نمایش «شیرهای خان بابا سلطنه» گوی سبقت را از سینمایی‌ها ربود/ دلایل حمایت از یک نمایش آیینی و سنتی

به گزارش پایگاه عدالت خواهان"درهیاهوی این شهر شلوغ که مورد آماج حملات فرهنگی متعددی قرار دارد آثار فرهنگی‌مان نیز دستخوش تغییراتی هستند که از محصولات فرهنگی غیر ایرانی تاثیر گرفته‌اند. بارها در یاداشت‌های مختلف به این مهم اشاره شده است که این روزها بسیاری از کشور‌ها در تلاش هستند با ابزار فرهنگی که یکی از قدرتمند‌ترین آنها سینمای هالیوودی است تفکر مردم دنیا را با نظرات خود همسو کنند. این گونه دیگر  هجوم از مرزهای جغرافیایی صورت نمی‌گیرد و ذهن افراد محل هجوم قدرتمندان شده است. امروز مرز بندی‌ها میزان دسترسی به تفکر‌ افراد است که در عصر مدرن دستیابی به آن آسان شده است.

بدون تعارف باید گفت که فرهنگ غنی ایران همواره نیازی به همراهی دیگر فرهنگ‌ها برای پیشرو بودن نداشته است اما تبلیغات و شناساندن این فرهنگ اهمیت دارد آن هم در شرایطی که رسانه‌های مختلف در اشاعه فرهنگ های گوناگون از هر ملیتی نقش بسزایی دارند.

حال اگر نگاهی بیندازیم به آنچه طی این سالها پشت سر گذاشته‌ایم و داشته‌های امروز‌مان را بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که در اشاعه فرهنگ ایرانی، سنت‌ها و ... گام‌های ثمربخش زیادی که تنها، بیلان کاری نباشد برداشته نشده است.

در هیاهوی فرهنگی که شاهدش هستیم، تئاتر توانسته با اصالت بیشتری گام بردارد. اصالتی که یکی از محل‌های ظهور و بروزش «جشنواره هنرهای نمایشی آیینی و سنتی» است. برگزاری این جشنواره می‌تواند ما را با آموزه‌های فرهنگ کهن ایرانی آشنا کند.

طی روزهایی که از برگزاری این جشنواره گذشت نمایش‌های میدانی و صحنه‌ای زیادی برای مخاطبین اجرا شد که البته نسبت به سال‌های گذشته از هیجان کمتری برخور‌دار بود. این در شرایطی است که نمایش‌های آیینی مانند تعزیه و سنتی مانند سیاه بازی و رو حوضی معمولا مورد توجه و استقبال مخاطب ایرانی بوده است.

این روزها نمایش «شیرهای خان بابا سلطنه» که در همین جشنواره روی صحنه رفته‌است، با استقبال بسیار خوبی روبرو شده است. این نمایش نیز در اجرا از کاراکتر «سیاه» با بازی «گلاب ادینه» بهره برده است. از دیگر وجوه نمایشی آینی لحن تعزیه خوانی است که بازیگران آن توانسته‌اند با خوانش درست و تسلط مکفی آن را اجرایی کنند.

گروه اجرایی نمایش‌ «شیرهای خان بابا سلطنه» در طول زمان نمایش توانسته‌اند با توجه به صحنه‌های سخت که نیاز به انرژی بسیار زیادی دارد از هماهنگی بسیار خوبی بهره ببرند. اجرای موسیقی سنتی و تسلط بازیگران بر آن توانسته از نقاط قوت نمایش باشد. نورپردازی، طراحی لباس‌ها، میزانس‌ها، و ... نشان از این دارد که کارگردان برای تمام بخش‌ها با برنامه‌ریزی پیش رفته است. توانمندی بازیگران در اجرا حتی در نقش‌های کوتاه گاهی مانند چتر نجات برای نمایش عمل می‌کند.

اما با قطعیت می‌توان گفت نکته‌ای که باعث شده زمان اجرا برای مخاطب کمی طولانی به نظر برسد، صحنه‌هایی است که به نظر می‌رسد (اگرچه مهم و درست هستند) کارگردان و نویسنده نتوانسته از آن عبور کند و حرفش را خلاصه‌تر بیان نماید و همین موضوع برخی از بخش‌های نمایش‌را در نظر تماشاگر کشدار کرده است. اینجا در اصطلاح سینمایی ها نیاز به یک تدوین‌گر است تا در مقابل کارگردان کمی بی‌رحمی نشان دهد.


اجرای نقش سیاه توسط بازیگر پیشکسوت و با سابقه تئاتر گلاب آدینه از نکات دیدنی این نمایش است. بازیگری که علاقه او اجرای نقش‌های سخت است و تا امروز هم در سینما و تئاتر ازپس ایفای این نقش‌ها به خوبی برآمده است.

صد البته اینکه سیاه کیست؟ چطور اجرا می‌شود؟ خصیصه حضورش در نمایش ایرانی برای چیست و تا چه اندازه باید منفعل عمل کند؟ سوال‌هایی است که پاسخش در این مجال نمی‌گنجد اما از آنجایی که بار اصلی نمایش بر دوش این نقش است میزان توانمندی بازیگر و داشتن ابزار لازم برای اجرای آن جزو ملزومات این اثر است.

یکی دیگر از نکات قوت این اثر نمایشی موسیقی سنتی و خلاقانه‌ای است که کاگردان از آن بهره برده است قطعا شناخت افشین هاشمی نسبت به موسیقی و از آنجایی که خود کمانچه نواز نیز بوده است در کیفیت این بخش تاثیر داشته است.

اما استقبال از این نمایش نشان می‌دهد که همچنان تماشاگر ایرانی در صورت وجود آثار ایرانی و فرهنگی مناسب از آن حمایت می‌کنند. به همین منظور است که آخرین ساخته افشین هاشمی که در تماشاخانه شهرزاد روی صحنه رفته است این روزها 2 اجرایی شده و این در حالی است که در این تماشاخانه نمایش‌های دیگری روی صحنه هستند که از بازیگران چهره و پرطرفدار سینما بهره برده‌اند «شیرهای خان بابا سلطنه» چطور گوی سبقت را از ستاره‌های حاضر در تئاتر برده است؟! این پرسشی که اهالی تئاتر که گمان‌شان برای فروش حضور چهره‌های سینمایی است باید به آن پاسخ دهند.

در پایان باید گفت «شیرهای خان بابا سلطنه» با کمی تغییرات در زمان نمایش به دلیل داشتن متن اصولی در عرصه آئینی و سنتی و حضور کارگردانی که شناخت خوبی نسبت به این نوع نمایش ها دارد بستر مناسب را دارد تا تبدیل به یک اثر ماندگار در خاطره‌ تماشاگرانش شود.

عوامل این نمایش عبارتند از: گلاب آدینه، محمدرضا مالکی، شهرام مسعودی، علیرضا ناصحی، وحید نفر، محمدرضا آزادفرد، افشین هاشمی، مسیح کاظمی، فاطمه حیدری‌فر، الناز سلیمانی، احسان بیات‌فر، مانیا علیجانی، صبا گرگین‌پور، محمد دائی‌چین، مهدی پناهی، مبین دودانگی، معین طاهری‌طاری، صابر گل محمدی و مونا فرجاد در این اثر نمایشی نقش‌آفرینی می‌کنند.

مهران فلاحی، بهزاد حسن زاده و محمد نوبهار گروه موسیقی، مینا صفدری و شیماه خاسب دستیاران کارگردان، سعید قاسمی و امیرحسین بلوری دستیاران صحنه، احمد ساکت طراح صحنه، اسدالله فراهانی ساخت دکور، نرمین نظمی طراح لباس، نسرین آجرلو چهره پرداز، مریم نراقى مشاور رسانه‌اى، محمد رسولی نور و هما خداجوی ساخت عروسک‌های این اثر را بر عهده دارد./فارس
 

انتهای پیام/