قتی معاون رئیس جمهور به جای موضع طلبکارانه، خود را در مقام پاسخ‌گویی به غرب می‌بیند

عدالت خواهان گلستان"شهیندخت مولاوردی؛ معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، صبح شنبه 4 بهمن، با کلادیا روت؛ نایب‌رییس مجلس آلمان و رییس کمسیون همکاری‌های اقتصادی، ملاقاتی داشت که فرم و محتوای جلسه محل تأمل و بعضی نگرانی‌هاست.

این ملاقات به درخواست مولاوردی و به گفته وی برای رفع سوءتفاهم‌ها و بازکردن باب گسترش تعاملات، صورت گرفت و برخلاف روند گذشته، در این دیدار به خبرنگاران اجازه حضور داده شد.

خبرنگاران از جمله خبرنگار مهرخانه تنها در سه دیدار اخیر مولاوردی؛ یعنی دیدار با وزیر امور زنان نیجریه، معاون نخست‌وزیر کروواسی و نایب‌رییس پارلمان آلمان اجازه حضور یافتند و از دیدارهای گذشته معاون رییس‌جمهور با شخصیت‌های حقیقی و حقوقی کشورهای دیگر، اطلاعاتی جز آنچه سایت رسمی ‌معاونت امور زنان و خانواده منتشر کرده است، در دسترس نیست. با این وجود، بررسی دقیق و عمیق راهبردهای معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در این ملاقات‌ها و تعاملات ضروری است و مهرخانه در آینده به آن خواهد پرداخت، اما ملاقات اخیر با نایب‌رییس مجلس آلمان حاوی ابعاد و نکاتی است که باید در مطلبی مجزا مطرح شود.

1- بر اساس گزارش ارائه‌شده از این جلسه به نظر می‌رسد کلادیا روت از موضع بالا و طلبکارانه با معاون رییس‌جمهور وارد گفتگو شده و متأسفانه مولاوردی در موضع ضعف و در مقام پاسخ‌گو به این موضع متکبرانه رسمیت بخشیده است.

این در حالی است که کشورهای غربی علی‌رغم دهه‌ها تلاش و پیشرفت برای ارتقاء وضعیت زنان، در موضوع زنان و خانواده با مشکلات سنتی و نوظهور فراوانی روبه‌رو هستند و بسیاری از این مشکلات نوظهور دقیقاً به دلیل ترویج ارزش‌های حاکم بر همین کشورها، در جوامع دیگر از جمله ایران نیز بروز کرده است. به همین دلیل است که رهبر معظم انقلاب ضمن تأکید بر لزوم ارتقاء وضعیت زنان در ایران و حل مشکلات زنان و خانواده، تأکید می‌کنند که موضع ما در مقابل غرب در این مسئله باید طلبکارانه باشد.
 
در این جلسه پس از سخنان کلی هر دو طرف، کلادیا روت سؤالاتی مطرح کرده و از مولاوردی خواسته به آنها پاسخ دهد. برخی از این سؤالات، مانند پرسش از حرکت‌های اصلاح‌طلبان ایران یا اقدامات دولت روحانی برای برابری حقوق اجتماعی، خنثی و به منظور آشنایی با وضعیت ایران پرسیده شده است، اما سایر سؤالات بعضاً سوگیرانه یا به نوعی حاوی قضاوت و به دنبال آن اعتراض به عملکرد حاکمیت و قوانین در ایران و حتی تعیین تکلیف برای تغییر و اصلاح قوانین است.

روت از مولاوردی خواسته توضیحاتی در مورد سن ازدواج و ازدواج کسانی که به بلوغ نرسیده‌اند بدهد. پرسیده است که موضع مذهبی‌ها درباره اسیدپاشی چیست؛ حق ارث که در ایران برابر نیست کی برابر می‌شود؛ و چرا شهادت ریحانه جباری پذیرفته نشده است؟؛ اگرچه نفس چنین پرسش‌هایی به خصوص با این لحن و رویکرد، گستاخانه است، اما این گستاخی رویه مرسوم عمده کشورهایی است که خود را جهان اول و محق در تمام زمینه‌ها می‌دانند. البته شاید معاون رییس‌جمهور انتظار چنین مواجهه‌ای را نداشت، اما ای کاش پاسخ‌ها و سخنان بعدی مولاوردی به نحوی بود که نایب‌رییس پارلمان آلمان می‌فهمید باید از موضعی برابر به گفتگو ادامه دهد، اما در عوض،‌ معاون رییس‌جمهور به قول خودش در مقام یک شاگرد که اول از سؤال‌های آسان شروع می‌کند (1)، با لحن و محتوایی دلجویانه و در مقام توجیه عملکرد برای مخاطب، پاسخ می‌دهد.

2- «حق ارث که در ایران برابر نیست، کی برابر می‌شود؟» کلادیا روت برای این سؤال که بار سرزنش و نقد به همراه دارد مقدمه‌ای نیز مطرح می‌کند که نشان از آگاهی او نسبت به حکم اسلام در زمینه ارث دارد. او از تجربه‌اش در کشورهای آفریقایی و موانع فرهنگی این کشورها در جهت دستیابی به برابری در حقوق زنان و مردان می‌گوید و عملاً اسلام را هم‌وزن و هم‌شأن فرهنگ قرار می‌دهد و تأکید می‌کند که آداب و رسوم و فرهنگ کشورها نباید مانع اجرای حقوق بین‌المللی شود. به زبان ساده یعنی مهم نیست حکم اسلام چه باشد. بنا بر حقوق بین‌المللی باید ارثیه زن و مرد برابر شود و شما به عنوان مسئولان دولتی بگویید چه زمانی این مشکل را حل خواهید کرد.

قاعدتاً معاون رییس‌جمهور می‌بایست با صراحت و قاطعیت و بدون نگرانی از قضاوت‌ها و سرزنش‌های کسانی که مبانی فکری سکولار یا لائیک دارند، برای او توضیح می‌داد که در ایران، قوانین کشور بر مبنای قوانین اسلامی‌ نوشته می‌شود و پویایی فقه نیز اگرچه از ویژگی‌های درخشان اسلام شیعی است، اما چارچوب‌ها و مبانی خود را دارد و به تابعیت حقوق بین‌المللی در نمی‌آید، اما مولاوردی اگرچه به قرآنی‌بودن ارث نابرابر و سیستمی‌دیدن نظام حقوقی اسلام (به عنوان یکی از نظرات مطرح) اشاره می‌کند، در ادامه سعی می‌کند به کلادیا روت اطمینان بدهد که در ایران سال‌هاست برای جبران این نابرابری تمهیداتی اندیشیده شده و برخی قوانین اخیر، تا حدی این نابرابری را جبران کرده است!

3- سوال دیگر روت که مجدداً نشأت‌گرفته از جوسازی‌های داخلی و بین‌المللی علیه ایران، با نگاهی کاملاً سطحی و آشکارا نوعی مداخله جویی در دستگاه قضایی کشور است، درباره پرونده ریحانه جباری و تفاوت شهادت زن و مرد در دادگاه مطرح می‌شود. ریحانه جباری به اعتراف خود بدون قصد برای دفاع مشروع، مردی را به قتل رسانده و پس از بررسی‌های فراوان، حکم قصاص برای وی صادر می‌شود. جریانات فمینیستی در کشور این پرونده را به ناحق ذیل دفاع مشروع مطرح می‌کنند و تلاش می‌کنند تا دستگاه قضایی را متهم به سوگیری بر علیه زنان کنند. طبعاً این پروپاگاندا طبق روال مرسوم برای جریان رسانه‌ای غالب در دنیا نیز جذابیت دارد و به عنوان سندی از تبعیض و ظلم بر علیه زنان در حکومت ایران مطرح می‌شود.

تلاش‌ها برای نجات ریحانه جباری با توضیحات مفصل قاضی پرونده و اثبات قاتل بودن ریحانه پایان می‌یابد و خانواده مقتول نیز راضی به بخشش نمی‌شوند. در چنین شرایطی با کمال تعجب می‌بینیم مولاوردی بدون آنکه از دستگاه قضایی کشور دفاع کند و بدون تصریح به محکومیت قطعی ریحانه جباری و مجرم‌بودن وی می‌گوید: «ما همه راه‌ها را برای جلوگیری از اعدام ریحانه جباری رفتیم، اما موفق نشدیم.»

جا دارد از معاون محترم رییس‌جمهور بپرسیم آیا پرونده ریحانه جباری و توضیحات قاضی پرونده را مطالعه کرده‌اند یا صرفاً دنباله‌رو پروپاگاندای جریانات فمینیستی در کشور بوده‌اند؟ و اگر این پرونده را مطالعه کرده‌اند، دقیقاً با کدام دلیل برای نجات ریحانه جباری تلاش کرده‌اند؛ آیا به مجرم‌بودن او اذعان داشتند؟ و چرا از بین این همه زن مجرم در کشور، ریحانه جباری را انتخاب کرده‌اند؟ و چرا لازم می‌دانند خودشان و دستگاه مربوطه را از اعدام ریحانه جباری در مقابل نایب‌رییس پارلمان آلمان، مبرا کنند؟

4- سؤال دیگر کلادیا روت، باز هم هم‌جهت با پروپاگاندای رسانه‌ای علیه ایران که این بار اسیدپاشی‌های اصفهان را با بحث امر به معروف و نهی از منکر طرح‌شده در مجلس مرتبط می‌کرد، درباره ارتباط مذهبی‌ها و اسیدپاشی به روی دختران جوان و زیبا است.

مولاوردی توضیح می‌دهد که اگرچه شایعاتی مطرح شده است، اما هنوز عاملان این جنایت‌های ضددینی و ضدانسانی دستگیر نشده‌اند و نمی‌توان با قطعیت در مورد نیت عاملان اظهارنظر کرد. درست است که هنوز عاملان جنایت‌ها دستگیر نشده‌اند، اما معاون رییس‌جمهور می‌توانست با قطعیت تمام توضیح بدهد مذهبی‌ها در ایران به حکم مذهب‌شان مطلقاً هیچ ارتباطی با چنین جنایت‌هایی ندارند و شایعاتی که روت درباره ارتباط حکم امر به معروف و نهی از منکر با اسیدپاشی جدی گرفته است، با اهداف سیاسی و برای برخی اعمال فشارهای داخلی و بین‌المللی منتشر شده است.

5- کلادیا روت از نمایندگان پارلمان آلمان است و یک مقام دولتی محسوب نمی‌شود و همین جایگاه حقوقی به او اجازه می‌دهد صریح‌تر باشد و کمتر خود را در بند ملاحظات دیپلماتیک قرار دهد، اما این وضعیت باید معاونت رییس‌جمهور در امور زنان را نیز پیش از دعوت و برگزاری جلسه، به تأمل بیشتری وامی‌داشت تا یکی از معاونان رییس‌جمهور کشورمان در مقام پاسخ‌گویی به یک عضو پارلمان آلمان قرار ندهد.

موضع مولاوردی برای گفتگو با حکومت‌هایی که به‌زعم ایشان در معادلات بین‌المللی تأثیرگذار هستند، طبیعتاً شبیه به موضع کلی دولت است و تلاش می‌کنند تا حد ممکن سوءظن‌های این دولت‌مردان را رفع کنند و تصویری از حکومت ایران ارایه دهند که منجر به روابط حسنه و حل مشکلات سیاسی و اقتصادی شود، اما چنان‌که مجموعه دولت و به‌خصوص وزارت خارجه تأکید می‌کنند، این تعاملات و مذاکرات باید از موضع عزت انجام شود؛ اگرچه تجربه یک سال و اندی مذاکرات و چشم‌پوشی بر گستاخی‌ها و عدم دستیابی به منافع قابل توجه، تأثیر این رویکرد را محل تأمل و بازنگری قرار داده است، اما به هر حال رویکرد مذکور همچنان در مجموعه دولت پیگیری می‌شود. معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده نیز اگر قرار است در خدمت این سیاست کلی دولت قرار گیرد، جا دارد رفع سوءظن و گسترش تعاملات را از موضع عزت دنبال کرده و مراقب خوی مستکبرانه دولتمردان مذکور باشند.

پی‌نوشت
1.    به گزارش خبرنگار مهرخانه، مولاوردی پس از طرح سؤالات از سوی کلادیا روت، پاسخ خود را با لبخند و این جمله آغاز می‌کند.