به گزارش پایگاه عدالت خواهان"شب گذشته(چهارشنبه شب) همزمان با دومین سالگرد اجرای سند برجام، مناظره صریحی بین مدافعان و منتقدان برجام در برنامه ثریا انجام شد. در این مناظره، مهدی رحمانیان، مدیرمسئول روزنامه شرق به عنوان مدافع برجام از یک سو و سید یاسر جبرائیلی، کارشناس اقتصاد سیاسی و معاون پژوهشی سابق خبرگزاری فارس به عنوان منتقد از سوی دیگر حاضر شده بودند. اهم محورهای مطرح شده را در ادامه می خوانید:
مهدی رحمانیان، مدیر مسئول روزنامه شرق:
مهمترین سوالی که وجود دارد این است که چرا برجام؟ از سال ۸۲ تا ۹۲، حدود ۱۰ سال مذاکره داشتیم و بی نتیجه ماند، در دوران احمدی نژاد آمریکا سعی کرد یک اجماع جهانی ایجاد کند و برنامه هسته‌ای تعلیق شد و از لحاظ اقتصادی تحریم شدیم و دلار به حدود ۳۵۰۰ تومان رسید.
البته در آن دوران از لحاظ هسته‌ای پیشرفت‌های خوبی داشتیم و اگر تا دو سال دیگر تحریم‌ها را تحمل می‌کردیم به بمب هسته‌ای دست می یافتیم و البته ما از نظر فتوای رهبر انقلاب به دنبال بمب اتمی نبودیم.
ما وقتی وارد برجام شدیم، پرونده هسته‌ای ما از شورای امنیت ملی به وزارت خارجه سپرده شد و پیامش این بود که این موضوع سیاسی است.
سید یاسر جبرائیلی، کارشناس اقتصاد سیاسی:
معتقدیم برجام دستاورد‌های زیادی دارد و تجارب زیادی برای ما بوجود آمد. حدود ۳۰ سال است که برخی درخواست برای مذاکره با آمریکا داشتند.رهبر انقلاب فرمودند من به مذاکرات با آمریکا خوشبین نیستم اما برای اینکه تجربه بشود بروید و مذاکره کنید.
در برجام یک انحراف در مبانی وجود داشت و یک جور خوشبینی به آمریکا وجود داشت و آقای روحانی می‌گفتند برویم و با کدخدا ببندیم.
مسئله تحریم های همه جانبه صرفا به خاطر دولت قبل نبود بلکه پس از فتنه ۸۸ و نامه برخی از دوستان آقای رحمانیان به آمریکا مبنی بر اینکه حالا وقتش شده و پس از آن تحریم های همه جانبه به ایران اعمال شد.
سیاسی‌کاری سم است، فقط آقای روحانی سیاسی کاری نکرد بلکه آقای ظریف هم رفتند و در شورای روابط خارجی آمریکا گفتند که ما برای اینکه در داخل رای بیاوریم باید این توافق را انجام بدهیم.
آمریکایی‌ها چرا باید به یک طیف سیاسی در داخل امید داشته باشند و آن طیف از این امید با خبر باشند و به آمریکایی ها بگویند با ما یک توافق بکنید و این امید آخرش بشود برجام.
پرونده هسته ای از شورای عالی امنیت ملی گرفته شد و به اداره خلع سلاح وزارت خارجه سپرده شد این یعنی ما اتهامات دشمن را پذیرفتیم.
مهدی رحمانیان، مدیر مسئول روزنامه شرق:
من موافق نظر آقای جبرائیلی نیستم. شما تمام مسائل جهان اسلام را به حوادث ۸۸ ربط می‌دهید. آقای ظریف این موضوع را تکذیب کردند. آقای روحانی نگفتند آمریکا کدخداست و اشاره ایشان به اروپایی‌ها بود و اینکه اگر شما می‌گویید آمریکا کدخداست، باشد حالا می‌رویم و با کدخدا صحبت می‌کنیم.
ما در برجام پیروز شدیم، وظیفه برجام این نبود که تمام مشکلات قبل و بعد از برجام را حل کند و معضلات ۴۰ ساله ما با آمریکا حل کند.
یک ایران هراسی قبل از برجام بوجود آمده بود، مبادلات بانکی نداشتیم، نمی‌توانستیم نفت بفروشیم، هواپیماهای ما نمی‌توانستند سوخت گیری کنند.
تیم قبلی کارش فقط این بود که بروند و بنشینند و درباره مکان بعدی مذاکرات صحبت کنند و توافق کنند.
سید یاسر جبرائیلی، کارشناس اقتصاد سیاسی:
آیا شما فیلم پخش شده از آقای ظریف را ندیده‌اید. آیا شما برجام را خوانده‌اید؟ آیا انصاف است که اینطور درباره تیم قبلی صحبت کرد، توافق آلماتی را فرآموش کردید؟
شما امروز می‌گویید که برجام نمی‌خواست مشکلات جهان اسلام را حل کنید. اما قبلا شما در روزنامه خود اینطور تیتر می‌زدید: اینک بدون تحریم، خلاص شدیم، تحریم خاک شد، امضای کری تضمین است، ۲۵۰۰ میلیون دلار از تاخیر برجام ضرر کردیم و آمدید عبارت آقای برژینسکی را تیتر کردید که «پیروزی بدون جنگ».
آقای روحانی گفتند تمام تحریم‌های اقتصادی و... لغو خواهد شد. شما یک آینده تخیلی و غیرواقعی از فضای بعد از برجام نشان دادید. چرا روزنامه شما امروز در سالگرد برجام هیچ مطلبی از برجام تابان نمی‌زند. آقای اوباما می‌گفت رژیم تحریم‌ها در حال فرو ریختن بود.
ما می‌گوییم چرا توافق بد کردید، نه اینکه چرا توافق کردید. مسئولین بارها گفتند که آثار تحریم‌ها همچنان باقی‌ست.
رویترز در گزارشی اعلام می‌کند که تهران یک بازار فوق‌العاده پر سود برای سرمایه گذاری‌ست.
انگلیس ۱۱۷ درصد رشد در صادراتش به ایران داشته و ذرت دامی، سویا و تراکتور صادر کرده است، ما صنعت خودرو سازیمان را به فرانسه دادیم و اکثر واردتمان تجهیزات خودرو است. همچنین آمدند و اطلاعات فاز۱۱ پارس جنوبی را گرفتند و بردند.
مهدی رحمانیان، مدیر مسئول روزنامه شرق:
من شجاعت دوستان را ندارم که شب را بگویم روز است و راست را بگویم دروغه. من همچنان از برجام دفاع می‌کنم بخاطر شرایطی که در آن بودیم.
برجام یکی از قابل دفاع ترین کاردر دیپلماسی دوران جمهوری اسلامی است و ما رفتیم و با ۶ قدرت جهانی نشستیم و مذاکره کردیم.
الزاما ما مشکلمان تحریم‌ها نیست بلکه داخلی است و هر قوه‌ای برای خودش جزیره‌ای کار می‌کند، اتفاقا اعتراضاتی که اخیرا شد نشان از مشکلات داخلی ما است.
در دولت نهم و دهم ۶ قطعنامه صادر شد که اگر ادامه پیدا می‌کرد ما نمی‌توانستیم دیگر نفت صادر کنیم.
سید یاسر جبرائیلی، کارشناس اقتصاد سیاسی:
ما تا حالا ذیل فصل ۴۲ نبودیم. لطفا راجع به وعده‌هایی که دادید و مبالغه کردید جواب بدهید.آقای رحمانیان راجع به واقعیات سخن بگویید نه تخیلات.
مشکلات مالی ما اصلا حل نشده و شاهدش نیز صحبت‌های آقای سیف است که گفت هیچ چیز حل نشده.
برجام الان چیز قابل دفاعی ندارد و دلیل این حاشیه‌های آقای رحمانیان همین است. شما واقعا برجام را خوانده‌اید؟ من از صادق زیبا کلام پرسیدم که برجام را خوانده‌اید و صادقانه گفت که نخوانده است.شما نیز صادقانه بگویید.
اروپا مقابل آمریکا نیست، آمریکا می‌گوید بیایید و مسئله موشکی و حضور درمنطقه را رها کنید و گرنه برجام را پاره می‌کنم، اروپا می‌گوید دست به برجام نزن و بیاییم و درباره مسائل موشکی و مسائل منطقه‌ای مذاکره کنیم، فرقشان فقط همین است. حساب اروپا از آمریکا اصلا جدا نیست.
مهدی رحمانیان، مدیر مسئول روزنامه شرق:
این سند اولین و مهمترین سندی است که در اروپای واحد به دنبال دفاع از آن هستند و نمی‌خواهند ذیل آمریکا تعریف شوند و اروپایی‌ها با حفظ برجام ازخودشان دفاع می‌کنند نه ازما.
برجام توافقی بود که از سر بدبینی نوشته شده و نه خوشبینی و دو سال زمان برد و این نشان از عدم اعتماد ما و طرف مقابل به همدیگر بود، در دوره تیم قبلی اصلا امکانش بود که کسی نقد بکند؟
دولت امروز آمریکا فقط مسئله‌اش برجام نیست، ترامپ در دوران انتخاباتش گفت که برجام را پاره می‌کند اما نتوانست و این نشان از قدرت برجام است.
برجام همچنان قابل دفاع است و تصور فضای بدون برجام غیر قابل تحمل است.بهترین سال‌های دولت روحانی ازبدترین سال‌های دولت احمدی نژاد از لحاظ درآمد ارزی بدتر بود.
اکنون مشکلات مالی ما خیلی حل شده است.ما اگر دلمان برای جمهوری اسلامی می‌سوزد، باید بدانیم که همگی در یک کشتی هستیم و باید متحد باشیم.
سید یاسر جبرائیلی، کارشناس اقتصاد سیاسی:
متن کامل برجام ۱۴ ماه قبل از اجرای برجام توسط دولت آمریکا نوشته شده بود و من در کانالم خواهم گذاشت تا مردم ببینند. چرا برجام دو سال طول کشید. شما دیکته نوشتید نه توافق.
درتمام ۱۵ بند تعهدات برجام شما قبول کردید تعهدات ایران اول انجام شود و پس ازاجرای ما آمریکا تعهداتش را عملی کند.
شما ناظر برای اجرای برجام مشخص نکردید و ما به آقای عراقچی خصوصی بارها گفتیم که این نشان از صداقت ما بود و عراقچی نیز تایید کرد اما انجام نشد.
خنده دارترین بحث بازگشت پذیری است، تحریم‌ها تعلیق شد و شما می‌گفتید لغو می‌شود اما نشد.کاری که در دو ماه باید انجام می شد در ۲ روز انجام دادید و این باعث شد سانتریفیوژها خراب شوند و در انبارها رفت.چرا بتن ریختید در قلب راکتور؟ شما هم باید مثل طرف مقابل تعلیق می‌کردید.
آمریکا چرا باید تحریم‌ها را بردارد وقتی همه تعهدات مد نظرش از سوی ما انجام شده، اروپا اگر مدافع برجام بود باید مقابل آمریکا قرارمی‌گرفت.
ما همین الان هم راهکارهایی برای بی اثرسازی مکانیسم تحریم مالی داریم و درخواست داریم که دولت این نکات را عملیاتی کند.
بزرگترین حماقت ما این بود که درخواست برداشتن تحریم سوئیفت را داشتیم، آمریکا تمام تراکنش‌های سوئیفت را گرفت و با بررسی آن به اطلاعات مالی ما دست یافت.
ما الان دوباره داریم تحت سوئیفت مبادله می‌کنیم در حالی که می‌توانستیم مثل روسیه و چین سوئیفت را حذف کنیم و ازسیستم‌های غیرمتمرکز پیام رسان استفاده کنیم.
