خواص تخم پرندگان در طب سنتی

غیر از تخم مرغ، تخم سایر پرنده ها مانند بلدرچین، کبک، شترمرغ، غاز یا اردک هم خوراکی است و مصرف هر کدام از آن ها می تواند فوایدی برای بدن داشته باشد.

تخم مرغ

بهترین تخم مرغ آن است که بزرگ باشد و در همان روز تخمگذاری شده باشد.
مزاج زرده تخم مرغ مایل به گرمی تا آخر درجه اول است و سفیده ی آن سرد و تر در دوم قرار دارد.
زرده تخم مرغ نیم برشت (عسلی)، قابلیت تغذیه بالای دارد و تولید مواد خوب و سالم می کند و فضولات کمی دارد. زرده تخم مرغ مقوی قلب و مغز و نیروی جنسی است. زرده تخم مرغ در از دست دادن خون و در دوره نقاهت بیماری ها مفید است.
برای جلوگیری از فساد در گرما (عدم دسترسی به یخچال) بهتر است در نمک نگهداری شود.

مناسب ترین و زودهضم ترین و خون سازترین شکل پخت تخم مرغ نیم برشت یا همان عسلی است.

جوشاندن زیاد تخم مرغ باعث دیر هضمی آن مخصوصاً در معده های رطوبی می شود و اصلاح آن با آویشن و فلفل و نمک است.
مصرف زیاد آن برای مزاج های سرد و معده های ضعیف مضر است.
مصلح تخم مرغ نمک و فلفل و سرکه که سبب لطیف شدن آن می شود.
خوردن زرده خام آن جهت تصفیه صوت و سوزش مثانه مفید است.
سفیده آن تولید کننده خلط خام و لزج و دیر هضم است و فقط معده های گرم می توانند آن را هضم کنند.
توصیه شده از مصرف زیاد سفیده تخم مرغ در دوره بارداری پرهیز شود.
مصرف زیاد و طولانی مدت تخم مرغ باعث ایجاد لک های پوستی در صورت و بادهای سرد در طحال و معده می شود.
همچنین بیماران دارای سنگ کیسه صفرا یا مستعد آن بهتر است از مصرف تخم مرغ پرهیز نمایند.
بعد از تخم مرغ، تخم تذرو و دراج و تیهو و کبک قرار دارد. تخم اردک و مرغابی و تخم های مشابه آن ها غلیظ و دیرهضم بوده، بوی بد دارد و خلط فاسد تولید می کند.

تخم اردک

تخم کامل اردک، غلیظ تر و دیرهضم تر از تخم مرغ است. تخم اردک برای افراد لاغر بسیار مفید است و می تواند به آن ها در افزایش وزن کمک کند. تخم این پرنده در تسریع روند درمان سرفه و تنگی سینه هم مفید است و مصرف آن به افرادی که خونریزی داشته اند یا دارند هم توصیه می شود. بهتر است تخم اردک آب پز با کره یا روغن زیتون مخلوط و مصرف شود تا بیشترین فایده از خوردن آن به بدن برسد. بهترین حالت مصرف تخم اردک این است که آن را با چربی خودش سرخ کنید. مصرف تخم اردک می تواند باعث رفع تنگی سینه و سرفه شود. این تخم، سرشار از امگا 3 و ویتامین D است.

تخم غاز

تخم غاز هم جزو دیگر تخم های خوراکی است که حجم مناسبی از ویتامین B12، فولات و پروتئین را در خود جای داده است. میزان پروتئین تخم غاز، حدود 5/3 برابر بیشتر از تخم مرغ است اما چربی و کلسترول آن هم بسیار بالاست.

تخم شترمرغ

تخم شترمرغ هم جزو مواد غذایی ای است که مصرفش به خانم های باردار یا افراد مبتلا به کم خونی توصیه می شود. تخم شترمرغ، آهن، اسیدفولیک و کالری بالایی دارد اما میزان روی آن کمتر از تخم مرغ است.

تخم بلدرچین

مصرف تخم بلدرچین هم برای فصاحت کلام در کودکانی که دیر به حرف افتاده یا درست حرف نمی زنند، توصیه می شود. هر 100 گرم تخم بلدرچین، حدود 158 کیلوکالری انرژی دارد و میزان ویتامین های A،B12  و B6 آن هم تقریباً به اندازه تخم مرغ است.

تخم کبک

تخم کبک دارای پروتئین بالا و چربی پایینی است. تخم کبک، سریع هضم می شود و برای تقویت سیستم گوارشی یا قوای جنسی هم مناسب است. ویتامین های گروه B و آهن، جزو مواد مغذی تخم کبک است.

تخم کفتر کودکان را به حرف می آورد؟
در طب سنتی، به تخم بلدرچین و اردک، به عنوان خوراکی هایی که می توانند به فصاحت کلام و سرعت تکلم بچه ها کمک کنند، اشاره شده است اما شرایط خاصی برای مصرف چنین محصولاتی مطرح است. قبل از گفتن این شرایط، بهتر است توجه داشته باشید که باید تخم اردک و بلدرچین را از مراکزی تهیه کنید که از سلامت محصولات آن ها اطمینان کامل دارید. بهتر است این خوراکی ها را هم مانند تخم مرغ، در بسته بندی های دارای مجوز و تأییدیه های بهداشتی لازم که تاریخ تولید و مصرف دارند، بخرید.

تخم بلدرچین، می تواند باعث زود به حرف آمدن بچه ها و فصاحت کلام در آن گروه از کودکانی که خوب و روان حرف نمی زنند، بشود. برای این منظور باید 15 روز در ماه (مثلاً یک روز در میان)، تخم بلدرچین را آب پز و زرده عسلی آن را با مقداری عسل، مخلوط کنید و این ترکیب را به فرزندتان بدهید.

برای افزایش سرعت تکلم بچه ها، همچنین می توان زرده عسلی تخم اردک را با روغن زیتون مخلوط کرد یا زرده آن را کمی در روغن زیتون تفت داد و پس از ترکیب با عسل، آن را به بچه هایی که خوب حرف نمی زنند، داد. برای این منظور، باید روزی یک زرده را 15-10 روز در ماه به بچه ها بدهید و سپس حدود یکی 2 ماه، مصرف آن را قطع و سپس دوباره همین کار را تکرار کنید.

در آخر این که

برای مصرف هر ماده ی غذایی در طب سنتی باید به مزاج فرد دقت ویژه ای داشت. اگر تصمیم دارید ماده ی غذایی خاصی را به طور مرتب وارد برنامه ی غذایی تان نمایید بهتر است حتما با یک متخصص طب سنتی مشورت نمایید تا دچار مشکل نشوید و از سازگاری آن با مزاجتان مطلع شوید.

منابع:
سلامتیران - دکتر غلامرضا کردافشاری، متخصص طب سنتی
تندرستان
هفته نامه سلامت