به بهانه تجديد ميثاق و بازديد از حسينيه و اتاق بسترى رهبر فقيد انقلاب در بيمارستان راهى جماران شدم، پس از گذر از كوچه اى باريك و سرسبز كه جوى آبى با شدت از ميان آن عبور مى كرد به حسينیه و راهروى ورودى اتاق بسترى امام در بيمارستان قلب جماران رسيدم.
جلوتر كه رفتم و در راهرو قدم گذاشتم، احساس می‌کردم غم بر سينه ام سنگينى مى كند و حس متفاوتى داشتم، در راهرو تصاويرى از حضرت امام با مردم و در دوران بسترى توجهم را به خود جلب کردم، به انتهاى راهرو رسيدم، نگاهم به اتاق افتاد، ناخودآگاه دلم لرزيد، وارد اتاق شدم حال و هواى ديگرى داشت، گویی زمان پس از مرگ رهبر مستضعفان جهان از حركت ايستاده و حتى ساعت اتاق بر روی لحظه مرگ رهبر فقید انقلاب متوقف شده بود.
به تدريج برخى از اعضاى كادرپزشكى امام خمینی در اتاق بيمارستان جمع مى شوند و به ياد روزهايى كه به امام در اين بيمارستان خدمت مى كردند با هم به گپ و گفت مى نشينند و من هم براى اطلاع از شرايط و حال و هواى آن زمان سراغشان رفتم .
در ادامه گفتگو خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ بامحمد شریفی صابر پرستار و رضا مهرقاسمی رادیولوژیست را که هر دو عضو تیم پزشکی حضرت امام خمینی (ره) بودند، بخوانید.
بیماری امام خمینی و ماجرای بستری در بیمارستان
باشگاه خبرنگاران جوان: از آن روزها بگویید، که چرا امام در بیمارستان بستری شدند و شرایط سلامت جسمانی ایشان چطور بود؟
شریفی صابر: حضرت امام به دلیل عارضه قلبی زمینه‌ای از عراق بیمار شده بودند و پس از حمله قلبی در سال 59 از قم به تهران عزیمت کردند و قرار شد از زمان به بعد در تهران و منطقه جماران مقیم شوند و تحت نظر پزشکان قرار گیرند.
در آن زمان بیمارستان قلب جماران راه‌اندازی نشده بود و تیم پزشکی در حسینیه مستقر بودند و به دلیل مسائل امنیتی وشرایط جسمانی امام نیاز به ساخت بیمارستان جماران حس می شد، در نهایت با تدبیر حاج احمد آقا و راهنمایی‌های تیم پزشکی بیمارستان جماران بدون اطلاع از امام خمینی (ره) در دست ساخت قرار گرفت.
امام در طول ساخت بیمارستان جماران هنگامی که با ساختمان نیمه کاره مجاور حسینیه روبه‌رو شده بودند، از حاج احمد آقا در مورد این ساختمان سوال کرده و حاج احمد آقا در پاسخ فرموده بودند این ساختمان مربوط به سپاه است.
امام در سال ۶۵ دچار ایست قلبی شدند که خوشبختانه با اقدام به موقع تیم پزشکی ایشان از مرگ نجات پیدا کردند و پس از این ایست قلبی ایشان به بیمارستان منتقل شدند.
ناراحتی امام از ساخت بیمارستان خصوصی برای ایشان
باشگاه خبرنگاران جوان: اغلب رهبران جهان از گذشته تاکنون در کاخ و ساختمان های آن چنانی زندگی می کننند و در بیمارستان های ویژه بسیتری می شوند در مورد منش امام خاطره ای به یاد دارید؟
شریفی صابر: در طول مدت بستری امام در بیمارستان جماران خانواده به طور مداوم به ملاقات ایشان می‌آمدند و حضرت امام به حاج احمد آقا گفته بودند که به خانواده بگویید این قدر به ملاقات من نیایند راضی نیستم تا این اندازه به زحمت بیفتند که حاج احمد آقا در پاسخ می‌فرمایند نگران نباشید بیمارستان در جوار منزل قرار دارد.
تا آن زمان ایشان فکر می‌کردند در بیمارستان قلب شهید رجایی بستری هستند اما همین که متوجه شدند، بیمارستان همان ساختمان نیمه کاره در جوار خانه است بسیار مکدر خاطر شدند که چرا به خاطر ایشان یک بیمارستان ساخته شده است.
امام در ادامه روند درمان شرط گذاشتند، در صورتی به درمان در این بیمارستان ادامه خواهم داد که عموم مردم نیز از این مرکز استفاده کنند.
اما از لحاظ امنیتی این امکان فراهم نبود که عموم مردم مثل سایر بیمارستان‌ها به آن رفت و آمد داشته باشند بالاخره تمهیداتی در نظر گرفته شد تا مردم عادی بدون آنکه از محل خود مطلع باشند برای درمان به این بیمارستان منتقل شوند، این کار در راستای عمل به منویات امام بود و از طرفی موجب می‌شد بیمارستان همیشه آماده خدمت‌رسانی باشد.
شایعه مرگ امام در رسانه های معاند
باشگاه خبرنگاران جوان: اعتماد امام و سایر مسئولان به تیم پزشکی تا چه حد بود؟
شریفی صابر: امام خمینی (ره) در سال ۶۷ مجددا در بیمارستان بستری شدند رادیو‌های بیگانه برای آنکه مردم و رزمندگان را ناامید کنند هر از چند گاهی خبر بیماری سخت یا فوت امام را به دروغ مخابره می‌کردند که به دنبال آن ایشان در تلویزیون حاضر می‌شدند و با مردم ملاقات می‌کردند و شایعات تکذیب می‌شد.
سال ۶۵ بستری حضرت امام دو ماه در بیمارستان طول کشید و ایشان در این مدت اصلا در انزار عمومی دیده نشدند و در سال ۶۷ دو هفته در بیمارستان بستری بودند، اما در طول بستری‌های ایشان در بیمارستان هیچ خبری از بیماری امام در رادیو‌های بیگانه نبود.
امام از اینکه بیگانگان از بیماری‌شان مطلع نشده بودند احساس رضایت می‌کردند چرا که خبر بیماری از درهای اتاق ایشان در بیمارستان بیرون نرفته بود و هیچکس از وضع جسمانی امام با خبر نشده بود در مدت بستری امام خمینی در بیمارستان فقط چند تن از مسئولان تراز اول کشور مثل رئیس جمهور و نخست وزیر از بیماری امام مطلع بودند و این موضوع موجب رضایت حضرت امام بود و خوشحال بودند که تیم درمانی ایشان افراد امینی هستند و خبر بیماری ایشان هیچ جا پخش نشده است.
امام در امور پزشکی مقلد پزشکان بودند
باشگاه خبرنگاران جوان: امام خمینی به عنون یک شخصیت سیاسی و دینی بزرگ تا چه به توصیه های پزشکان عمل می کردند؟
شریفی صابر: در سال ۶۷ پزشکان و تیم درمانی تلاش زیادی کردند تا بتوانند امام را درمان کنند اما بیماری سرطان ایشان بدخیم بود و تنها در دنیا چند نفر به سرطان نایاب مبتلا شده بودند و به همین دلیل کنترل آن بسیار سخت بود.
امام بسیار مقید بودند که دستورات پزشکان را به دقت اجرا کنند همانطور که امام مجتهد بودند و بر مقلدان واجب بود که از دستورات ایشان در امورات دینی تبعیت کنند امام نیز خود را مقید می‌دانستند از دستورات پزشکان مانند یک مقلد تبعیت کنند.
به عنوان مثال وقتی به ایشان می‌گفتیم که اینه دارو را باید رأس ساعت مشخصی بخورید امام دارو را دقیقا رأس ساعت و بدون لحظه‌ای جابه‌جایی مصرف می‌کردند این در حالی است که بسیاری از ما مقید به عمل به دستورات پزشکان نیستیم در شرایطی پزشکان به امام می‌گفتند که بر اساس شرایط جسمانی صلاح نیست نمازتان را در اول وقت بخوانید هر چند که این توصیه برای امام که سال‌ها نمازشان را اول وقت می‌خواندند بسیار سخت بود اما با این حال ایشان به توصیه عمل می‌کردند و در امور پزشکی خود را مقلد پزشکان می‌دانستند.
حتی در مواردی از ایشان خواسته می‌شد که نماز شب نخوانند در هنگام درخواست پزشکان در این مورد ناراحتی از چهره امام نمایان بود اما ایشان در نهایت به توصیه پزشکان گوش می‌دادند در روزهای آخر بیماری پس از انجام آندوسکوپی بدخیمی سرطان تأیید شد.
برخورد پدرانه و مهربان امام با تیم پزشکی
باشگاه خبرنگاران جوان: آیا برخورد شخصی یا خاطره ای در مورد ارتباط فردی با امام در دوران بستری در بیمارستان دارید؟
شریفی صابر: من حريم خود را در برخورد با امام رعايت مى كردم، به هر حال ايشان شخصيت جهانى بودند و من به هيچ وجه به خودم اجازه نمى دادم در مسائل غيرپزشكى وقت ايشان را كه متعلق به همه مستضعفان جهان بود بگيرم.
امام خمینی(ره) هميشه با روى خوش با ما برخورد مى كردند، سال ٦٧ در زمان ترخيص از بيمارستان به نمايندگى از تيم درمانى نزد ايشان رفتم تا به دليل اذيت هايى كه در بيمارستان طى روند درمان تحمل كردند عذرخواهى كنم، اما امام در جواب لبخند مليحى زدند و از تلاش تيم پزشكى تشكر كردند، اين لبخند هيچ گاه از خاطر من فراموش نمى شود، لبخند امام خستگى را از تن تيم پزشكى به در كرد.
امام یک بیمار عادی نبودند و حضور در نزد ایشان استرس خاصی داشت زیرا گاه همه دنیا به ایران و عملکرد تیم پزشکی بود و همه به ویژه مستضعفان دنیا به انقلاب اسلامی امید بسته بودند و به همین دلیل ما با یک ملت و خیل عظیم مردم مواجه بودیم اما وقتی امام آن طور مهربان و با روی گشاده از تیم پزشکی تشکر کردند همه کادر درمانی دلگرم شدند.
باشگاه خبرنگاران جوان: در مورد لحظات آخر و علت مرگ حضرت امام ایشان کمی برایمان بگویید.
شریفی صابر: لحظات آخر امام خمینی بسیار سخت بود، از زمانی که سرطان تایید شد، لحظات سخت و دشوار تیم پزشکی شروع شده بود دو در ۱۲ روز آخر بیماری همه تیم پزشکی حضرت امام ۲۴ ساعته در بیمارستان مستقر بودند و کر طاقت فرسا و پر استرسی داشتند.
پس از تشخیص سرطان نظر پزشکان این بود که امام جراحی شوند، آن زمان استرس زیادی بین تیم درمانی امام بود و عمل ریسک بالایی داشت شاید اگر ایشان بیمار عادی بودند هیچ پزشکی زیر بار عملی به این پرخطری نمی‌رفت، اما پزشکان امام با نهایت تلاش امام را جراحی کردند و ایشان جراحی را خوشبختانه با موفقیت پشت سر گذاشتند.
به تدریج مسئولان امنیتی از بیماری امام مطلع شدند، اما در روز ۱۳ خرداد ساعت ۳:۳۰ بعداظهر امام به دلیل بیماری قلبی که داشتند ایست قلبی کردند و بلافاصله کادر درمانی اقدامات لازم را انجام دادند، اما در نهایت ناباوری روح پرفتوح رهبر مستضعفان جهان ساعت ۱۰:۲۰ شب، ۱۳ خرداد به دلیل ایست قلبی به ملکوت اعلی پیوست و پذیرش این مرگ بسیار برای ما و ملت ایران دشوار بود.
در ادامه گفتگوی باشگاه خبرنگاران با مصطفی صالحی نجف آبادی رادیولوژیست و عضو تیم پزشکی امام خمینی را بخوانید.
باشگاه خبرنگاران جوان: در دورانی که امام خمینی (ره) در این بیمارستان بستری شدند در چه پستی فعالیتی داشتید؟
صالحی: از زمان تاسیس بیمارستان جماران یعنی قبل از دوران بستری شدن امام خمینی (ره) در اینجا به عنوان رادیولوژیست و آنژیوگراف کار می‌کردم و از همان دورانی که امام خمینی (ره) بستری شدند صرف نظر از کمبود نیرو در این مرکز درمانی، از هر فرصتی برای کمک به ایشان از جمله نظافت اتاقشان استفاده می‌کردم، چون عاشق این کار بودم، در لحظه‌هایی که امام در سی سی یو یا اتاق عمل بود بیایم و اتاقشان را نظافت کنم هر چند که ایشان همیشه مرتب و منظم بودند.
باشگاه خبرنگاران جوان: از انتقال امام خمینی (ره) به بیمارستان جماران و حال و هوای آن زمان بگویید؟
صالحی: به خوبی به یاد دارم اواخر اسفند سال ۶۵ و در زمان اوج بارش برف بود که به ما خبر دادند امام خمینی (ره) دچار سکته قلبی وسیعی شده از همانجا به همراه دکتر پور مقدس یکی از اکوکاردیولوژیست‌ها و چند نفر دیگر به سرعت به خانه امام دویدیم و ایشان را چند نفره بدون هیچ گونه وسیله‌ای بغل کردیم و به بیمارستان انتقال دادیم و آن لحظه دقیقا اولین دفعه‌ای بود که ایشان در این بیمارستان بستری شدند و در تمام آن مدت بیهوش بودند.
خاطره ای جالب از لحظه رادیولوژی امام در بیمارستان
باشگاه خبرنگاران جوان: در مورد تجربه تصویربرداری و کمک به روند درمان رهبر مستضعفان جهان و بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران کمی توضیح دهید.
صالحی: بیشتر کار‌های مربوط به رادیولوژی و عکسبرداری‌های تشخیصی امام خمینی با بنده بود، زیرا به علت وضعیتی که داشتند باید چندین بار مورد تصویربرداری از قلب و ریه قرار می‌گرفتند.
در واقع یکی از شیرین‌ترین خاطراتم این است که توانستم کاملا از نزدیک و رو در رو با امام خمینی (ره) گفتگو کنم به خوبی به یاد دارم، زمانی که می‌خواستیم برای عکس برداری از قلب و ریه امام لباس‌هایشان را در بیاوریم همراهانشان از جمله دکتر عارفی و حاج احمد آقا مخالفت می‌کردند در حالی که حضرت امام آنقدر هوشیاری و ذکاوت داشتند که بدانند در هر مرحله از اقدامات تشخیصی و درمانی‌شان به حرف چه کسی توجه کنند بنابراین به من نگاه کردند و فرمودند، هر اقدامی که نیاز است انجام دهید بنده هم در کمال احترام از ایشان درخواست کردم که لباس‌هایشان را در بیاورند و یا دکمه‌هایشان را باز کنند تا بتوانیم تصویر رادیولوژی قلب و ریه ایشان را بگیریم.
در اینجا بود که کمی تابو شکنی کردم و به جای اینکه طبق روال روتین بیمارستان با دست‌هایم موقعیت ایشان را تنظیم کنم با تمام وجود بغلشان کردم و به پنل رادیولوژی برای عکسبرداری چسباندمشان، امام خمینی متوجه این کار غیر عادی که قطعا از محبت زیادم بود شدند بنابراین بعد از اینکه موقعیتشان تثبیت شد با تبسم نگاه کردند و فرمودند، «خدا حفظت کند»، با این جمله فهمیدم ایشان متوجه شده اند که این قسمت از کار فنی نبود و کاملا عاطفی و از روی احساس بغلشان کرده‌ام.
لحظاتی تلخ برای امام و کادر پزشکی
باشگاه خبرنگاران جوان: در میان خاطرات شیرینی که از دوران خدمت رسانی به امام خمینی دارید یقینا برخی از خاطرات هستند که به تلخی در اذهان می‌مانند مسلما شما شاهد چنین صحنه‌هایی نیز بودید، می‌توانید توضیح دهید؟
صالحی: بله یکی از تلخ‌ترین خاطراتی که ناخودآگاه به ذهنم خطور می‌کند و اشک در چشمانم جاری می‌کند مربوط به زمان آندوسکوپی امام خمینی (ره) بود در آن زمان تجهیزات پزشکی پیشرفت‌های امروز را نداشت و از سوی دیگر به علت مشکلات جسمی ناشی از عوارض سکته در ایشان انجام آندوسکوپی کار ساده‌ای نبود و ریفلکس‌های مداوم حلق و گلو کار را سخت می‌کرد به خوبی یاد دارم که دست‌های ایشان را گرفته بودم تا همکاران بتوانند با ورود دوربین آندوسکوپی به حلق تصویربرداری معده و مری را انجام دهند در آن لحظه امام خمینی به شدت زجر می‌کشیدند و دست و پا می‌زدند همانجا بود که بغضی عمیق گلویم را گرفت دیدن چنین صحنه‌ای برایم واقعا سخت بود.
باشگاه خبرنگاران جوان: همکاری امام در طول دوران درمان با کادر پزشکی چگونه بود؟
صالحی: شاید جالب است که به شما بگویم اطاعت پذیری و تبعیت بی، چون و چرای پیر جماران و بنیان‌گذاری جمهوری انقلاب اسلامی ایران از تیم پزشکی‌اش غیر قابل وصف است و در حقیقت یکی از ویژگی‌ةای منحصر به فرد امام خمینی اطاعت پذیری کامل ایشان در برابر توصیه پزشکان معالجشان بود و همیشه هم علی‌رغم تمام سختی‌هایی که متحمل می‌شدند از زحمات کادر درمان مدام تشکر می‌کردند و مدام دعای خیرشان بر زبانشان جاری بود.
نظم مثال زدنی امام در امور زندگی
باشگاه خبرنگاران جوان: بیشتر بیمارستان‌ها معمولا یک چالش اساسی دارند آن هم مربوط به رعایت نظم خود بیماران و همراهانشان است این جریان در مورد امام خمینی (ره) چگونه بود؟
صالحی: بگذارید حرف اساسی را بزنم یقینا فکر می‌کنم که یکی از مهمترین عوامل اصلی که ایشان را به چنان رتبه و مقامی رساند مربوط به نظم فوق‌العاده و غیر قابل انکارشان بود غیر ممکن بود که امام خمینی (ره) کار و اقدامی را بدون برنامه‌ریزی قبلی انجام دهند چه در زمینه رعایت نظم ساعات مصرف داروهایشان و چه در سایر موارد مربوط به درمانشان و همیشه وسیله‌های شخصی‌شان با همان نظم و ترتیب خاص خود در سر جایشان قرار داشتند و هیچ وقت به اطرافیان و همراهانشان برای جابجایی این وسیله‌ها زحمتی نمی‌دادند همیشه تختشان مرتب و کارهایشان دقیق بود حتی با وجود اینکه در بستر بیماری بودند.
باشگاه خبرنگاران جوان: سوالی ذهنم را مشغول کرده است آیا در آن زمان امام خمینی (ره) در قسمت خاصی از جماران بستری بودند منظورم بخش وی آی پی یا شبیه به آن است؟
صالحی: بگذارید به صراحت بگویم که آن زمان بیمارستان جماران امکانات خیلی خاصی نداشت تمام بیمارستان در یک راهرو که دارای یک اتاق عمل یک بخش سی سی یو و یک اتاق آزمایش بود خلاصه می‌شد به خوبی یادم می‌آید که امام خمینی (ره) حتی خبر نداشتند نزدیک منزلشان چنین مرکز درمانی وجود دارد و وقتی به هوش آمدند فکر می‌کردند در بیمارستان شهید رجایی بستری شده اند.
امام وقتی متوجه شدند که در بیمارستان جماران بستری هستند همانجا صراحتا تاکید کردند که اگر این خدمات برای من بنا شده نمی‌خواهم باید تمام مردم از آن بهره‌مند شوند این جمله‌ها را فردی گفت که زمانی که می‌خواستند دیوار‌های حسینیه جماران را گچ‌کاری کنند به شدت عصبانی شدند و با کنایه فرمودند که می‌خواهید برای من کاخ درست کنید، نمی‌خواهم.
انتهای پیام/
