم هنوز در خواب بود.» خواب آرام امام ظاهراً نشان میدهد که وی بیمی از احتمال افزایش برخوردهای خونین بین نیروهای نظامی و هوادارانش به دنبال ورودش به تهران به خود راه نداده است.
صف 32 کیلومتری استقبال کنندگان از امام
در سپیده دم دوازده بهمن مردم از شهرهای گوناگون خود را به تهران رسانده بودند. روزنامه کیهان، طول جمعیت استقبال کننده را ۳۲ کیلومتر و تعداد افراد حاضر را بیش از ۳ میلیون نفر تخمین زده است. امام خمینی، پس از ابراز تشکر از استقبال کنندگان، طی سخنان کوتاهی، با تکرار برنامه سیاسی خود، دولت بختیار را غیر قانونی و غاصب دانست و حضور خود در میان مردم و فرار شاه از ایران را نتیجه زحمات همه طبقات ملت و رمز این پیروزی را در وحدت کلمه دانست.
جهت دریافت پوستر با کیفیت بالا بر روی آن کلیک نمایید.
امام خمینی، فرار شاه از کشور و توسل او به بیگانگان را یادآور شد و گفت: «پیروزی ما وقتی است که دست این اجانب از مملکت کوتاه شود و تمام ریشههای رژیم سلطنتی از این مرز و بوم بیرون برود... ما این دولت را نمیتوانیم بپذیریم. ملت ایران رأی بر سقوط سلطنت داده است. بنابراین، ما نه مجلس را قبول داریم و نه حکومت را قانونی میدانیم، باید دولت کنار برود. شورای انقلاب حکومت را تعیین خواهد کرد.
حکومت موقت موظف خواهد بود که مقدمات رفراندوم را تهیه کند. قانون اساسی که تدوین شد، به آراء عمومی گذاشته میشود، که اگر مردم قبول کنند، رژیم جمهوری و قانون جمهوری خواهد بود... من، اعلام میکنم که دولت فعلی غاصب است و غیرقانونی است و اگر زیادتر از این لجاجت کند مسئول خواهد بود...» این مراسم که به مدت بیست دقیقه توسط تلویزیون دولتی ایران به طور زنده پخش میشد، ناگهان با ظاهر شدن عکس شاه بر روی صفحه تلویزیون قطع گردید.
عدهای عصبانیت نظامیان از نواخته نشدن سرود شاهنشاهی و عدهای همانند بختیار، حمله عوامل ناشناس کمونیستی را دلیل قطع پخش زنده مراسم استقبال امام اعلام کردند.به هر روی قطع پخش زنده تشریف فرمایی امام، در شهرهای ایران، بازتاب بدی پیدا کرد، عدهای تلویزیونهای خود را شکستند و عدهای دیگر دچار نگرانی برای سلامتی امام شدند.
ترسیم خطوط آینده انقلاب
اما در تهران، امام خمینی، پس از سخنان خود در فرودگاه، در میان استقبال چند میلیونی مردم که در سرتاسر مسیر فرودگاه تا بهشت زهرا گردآمده بودند، وارد بهشت زهرا شدند. امام در قطعه ۱۷ بهشتزهرا بر مزار شهدای انقلاب ایران برای متجاوز از دو میلیون نفر نطق تاریخی خود را درباره شاه، دولت، مجلسین و ارتش ایراد نمودند.ایشان در این سخنرانی که یکی از پرجمعیتترین اجتماعات تاریخ بود، با تأکید بر حاکمیت ملی و نقش مردم در تعیین سرنوشت خود، غیر قانونی بودن مجلسین و رژیم سلطنت پهلوی را مطرح کردند و مصایبی که مستقیماً ناشی از رژیم طاغوتی است بر شمردند و خطوط آینده انقلاب را ترسیم نمودند.
«پرواز انقلاب» حادثهای مهم درتاریخ معاصر ایران و جهان به است. چرا که اوج وحدت و یکدلی مردم ایران در حمایت از رهبری قاطع امام خمینی را نشان میدهد. همچنین «پرواز انقلاب» از این جهت که تنها ده روز پس از حضور امام خمینی در تهران، طومار نظام ۲۵۰۰ سال شاهنشاهی در ایران پیچیده شد و جهان شاهد پیروزی یکی از پرشکوهترین و مردمیترین انقلابهای زمان گردید نیز قابل تأمل و تفکر است







