امروزه آمار بیماری های ناعلاج و مضمن به سیر سعودی در دنیا و به خصوص کشور ما در حال رشد است که در این بین استان گلستان با داشتن رتبه برتر در بیماری های سرطان و خون خود نمایی می کند.
مطالعات تحقیقاتی در کشورهای مختلف و همچنین اظهار نظر کارشناسان نشان دهنده آن است که تغییر برنامه غذایی و همچنین نوع مواد مصرفی در مناطق مختلف تاثیر بسزایی در کاهش یا افزایش میزان این بیماری ها بخصوص بیماری سرطان دارد.
در این بین سموم استفاده شده در کشاورزی به عنوان یکی از تاثیرگذار ترین عوامل شیوع سرطان شناخته می شود.
نتیجه بررسی های محققان درباره کودهای جایگزین در صنعت کشاورزی به مبارزات بیولوژیک و همچنین کودهای ارگانیک ختم شده است علاوه بر تضمین سلامت انسان ها کیفیت محصولات را بالاتر برده و هزینه های تولید را نیز کاهش می دهد.
از سوی دیگر به دلیل سنگین نبودن هزینه های تولید این نوع مبارزه و کود بخش های خصوص ضعیف تر نیز می توانند در سطح کمتر در این مورد سهیم باشد.
استان گلستان به عنوان یکی از مناطق مهم کشاورزی کشور همواره در معرض کودهای مختلف شیمیایی بوده و هست و لزوم توجه به مبارزه ارگانیک و بیولوژیک در این منطقه دوچندان است اما به نظر می رسد عواملی در این موضوع مانع از ترویج کودهای غیر سمی می شوند.
مافیای سم شیمیایی و عدم اطلاع رسانی مناسب
یکی از تولیدکنندگان حشرات مفید در گلستان که در زمینه تولید "زنبور براکون" فعالیت می کند، گفت: بازار مافیای سم در استان اجازه نمی دهد که کشاورز به سمت مبارزه بیولوژیک برود . البته ترویج خوبی هم در این سال ها برای کشت بیولوژیک در استان انجام نشده است و مبارزه بیولوژیک جایگاه اصلی خود را نیافته است.
غدیر مومنیان در باره نحوه فعالیت خود اظهار کرد: بعد از گذراندن یک امتحان در رابطه با مسائل بیولوژیک و گذراندن یک دوره دو ماهه، در سال 90 کار خود را با یک میلیون عدد تولید زنبور براکون آغاز کردم .در حال حاضر که سومین سال را پشت سر می گذرانم، تولیدی معادل یک میلیون و 600 هزار زنبور داریم.
این تولید کننده بیان کرد: زنبور براکون از جمله حشراتی است که آفات کلیدی واختصاصی محصولات زراعی چون سویا، پنبه، ذرت و گوجه فرنگی را برطرف می کند و در محصولات باغی هم کاربرد دارد، اما در گلستان بیشتر درمحصولات زراعی استفاده می شود.
وی گفت: در حال حاضر من و یک کارگر در کارگاهی در روستای والش آباد مشغول فعالیت هستیم ولی چون تسهیلاتی که مقررر بود از یک سال قبل به ما اختصاص یابد، تعلق نگرفت، نتوانستم کار را گسترش دهم.
مومنیان تصریح کرد: از یک سال و نیم گذشته درخواست 60 میلیون وام از صندوق توسعه ملی را داشتیم که تاکنون با عنوان کمبود بودجه هنوز به دست ما نرسیده است!
مبارزه بیولوژیک در استان نهادینه نشده است
مومنیان با اشاره به این که بیشترین مشکل در این مبارزه در بخش ترویج است، ادامه داد: مثلا در غرب گرگان و آق قلا ترویج خوبی درباره این مبارزه صورت گرفته است ولی در شرق گرگان به علت این که قطعات زمین ها بزرگ است و مبارزه بیولوژیک کمی مشکل تر است، کمتر انجام می شود.
وی افزود: همکاری در زمینه اجرای طرح و ترویج بحث بیولوژیک باید از سوی سازمان جهاد کشاورزی انجام شود و اگر نیروی دولتی در کنار بخش خصوصی در زمینه ترویج کار کند، مبارزه بیولوژیک بهتر در استان نهادینه می شود.
یکی دیگراز تولیدکنندگان حشرات مفید در گلستان که سابقه ای 15 ساله در این زمینه دارد، گفت: متاسفانه در بخش اجرایی حمایتی که از طریق کشاورز باید از تولید کننده این حشرات انجام شود، انجام نمی شود و کشاورزان گرایش چندانی به سمت مبارزه بیولوژیک ندارند.
افشین اسماعیل پور افزود: از سال 77 فعالیت در زمینه تولید زنبور تریکوگراما را آغاز کرده ام. ابتدا با یک کیلو زنبور کار خودم را شروع کردم و پس از 15 سال مقدار تولیدات خود را به 30 کیلو رسانده ام. در سال 77 هم کارآفرین نمونه ملی درزمینه مبارزه بیو لوژیک شدم که توانسته ام برای 25 نفر اشتغالزایی مستقیم و برای 30 نفر اشتغالزایی غیر مستقیم ایجاد کنم.
مبارزه بیولوژیک، نیازمند آگاهی کشاورز است
وی بابیان این که این زنبور بر علیه آفات کرم ساقه خوار شالی ، کرم غوزه پنبه و کرم غلاف خوار سویا استفاده می شود، افزود: سموم شیمیایی قطعا در استفاده راحت تر است و زمان نتیجه گیری زودتر، اما در روش بیو لوژیک نیاز است که کشاورز اطلاعات بیشتری در مورد زمان حمله آفات داشته باشد و از همان ابتدای کار مبارزه را آغاز کند، تا نتیجه دهد.
وی در ادامه با اشاره به این که باید ترویج مبارزه بیو لو ژیک از طریق ترویج سازمان جهاد کشاورزی بیشتر صورت گیرد، بیان کرد: متاسفانه وقتی کشاورز هم مجاب می شود که از این روش استفاده کند اما محصول نهایی اش را در بازار با همان قیمت معمولی که دیگر محصولات را می خرند، خریداری می کنند بنابراین هیچ انگیزه ای برای کشاورز باقی نمی ماند.
این تولید کننده با بیان این که هم اکنون در حدود 26 کارگاه تولید حشرات مفید در استان وجود دارد، ادامه داد: باید کشاورزی که از روش های بیولوژیک برای کشت محصول خود استفاده می کند، محصولش را در بازار با قیمت بالاتری عرضه کند و اداراتی مانند استاندراد و بهداشت باقی مانده سموم در محصولات را بسنجند و و کشاورزان را مجاب کنند تا سم و کود کمتری مصرف کنند و به سمت روش های بیولوژیک بروند.
بازارچه فروش محصولات ارگانیک در استان وجود ندارد
اسماعیل پور با اشاره به این که رشد فزاینده سرطان در استان های شمالی و به ویژه گلستان نشان دهنده مصرف بی رویه سموم است گفت: اعتراضاتی به این مساله شده است، حتی با نمایندگان مجلس هم صحبت شده است اما تاکنون حتی یک بازارچه کوچک هم برای فروش محصولات ارگانیک در استان ایجاد نشده است.
وی با بیان مشکلات تولید در کارتولید حشراتی مانند تریکو گراما افزود: مثلا ما هنوز منطقه ای ایزوله شده را برای اجرای روش های بیو لوژیک در استان معرفی نکرده ایم که این کار از طریق جهاد و استانداری و بهداشت و یا حتی محیط زیست پیگیری شود. همچنین همه کارگاه های تولیدی نظیر ما در استان مشکل نقدینگی دارند چون ما کارمان در تولید از بهمن تا شهریور طول می کشد، ولی پول قرارداد کار ما شش ماه بعد آن هم با دوندگی زیاد به دست ما می رسد.
هزینه مبارزه بیولوژیک بسیار ارزان است
این تولیدکننده در باره هزینه استفاده از روش های بیولوژیک تصریح کرد: هزینه روش های بیولوژیک در مزارع بسیار ارزان است ولی کمی دیر نتیجه می دهد که نیازمند صبرو تحمل کشاورز است و مزرعه باید در زمان استفاده از این روش تحت کنترل باشد. کشاورزان آگاهی خوبی برای استفاده از این روش ها پیدا کرده اند ولی چون راحتی کار هم برای شان مهم است کمتر به سمت مبارزه بیولوژیک می روند.
تولید محصولات گواهی شده در 46 هزار هکتار از مزارع گلستان
مدیر حفظ نباتات جهاد کشا ورزی گلستان گفت: در سال زراعی 91-92 در سطح 46 هزار هکتار از مزارع استان محصولات گواهی شده تولید می شود.
اسماعیل متکی گفت: مزارع گواهی شده به مزارعی اطلاق می شود که سم وکود به مقدار کمتری مصرف می شود و بازدید کارشناسان به طور مرتب از این مزارع انجام می گیرد.
وی با بیان اینکه تولید محصولات گواهی شده سالم کشاورزی پس از برداشت ، نمونه برداری و آزمایش می شوند گفت: در صورتی که مقدار سموم باقی مانده در این محصولات از حد مجاز بیشتر نباشد برای دریافت علامت استاندارد به اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی استان معرفی می شوند.
وی اظهار کرد: این محصولات پس از تایید استاندارد، یک برچسب 16 رقمی می خورد که نشان دهنده این است که محصول در کجا وتوسط چه کسی تولید شده است .
متکی بیان کرد: از 46 هزار هکتار، 2 هزار هکتار آن مجوز استاندارد گرفتند و بقیه آن نیز تایید شد ولی مجوز استاندارد نگرفت و با همان قیمت محصولات عادی به فروش رفت.
بازارچه فروش محصولات گواهی شده دراستان وجود ندارد/ قیمت محصولات ارگانیک و غیر ارگانیک در استان یکی است
متکی در ادامه با بیان اینکه اگر بازارچه فروش محصولات ارگانیک وگواهی شده در استان وجود داشته باشد این محصولات باید با 30 درصد افزایش قیمت به فروش برسد گفت: اما در حال حاضر با نبود این بازارچه در استان، انگیزه زیادی برای تولید این محصولات در استان وجود ندارد.
وی افزود: نوع مصرف کود وسم در مزارع محصولات گواهی شده، تلفیقی از مبارزه بیولوِژیک وشیمیایی است که سبب تولید محصولات سالم می شود..
امنیت غذایی، هدیه محصولات گواهی شده به مردم است
مدیر حفظ نباتات جهاد کشا ورزی گلستان با عنوان اینکه امنیت غذایی، هدیه محصولات گواهی شده وارگانیک به مردم است گفت: انجمن ارگانیک در 18 تیر در استان راه اندازی شده است وشروع به کار کرده واز مهمترین اقداماتی که این انجمن پیگیری می کند ، آموزش کشاورزان وایجاد یک بازارچه فروش محصولات گواهی شده در استان است.
وی در خصوص محصولات ارگانیک در استان اظهار کرد: محصولات ارگانیک تنها در سطح 90 هکتار از مزارع استان تولید می شود ودر ایران تنها دو شرکت وجود دارد که مجوز کشورهای اروپایی را دارند واین دوشرکت، زمین های کشاورزی ای که محصولات ارگانیک تولید می کنند را تحت پوشش قرار داده ونظارت کامل دارند.
متکی با بیان اینکه، محصولات ارگانیک طبیعی، در خاکی که از چند سال قبل هیچ‌گونه سموم دفع آفات گیاهی نظیر: علف هرزکش‌ها، قارچ‌کش‌ها و مواد شیمیایی در آن استفاده نشده و فقط با مواد طبیعی مانند کمپوست گیاهی تقویت می‌شود، رشد می کنند،گفت: این محصولات از سایر محصولات که به صورت غیر ارگانیک تولید می شوند بسیار سالم تر هستند اما به دلیل عدم اطلاع رسانی درست در زمینه مزایای آن و همچنین قیمت بالاتر جای خود را درسبد خرید خانوارها پیدا نکرده است.
بازارچه محصولات ارگانیک تا سال آینده فعال می شود
وی افزود: چون تولید محصولات ارگانیک بدون مصرف هیچ گونه کود وسمی انجام می شود، هزینه های بالایی دارد ولذا باید با قیمت بالاتری هم به فروش برسد، اما به دلیل اینکه بازارچه این محصولات در گلستان وجود ندارد، اگر این محصولات تولید شود باید به همان قیمت معمول دیگر محصولات به فروش برسد که برای کشاورز به صرفه نیست.
متکی با بیان این مطلب که شهرداری آمادگی خود را برای در اختیار گذاشتن یک غرفه محصولات گواهی شده به بخش خصوصی اعلام کرده است، گفت: تا سال آینده این بازارچه در گلستان فعال می شود. مهر
