برجام که واسطه‌اش اتحادیه اروپا بود و تبدیل به سند شورای امنیت شد، آن بلا سرش آمد. این یکی وسوسه که پشتوانه‌اش، دو دولت تحقیر شده از سوی آمریکا در 74 ساله پس از جنگ جهانی دوم هستند، عاقبتش از همین حالا قابل تصور است. ویژگی خاص دو دولت ژاپن و آلمان، تحقیرشدگی مداوم از سوی آمریکاست.
- به همین دلیل و با وجود منافع فراوان اقتصادی در صورت تعامل با ایران، نخست‌وزیران ژاپن در چهل سال گذشته اجازه نداشته‌اند به ایران سفر کنند و حالا هم که یکی از آنها می‌خواهد به تهران بیاید، به عنوان پیک عمل می‌کند و می‌گوید میانجی است.
- آمریکایی‌ها با اعمال کاپیتولاسیون و ایجاد پایگاه‌های نظامی، همواره ژاپن را تحقیر کرده‌اند. آیا چنین دولتی می‌تواند واسطه‌ای بی‌‌طرف و توانمند باشد؟! تحقیر مشابهی نسبت به آلمان، توسط دولت‌های اوباما و ترامپ انجام شده؛ از جاسوسی علیه مرکل که گفته شد او را دچار افسردگی حاصل از خیانت یک متحد سیاسی کرده، تا دیکته‌های سفیر ترامپ در برلین.
- برجام، توافقی به غایت نامتوازن و از کف حقوق ملت ایران هم پایین‌تر بود. اما همین توافق 13 ماه است توسط آمریکا و اروپا پایمال می‌شود. با این وصف، آیا انسان بادرایت و آزاده‌ای هم هست که نپرسد این وسط، وعده هیچ و پوچ SPV و INSTEX کجای برجام بود و چرا همان نیز به فرجام نرسید؟ و چرا این روند، به بازی بدون توپِ توپ‌جمع‌کن‌های ژاپنی و آلمانی فرو کاسته شده است؟
- اقدام واقعی و بازدارنده، پایان دادن به روند سه‌ساله اجرای یکطرفه برجام است. بله باب دیپلماسی را نباید بست، اما هرگز هم نباید به آن دخیل بست و مسئولیت تدبیر و تلاش و استفاده از ظرفیت‌ها را گردن مذاکره و دیپلماسی انداخت. نمی‌شود با تلقی یا تلقین اینکه چاره رونق اقتصاد، مذاکره برای واگذاری برنامه دفاعی و نفوذ منطقه‌ای است، دوباره در باتلاق رفت.
- این دیگر، ماجرای انتصاب غیرقانونی فلان شهردار یا قتل همسر یک سیاستمدار نیست که بشود درباره آن حکم‌های لاابالی داد. اینجا، پای امنیت و اقتدار و عزت و پیشرفت کشور در میان است؛کشوری که بروس ریدل از مقامات سابق سیا در اندیشکده بروکینگز درباره آن می‌گوید "انقلاب ایران، دولت آمریکا را غافلگیر کرد... زمانی که انقلاب رخ داد، دولتمردان در واشنگتن اطمینان داشتند دوامی نخواهد داشت. اما ما می‌گفتیم اینها را دستکم نگیرید، زیرک‌تر از آن هستند که تصور می‌کنید".
- ریدل می افزاید: "ظرافت کار ایرانی‌ها نشان می‌داد آگاهانه و حساب‌شده عمل می‌کنند. اینکه نظام آنها طی این مدت به حیات خود ادامه داده، نشان می‌دهد دست برتر را دارند. این ایران است که بیش از هر کشوری در عراق نفوذ دارد، سوریه را حفظ کرد و با حمایت حز‌ب‌الله، در لبنان نفوذ دارد. ما به ربع آخر بازی رسیده‌ایم و ایران به مراتب، به مراتب و به مراتب جلوتر است".
