اين مسئله دغدغه اي است كه رسالت آن را با علي ملاقلي پور كارگردان نسل جوان در ميان گذاشته است. هم اكنون مشروح اين گفت وگو را در زير مي خوانيد:
واقعيت ماجرا اين است كه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي از مقوله اي به نام فرهنگ و ارشاد شانه خالي كرده است. يعني اگر شما ايراد يا نقدي را هم در اين رابطه مطرح كنيد، مي گويند وظيفه ما نيست و ما فضا را آزاد گذاشته ايم تا بخش خصوصي فعال شود. اين مسئله گريبان گير تئاتر هم هست و افراد حرفه اي تئاتر كه اتفاقا نمايشنامه هاي اصيل داخلي و خارجي را كار مي كنند از وضع موجود شاكي هستند.
وقتي كه بخش خصوصي قرار است فعال شود، وزارت فرهنگ و ارشاد خودش را كنار مي كشد و اين به معناي وادادگي فرهنگي و بي بندوباري است. اين دولت نداي آزادي مي دهد، اگرچه آزادي مفهوم درستي است و بايد در جهت رسيدن به آن حركت كرد اما نبايد در اين مسير دچار وادادگي شويم. در واقع فرهنگ ما برگرفته از ادبا و هنرمنداني است كه براي آنها اخلاق و خانواده مهم بوده، مشكل اين است كه دولت فكر مي كند رها كردن به معناي آزادي است در صورتي كه همين به ظاهر آزادي، دست و پاي خانواده ها را بسته زيرا فرزندان تصور مي كنند فرهنگ و عرف همان چيزي است كه در فيلم ها و سريال هاي پخش خانگي نمايش داده مي شود. مي گويند سه تا جوان كه بيرون مي روند، ممكن است شرط بندي كرده، مواد مخدر مصرف كنند يا روابط غيرعرف و مثلثي داشته باشند و بايد اين ها را نشان داد در حالي كه بحث نشان دادن يا ندادن نيست، بحث اين است كه آيا داريم از اين طريق به نقد وضعيت موجود جامعه مي پردازيم و مثلا عنوان مي كنيم كه اين مسائل باعث بي ثباتي خانواده ها مي شود يا صرفا به دنبال نمايش اين موضوعات هستيم و مي خواهيم به اين وضع دامن بزنيم. اما متاسفانه سازندگان اين نوع فيلم ها معتقدند كه ما رسالتي در اين زمينه نداشته و نبايد بگوييم چه چيزي خوب يا بد است.
البته اين مسائل ارتباط چندان با سينما نداشته و ريشه هايي با بيرون سينما دارد. وقتي سن ازدواج در ميان نويسندگان و فيلمسازان و در مجموع جامعه بالا مي رود يا تشكيل خانواده انجام نمي گيرد، دغدغه اخلاق مداري هم كمرنگ مي شود.
هنرمندان عناصر تابع هستند، تابع متفكرين و عقلاي جامعه. از سوي ديگر در شرايط امروز فضايي به وجود آمده كه روي برخي از هنرمندان برچسب سلبريتي چسبانده اند و شروع مي كنند به تمسخر كردنشان در حالي كه بين هنرمندان افراد اهل مطالعه و فكر هم داريم و در مقابل طيف ديگري هم هستند كه معتقدند بايد فضا را باز گذاشت تا هنرمند هر كار كه دوست دارد، انجام دهد اما در اين وسط هيچ كسي وجود ندارد كه بين فيلسوفان و متفكران با هنرمندان ارتباطي ايجاد كند. به اعتقاد من مهمترين وظيفه وزارت ارشاد اين است كه گعده و جمع هايي به وجود بياورد كه مثلا هنرمندان با تعدادي جامعه شناس كه اشكالات جامعه را پيدا كرده اند، سفر بروند، طبعا اين ها همين كه باهم حرف بزنند اصطلاحا ظرف اين ها روي همديگر خالي شده و از يكديگر متاثر مي شوند.
وقتي همنشين هنرمندان، افراد باسواد باشند، ناخواسته توقع هنرمند از خودش بالاتر رفته و فيلم بهتري مي سازد. در واقع مشكل ديگر اين است كه متفكرين قوي و تاثيرگذاري نداريم يعني ابتدا بايد انسان متفكر، متعهد و با وجدان تربيت كنيم تا اين انسان متفكر هنرمند، نماينده مجلس و بازاري غيره شود. مطمئن باشد كه چنين انساني هر فيلمي را نمي سازد.
بله دقيقا همين است، اگر خراب شده، سالهاي سال طول كشيده تا به اين وضعيت رسيده پس بايد سالها هم زمان گذاشت و انسان تربيت كرد. كار فرهنگ، كار كاشتن و برداشتن است. اگر اشكالي مي بينيم از همين امروز بايد شروع كنيم. به عنوان مثال در مقوله مقابله با تروريسم هميشه راهكار صرفا نظامي را تبليغ مي كنيم، البته كسي اين مسئله را انكار نمي كند و حتما هم درست است و كساني هم كه با تروريسم مقابله مي كنند، كار ارزشمندي انجام مي دهند اما مسئله اينجاست كه آنچه مي تواند ريشه تروريسم را بخشكاند و باعث شود اين تفكر رشد پيدا نكند، فرهنگ است. يعني وقتي فرهنگ انساني، الهي، معرفتي رشد كند، فرد به سمت تروريسم نمي رود و همين فرهنگ ابزاري براي مقابله است. اين موضوع بي اخلاقي و
لجام گسيخته در نمايش پخش خانگي نيز به همين صورت است. متاسفانه باور به انجام كار فرهنگي در ما كمرنگ است. من معتقد به فرهنگ سازي مبتني بر اينكه فلان موضوع خوب يا بد است، نيستم اما بايد بستر سالم و مناسب فراهم كنيم تا هنرمندان ما اعم از بازيگر، نويسنده، كارگردان با عقلا و متفكرين و انديشمندان و فيلسوفان در ارتباط باشند، در آن صورت عمق نگاه آنها زياد شده و از اين سطحي نگري و نگاه هاي غلط فاصله مي گيرند و مفاهيم در نظرشان ارزشمند مي شود.
مسئله ديگري كه وجود دارد اين است كه برخي مردم از افراد دو رو و متظاهر به دين لطمه خورده اند و اين باعث شده كلا بگويند انديشه، اخلاق و دين ممنوع در حالي كه هميشه و در همه ادوار انسان دو رو و متظاهر وجود داشته و متعلق به دوره حاضر نيست و اگر لطمه مي خوريم، تصور نكنيم از ايدئولوژي و انديشه و فكر دچار لطمه شده ايم بنابراين جايگاه سينما اين نيست كه مردم را از انديشه دور كنيم يا هرآنچه اتفاق مي افتد را نشان دهيم. سينما برپايه واقعيت است نه عين واقعيت و هنر. ايجاد تعهد برپايه واقعيت است. اگر هنري متعهد نباشد صرفا كار آينه را انجام مي دهد. گاهي بهتر است فيلمسازان ما به اين فكر كنند كه دوربين در دست دارند يا آينه؟ دوربين ارزشش از آينه بالاتر است، لنز دوربين و فكري كه پشت آن است، عمق را نشان مي دهد، متاسفانه خيلي از هنرمندان كار آينه را انجام مي دهند و مي گويند فلان مسئله در جامعه اتفاق افتاده پس در فيلم هم بايد منعكس شود.
بله ديگر به صورت آينه وار پخش مي كنيم و مثل دوربين عمل نمي كنيم تا عمق درست يا غلط بودن را نشان دهيم. در واقع امروز دعوا بين واقعيت و حقيقت است و طرفداران اين جريان فعلي تصور مي كنند بايد واقعيت ها را نشان دهند چون مسئله در جامعه واقع شده اما حقيقت نگرها مي گويند، اين مسائل حقيقت نيست و پايه و اساس زندگي را روي اين مسائل نمي توان بنا نهاد و اين باعث تزلزل مي شود.
همين گزارش حاكي است:حجت الاسلام محمد پژمانفر در گفت وگو با رسالت گفت: خطوط قرمز بايد در شبكه نمايش خانگي رعايت شود.
عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي با بيان اينكه خطوط قرمز بايد در شبكه نمايش خانگي رعايت شود، گفت: اين مسائل به وزارت ارشاد تذكر داده شده و بازهم مي گوييم كه نبايد اين فضاي فرهنگي و هنري را به حال خود رها كرد.
حجت الاسلام محمد پژمانفر اظهار كرد: به واسطه رها شدن شبكه نمايش خانگي و عدم نظارت بر اين حوزه طرح سوال كرده ام و روز چهارشنبه سوالم در صحن علني مجلس مطرح خواهد شد لذا اين مسئله جزء وظايف مسلم وزارت ارشاد است و متاسفانه كوتاهي هاي فراواني در اين قضيه صورت گرفته و نتيجه آن شكل گيري تاثيرات مخرب فرهنگي در جامعه است.
وي تاكيد كرد: بارها نسبت به اين موضوع تذكر داده و پيگير هستيم تا وزارت ارشاد به مسئله ادبيات سخيف و زشتي كه در فيلم ها به كار مي رود، ورود پيدا كند.
وي عنوان كرد: ما اساسا نمي خواهيم با فضايي رها شده و بي تفاوت در سريال هاي نمايش خانگي روبه رو باشيم و از آنجايي كه اعضاي كميسيون فرهنگي مجلس وظيفه نظارت بر حوزه فرهنگ را برعهده دارند، اجازه نمي دهيم مسائل سخيف و فيلم هاي تجاري و گيشه، ولنگاري فرهنگي را در پي داشته باشد.
عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي ادامه داد: اگر مسئولان وزارت ارشاد از وظايف خود كوتاهي و به تكاليف قانوني عمل نكنند، از همه ابزارهاي ممكن كه در قانون پيش بيني شده، براي جلوگيري از تداوم اين اتفاق استفاده خواهيم كرد.
حجت الاسلام پژمانفر بيان كرد: برخي عنوان مي كنند چون بخش خصوصي سرمايه گذاري فيلم ها را برعهده دارد به همين علت فضا را باز گذاشته اند اما بي ترديد وارد شدن بخش خصوصي به معناي اين نيست كه چارچوب ها و خطوط قرمز را در حوزه خانواده و ارزش هاي ديني و اخلاقي رعايت نكنيم، به هر حال تمامي جوامع داراي ارزش ها و خطوط قرمزي هستند كه مورد رعايت قرار مي گيرد.
وي يادآور شد: روز گذشته در كميسيون فرهنگي بحث هايي صورت گرفت تا اين بخش مورد حمايت قرار گيرد اما حمايت كردن ما به معناي رها كردن آنها نيست. حريم خانواده و احترامي كه بايد در جامعه حفظ شود داراي اهميت زيادي است. در حال حاضر هند كه يكي از كشورهاي بزرگ در حوزه توليدات سينمايي و سريال است، خطوط قرمزي دارند به عنوان مثال در آثار هنري و سينمايي خود حتما احترام به پدر را به عنوان يك ارزش ترويج مي كنند تا حريم پدر و خانواده رعايت شود و اگر اين مسئله مورد بي حرمتي قرار گيرد، بدون هيچ گونه اغماضي برخورد صورت مي گيرد لذا ما هم چارچوب هايي داريم كه بايد مورد توجه قرار گيرد.
حجت الاسلام پژمانفر در پاسخ به اين سوال كه آيا كميسيون فرهنگي به وزارت ارشاد درباره اين مسئله تذكر داده است، گفت: اين كميسيون وظيفه نظارتي دارد، اگرچه در اين موضوع دخالت مستقيم نمي كنيم اما موارد فراواني بوده كه به علت عدم رعايت چه در اين دولت و دولت هاي قبل تذكرات لازم داده شده و بازهم تذكر داده و برخورد مي كنيم.
همچنين حجت الاسلام احمد سالك در گفت وگو با رسالت گفت:كميسيون فرهنگي با ترويج ضد ارزش ها در سينما مخالف است.عضو كميسيون فرهنگي در مجلس شوراي اسلامي تاكيد كرد: اين كميسيون با ترويج و اشاعه هرگونه ضد ارزش در سينما و فيلم هاي شبكه نمايش خانگي مخالف است و بارها با صراحت گفته ايم و بازهم مي گوييم نبايد مطابق سبك زندگي غربي فيلم بسازيم.
حجت الاسلام احمد سالك اظهار كرد: اگر هر دستگاهي وظايف قانوني خود را با تكيه بر مولفه هاي وجدان كاري، دلسوزي، حفظ نظام و روحيه انقلابي انجام دهد، آنگاه در جامعه تخلف و مشكلي نخواهيم داشت لذا اگر فيلم هاي نمايش خانگي رونق پيدا مي كنند به دليل ضعف دستگاه هاي نظارتي از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد است و عدم باور بعضي از مديران كه در اين عرصه فعال هستند.
وي ادامه داد: اين ها نكات قابل توجهي است كه معمولا مورد غفلت قرار مي گيرد، بي شك براي مقابله با هرگونه فسادي بايد دستگاه هاي ذيربط به ميدان بيايند و برخورد كنند، اين اشكال اساسي است كه ما داريم و وقتي وارد بحث مي شويم، آقايان مسئوليت ها را بر گردن ديگري مي اندازند بنابراين رسالت و ماموريت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي نمايش فيلم هاي اخلاقي است و بايد با فيلم هاي غيراخلاقي و خارج از شئونات ايراني اسلامي برخورد صورت بگيرد.
عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي عنوان كرد: اين مسئله در كميسيون فرهنگي هم مطرح شده است و ما با هر گونه ضد ارزش مخالف هستيم بنابراين دستگاه ها نمي توانند عملكرد خود را توجيه كنند. اگر هم بگويند ذائقه مخاطب تغيير كرده و به اين واسطه مسائل غيراخلاقي در فيلم ها مطرح مي شود، بازهم قابل قبول نيست.
وي با طرح پرسشي بيان كرد: سوال من اين است كه چه كسي ذائقه مخاطب را تغيير داده؟ بي ترديد در سايه بي توجهي ما ذائقه مخاطب را غربي ها تغيير مي دهند. ما نمي توانيم مطابق سبك زندگي و ذوق غربي ها حركت كنيم. ما خودمان معيار و ملاك اسلامي داريم و بايد براساس آن عمل كنيم. حجت الاسلام سالك با اشاره به اينكه اگر بعد از تذكرات كميسيون فرهنگي، بازهم روال بي اخلاقي در فيلم ها و سريال هاي پخش خانگي ادامه داشت، ممكن است از ماده 136 يا 139 استفاده كنيم، گفت: بعد از اين مسائل تشكيل پرونده داده و در اختيار قوه قضائيه قرار مي دهيم تا تعقيب قانوني صورت بگيرد.
اين نماينده مجلس تصريح كرد: شك نكنيد كه اگر اين مسئله ادامه داشته باشد، برخوردي كه اشاره كردم صورت مي پذيرد و اين تعقيب قانوني موضوعي شوخي بردار نيست.
