لابی‌های متعدد نیروها و گروه‌های سیاسی در گلستان
در این ایام و با آمدن استاندار جدید در عرصه مدیریت ارشد استان، لابی‌های زیادی به جریان افتاده، برخی لیست میگیرند، عدهای لیست میدهند، ملاقاتهای حضوری با استاندار جدید هم که این روزها گرم گرم است تعجب نکنید، حکایت این روزهای گلستان داستان قدرت است و دوستداران این منصب بیوفا.
حکایت کسب قدرت و به قول برخی دوستان فرصتی برای خدمتگزاری، در گلستان همچنان ادامه دارد و لابد برخی از این خدمتگزاران برای دستیابی به این فرصت ارزشمند یعنی خدمت در لوای مدیریت، تلاش را از حد گذراندهاند.
از دیدارهای حضوری گرفته تا تماس‌هایی برای سفارش این و آن، تا شاید همای سعادت به بامشان بنشیند و در نظر صاحبقران قدرت بگنجند.
پست مدیریتی متاع نیست
در اسلام و سیره ائمه در زمینه انتصاب افراد به عنوان مدیر، مباحث بسیار جامعی مطرح شده که بهتر است به گوشهای از این احادیث پرمغز بپردازیم، باشد که این مطالب، حداقل موجب شود که اینقدر برخی به این پست‌ها به دیده متاع دنیوی ننگرند و بدانند مسئولیت و مدیریت بار سنگینی است و تنها این ردا، ردای دنیایی نیست بلکه جوانب اخروی و دنیوی بسیاری در آن نهفته است.
ابتدا باید بدانیم در چه صورتی ما حق داریم دنبال پست و مقام باشیم، و آیا اگر در این مسیر این توانایی در ما نباشد اما آن را طلب کنیم کار پسندیدهای است، آنچه از احادیث و روایات استنباط می‌شود، موید آن است که در اسلام و در سیره نبوی و ائمه معصوم ریاست طلبی مذموم است.
هر که ناحق به دنبال ریاست باشد اطاعت از او حرام است
رسول خدا (ص) نقل در این زمینه فرموده است: نخستین چیزی که موجب عصیان پروردگار گردید، 6 گناه بود: دنیا طلبی، ریاستطلبی، شکمپرستی، شهوتپرستی، علاقه به خواب و راحتطلبی.
و از قول امام علی (ع) در صفحه 321 کتاب تحف العقول، چنین آمده است: هر که ناحق به دنبال ریاست باشد، اطاعت از او حرام است.
در روایات دیگری نیز از ائمه معصوم (ع) نیز ریاست طلبی نکوهش شده است، چنانچه در حدیثی دیگر در صفحه 42، جلد چهاردهم بحارالأنوار آمده است، امام صادق (ع) فرمود: از ریاستطلبی دوری کن که هر که آن را طلب کند، نابود می‌شود و امام رضا (ع) نیز فرمود: زیانی که دو گرگ گرسنه به گله گوسفندی بیچوپان می‌زنند از زیان ریاستطلبی در دین مسلمانان بیشتر نیست.
نکوهش قدرتطلبی در نظر اهل بیت (ع)
این احادیث گویا، تنها دربرگیرنده بخشی از نظرات اهل بیت در زمینه ریاستطلبی است و نشان میدهد که ورود به این عرصه تا چه میزان حساس و ظریف است، چنانچه رسول خدا (ص) میفرماید: هر که ولایت و مسئولیت کاری از امور مسلمانان به او واگذار شود، روز قیامت او را در حالی که دستان او را به گردنش بستهاند میآورند و چیزی جز عدالت او را از غل و زنجیر آزاد نمیسازد.
با این تعاریف حال از قول علی (ع) ویژگیهای یک مدیر را ذکر میکنیم که در آن معیارهای تخصصی و معیارهای ارزشی به نوبه خود دارای اهمیت است.
طبق نظر حضرت علی (ع) خصوصیات و معیارهای تخصصی یک مدیر باید مبتنی بر خصوصیاتی چون، علم و دانش، تجربه کاری، حسن تدبیر، سعه صدر، شایستگی و کفایت، نظم و انضباط، حسن سابقه، داشتن پشتکار و دوری از تنبلی، تندذهنی و داشتن حافظه قوی، پاکی و صلاحیت خانوادگی باشد.
همچنین بر اساس روایت ارزشمند از امام اول شیعیان، داشتن قدرت تشخیص و تجزیه و تحلیل، آیندهنگری، بلندهمتی، قدرت و توانایی، استقامت در برابر مشکلات و قاطعیت و شجاعت از دیگر خصوصیات تخصصی یک مدیر محسوب می‌شود.
در زمینه معیارهای ارزشی نیز امام علی (ع) به صفاتی چون سخاوت، وفاداری، تواضع و فروتنی، عدالت و انصاف، تسلط بر خشم، گشاده رویی، امتداری، رفق و مدارا، میانه روی در درشتی و نرمی و توجه به کارکنان و صبر و بردباری تاکید می‌کند.
بر اساس روایت‌های متعدد از امام علی (ع) و خطابههای وی در نهجالبلاغه وی صفات دیگر ارزشی چون، طرد سخنچین و چاپلوس، خوش‌بینی نسبت به دیگران، عیب‌پوشی و پرهیز از عیب جویی، پرهیز از غرور و تکبر، گذشت و پوزشپذیری، وفای به عهد، جاذبه و دافعه، صداقت، اعتماد به نفس، مشورت کردن، احتیاط و دقت در قضاوت، تقوی، توانایی در کنترل نفس، توکل بر خدا، قیام به وظیفه، حقگرایی، خیرخواهی، اهمیت دادن به نماز، یاور ظالمان نبودن، امتیاز ندادن به خویشان و اطرافیان، عدم همکاری در اعمال خلاف و پرهیز از سوء استفاده از مقام برای مدیران را لازم شمرده است.
جویندگان قدرت مواظب باشند از زیانکاران نباشند
در حدیثی از امام اول شیعیان در صفحه 345 غرر‌الحکم آمده است: هرگاه آدمهای پست و کمتجربه دولت‌ها را به دست گیرند، نشان انحلال و شکست آن دولت‌ها خواهد بود.
این احادیث و احادیثی دیگر از ائمه معصوم (ع) موید آن است که انتخاب مسئولان به عنوان حقالناس بسیار حساس است و باید در انتخاب آنان دقت وافی را به عمل آورد.
این مباحث دینی و اسلامی ذکر شد تا کسانی که این روزها در مسیر پذیرفتن مسئولیت هستند، با مروری بر تواناییهای خود به دنبال خدمت به مردم در مناصب مدیریتی باشند و تلاش کنند در این مسیر به هیچوجه کاری نکنند که از زیانکاران باشند.
همچنین حاکمان نیز در انتصاب خود با توجه به داشتههای خود و افراد با تجربه در عرصه مدیریتی، در انتخاب خود تنها خداوند بزرگ و خیر جامعه اسلامی را مدنظر قرار دهند.
