به گزارش پایگاه عدالت خواهان" - اخیراً آیتالله نورمفیدی نمایندهی ولی فقیه در گلستان، اظهار نظری در مورد سخنان اخیر رئیس جمهور پیرامون مسالهی امامت و حکومت داشتهاند.به همین خاطر مصاحبهای با سیدمحسن طاهری (مسئول حوزه علمیه امام صادق ع گرگان) داشتهایم که متن آن را میخوانیم :
س : آقای روحانی (رئیسجمهور) به استناد بخشی از خطبهی ۹۲ نهجالبلاغه، اظهار داشتهاند که "مبنای ولایت و حکومت از دیدگاه علی(ع) نیز انتخاب و نظر مردم بود."
این سخن ایشان که مخالف صریح اعتقاد شیعه است موجی از مخالفتهای علما و مردم را برانگیخت تا جایی که ایشان ناچار شد بعداً سخن خود را تصحیح کند.
اخیراً آیتالله نورمفیدی نمایندهی ولیفقیه در گلستان، درصدد توجیه سخنان اول رئیسجمهور برآمدهاند و گفتهاند: "کسی منکر حق خدادادی امیرالمومنین(ع) برای حکومت نیست، اما اگر زعامت سیاسی تعیین شده از ناحیهی پروردگار محقق نشد، قطعاً بهترین راه، مراجعه به آرای مردم و اقبال عمومی است. با دقت در سخنان حضرت امیر(ع) درمییابیم که آن حضرت، علیرغم دفاع منطقی از حق خود و گلایه از ندیده گرفته شدن فرمان خدای متعال، در چنین شرایطی حفظ مصلحت اسلام و مسلمین را در مراجعه به رای مردم میداند و با توجه به فضای به وجود آمده، راهی جز تن دادن به خواست اکثریت را نمیپسندد."
سوال اول ما این است که آیا این توجیه با سخنان آقای روحانی سازگاری دارد یا خیر؟
ج : بسم الله الرحمن الرحیم، به نظر میرسد که سخن آقای روحانی مطلق است ولی توجیهی که برای آن ذکر شده، مشروط است.
آقای روحانی بدون هیچ قید و شرطی گفته بودند: "مبنای ولایت و حکومت از دیدگاه علی(ع) نیز انتخاب و نظر مردم بود." ولی در توجیهی که آقایان در دفاع از سخن آقای روحانی آوردهاند، تنزلی صورت گرفته است.
یعنی آقای روحانی به صورت ناخواسته مشروعیت خلفای پیش از امیرالمومنین(ع) را نیز تایید کرده است و این متفاوت است با اینکه بگوییم در صورتی که حاکمیت الهی محقق نشد بهترین راه مراجعه به آرای مردم است.
س : با قطع نظر از اینکه این توجیه، با متن اولیه سخنان رئیسجمهور سازگار باشد یا نباشد، آیا اساساً اینکه بگوییم در صورت عدم امکان تشکیل حکومت توسط معصوم(ع)، باید به آرای مردم رجوع کرد، فینفسه حرف درستی هست یا خیر؟
ج : گویندهی این سخن به صورت خواسته یا ناخواسته حکومت معصوم(ع) را در برابر مردمسالاری قرار داده است و این اصلاً حرف صحیحی نیست گویا حکومت معصوم(ع) یک حکومت دیکتاتوری است.
نتیجهی این سخن این است که در جمهوری اسلامی، از آنجا که روش حکومت دینی قابل اجرا نبوده است، ما ناچار به انتخابات و مراجعه به آرای مردم شدهایم!
درواقع غربیها یک مغالطهای مرتکب میشوند و آن اینکه دموکراسی غربی را تنها مصداق حکومت مردمی و مردمسالار جلوه میدهند.
هنر امام خمینی(ره) این بود که به جهانیان ثابت کرد که مردمسالاری و انتخابات، منحصر به دموکراسی غربی و در مقابل حکومت دینی نیست، بلکه برعکس، حکومت انبیای الهی و معصومان علیهم السلام و ولایت فقیه، واقعیترین نوع حکومت مردمسالارانه است، زیرا هم با مشارکت مردم تحقق مییابد و هم موجب سعادت حقیقی مردم در دنیا وآخرت خواهد بود.
س : آقای نورمفیدی گفتهاند: "با این نگاه، دموکراسی و مراجعه به رای اکثریت را نباید سوغات غرب تلقی نمود، چراکه در چهارده قرن قبل، همین مطلب توسط حضرت علی(ع) مورد تایید قرار گرفته است."
نظر شما در این خصوص چیست؟
ج : باید توجه داشته باشیم که اساساً مردمسالاری مورد نظر ما، با دموکراسی غربی تفاوت ماهوی و ذاتی دارد؛ فلذا حضرت امام خمینی(ره) اجازه ندادند که نوع حکومت ما، "جمهوری دموکراتیک اسلامی" باشد، با اینکه در ابتدای پیروزی انقلاب بسیاری از افراد این نوع حکومت را تبلیغ و ترویج میکردند؛ مقام معظم رهبری حضرت امام خامنهای نیز فرمودند نظام جمهوری اسلامی، مردمسالاری دینی است و نه دموکراسی، و بارها تصریح کردند که نباید از این واژههای غربی که بار معنایی خاصی دارد استفاده کنیم.
دموکراسی غربی نقطهی مقابل حکومت الهی است، یعنی مبنای طراحان دموکراسی این است که ما یا باید دین و خواست الهی را مبنای تشکیل حکومت و تشریع قوانین اجتماعی بدانیم و یا نظر مردم را ملاک قرار دهیم؛ به همین جهت حکومت دینی را از مصادیق دیکتاتوری میشمارند.
اعتقاد شیعه این است که ما یک "حق حکومت" داریم و یک "فعلیت و اعمال حق حکومت".
حق حکومت با معصوم(ع) و نائب اوست و مشروط به رای مردم نیست، ولیکن برای فعلیت یافتن این حق، مردم وظیفه دارند با حاکم الهی همراهی و از او حمایت نمایند، و اگر مردم از خود اقبال نشان ندهند، حکومت الهی محقق نمیشود و به همین دلیل مردم، مقصر و گناهکارند و در قیامت مورد مواخذه قرار خواهند گرفت.
آقای روحانی در سخنرانی بعدیشان تقریبا این مبنای صحیح را مطرح کردند و سخن اولشان را تصحیح نمودند.
معنای "مردمسالاری دینی" این است که مردم به این حد از بلوغ فکری رسیدهاند که با انتخاب و ارادهی خودشان، امر الهی را پذیرفتهاند و به حکومت دینی اقبال نشان دادهاند و به دنبال اجرای قوانین الهی هستند.
ضمن اینکه منظور امیرالمومنین(ع) از آن مطلبی که در خطبهی نهجالبلاغه فرمودند این بود که حتیالامکان از زیر بار حکومت شانه خالی کنند و مردم را به دیگران حواله دهند و هیچگاه درصدد نبودند که خلافت خلفای سابق را دموکراتیک جلوه دهند، زیرا به شهادت تاریخ، تنها کسی که با اقبال عمومی به معنای واقعی کلمه، حاکمیت یافت، امیرالمومنین(ع) بود و سایر خلفا به انحاء دیگری انتخاب شدند.
س : اگر اسلام دموکراسی غربی را قبول ندارد، پس چرا فعلیت حکومت را وابسته به اقبال عمومی مردم میداند؟
ج : خداوند متعال نمیخواهد که حکومت الهی، بدون رضایت عمومی تحقق پیدا کند، زیرا هدف از حکومت، اجرای احکام دین است و هدف از دین، هدایت مردم و رساندن آنان به سعادت اخروی است و هدایت، بدون اختیار و انتخاب انسان، امکان پذیر نیست و این همان معنای "لا اکراه فی الدین" است.
در واقع مردم تکویناً در پذیرش دین و حکومت دینی مختار هستند، هرچند تشریعاً مجاز به تخطی نیستند و اگر زیربار دین و حکومت الهی نروند، روز قیامت مواخذه خواهند شد.
س : آقای نورمفیدی در قسمت دیگری از سخنانشان، از اینکه سخنان رئیسجمهور موضوع مناقشه قرار گرفته، انتقاد و اظهار کردهاند: "در فضای غبارآلود، هر سخنی مورد سوءاستفاده قرار گرفته و فضای سیاسی کشور را آبستن نزاعها و کشمکشهای بیمورد میکند."
به نظر شما آیا در شرایط فعلی کشور، این نزاعها به مصلحت مردم هست یا خیر؟
ج : اتفاقاً انتقاد اصلی متوجه آقای روحانی و دوستان ایشان است، از ایشان باید پرسید در شرایط فعلی کشور، طرح چنین مباحث تفرقهافکنانهای چه ضرورتی دارد؟! و جنابعالی به عنوان یک رئیسجمهور چرا به چنین مباحثی ورود پیدا میکنید؟!
اگر مقصود شما این است که میخواهید رای مردم به خودتان را بهانهای برای حذف جریان رقیب قرار دهید، این همان دوقطبی سازی کاذب است و به مصلحت کشور نیست و رهبر معظم انقلاب به شدت از آن نهی کردهاند.
به نظر بنده، با توجه به اینکه نمیخواهیم نسبت به شخص آقای رئیسجمهور قضاوت بدبینانهای داشته باشیم، باید بگوییم برخی از مشاوران ایشان، احتمالاً درصدد انحراف افکار عمومی هستند تا مطالبات اصلی مردم در انتخابات و وعدههایی که آقای روحانی مطرح کردند فراموش شود و تحتالشعاع مباحث جنجالی قرار گیرد.
امروز دغدغهی اصلی مردم مفهوم دموکراسی و مردمسالاری نیست و اینگونه مباحث باید در محیطهای علمی حوزه و دانشگاه طرح شود و بحمدالله بسیاری از محققان و اندیشمندان به این مباحث پرداختهاند و به شبهاتی که یک نمونهی آنها در سخنان رئیسجمهور مطرح شد، چندین سال قبل، پاسخ داده شده است.
باتشکر از حضرتعالی که وقت خودتان را به ما دادید