تلاش اصولگرایان برای نشاندن یک روحانی در راس قوه مقننه /سید سمنانی در راه مجلس

پایگاه عدالت خواهان گلستان " در سال 76 و همزمان با پیروزی سید محمد خاتمی بر رقیب راست‌گرای خود یعنی علی اکبر ناطق نوری و در اختیار گرفتن قدرت توسط اصلاح طلبان در ایران، خاتمیِ دیگر در فضای سیاسی ایران ظهور کرد و «سید احمد خاتمی» روحانی سنت گرای ایرانی توانست از کرمان راهی مجلس خبرگان رهبری شود.

روحانی 54 ساله سمنانی که بسیاری او را به خاطر خطبه‌های آتشین اش در نماز جمعه می‌شناسند در سال 1339 در سمنان به دنیا آمد و در آنجا با علوم دینی آشنا شد، وی پس از آن راهی قم شد تا زندگی دینی و سیاسی او وارد فضایی جدید شود. حضور او در قم باعث شد تا خاتمی جوان با فعالیت‌های سیاسی آشنایی بیشتری پیدا کند و به بهانه حضور در حوزه با امام خمینی آشنا شده و فعالیت‌های سیاسی خود را آغاز کند.

سید احمد خاتمی از سال 54، منبرهای خود را آغاز کرد، منبرهایی که زمینه ساز مشکلات فراوانی برای او در زمان حکومت شاه شد. این روحانی اصول گرا در خاطرات خود به یکی از منبرهای جنجالی اش در سمنان و نقش برادر حسن روحانی در فرار او از دست ماموران دستگاه شاه اشاره می‌کند و می‌گوید:« در محرّم به سمنان و سرخه دعوت شدم، طاغوتیان که از منبر عید قربان به شدّت خشمگین بودند در تعقیب من بر آمدند که با تلاش آقای فریدون «برادر آقای حسن روحانی »از چنگ آنان گریختم، ولی مأموران شبانه به منزل پدرم حمله کردند و به اذیّت و آزار اعضای خانواده پرداختند و چند روزی کوچه و خانه را مراقبت می کردند که مرا بیابند، ولی خوشبختانه نتوانستند. بعد از فرار از سمنان به تهران آمدم و از آنجا به قم رفتم. آن‌روز بیت آیت اللّه پسندیده که مقرّ فرمان‌دهی انقلاب بود، مرا به سنندج اعزام کردند که تمام شهر در اعتصاب بود علیه رژیم شاه و در آنجا نیز ـ بحمداللّه ـ سخنرانی های حماسی مفیدی داشتم.»

از سمنان تا کرمان

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، خاتمی بازهم راهی حوزه علمیه قم شد، تا به تحصیل و تدریس علوم دینی بپردازد. خاتمی در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بیشتر به عنوان یک منبری معروف شناخته می‌شد و بسیاری او را در هیئت‌های مذهبی دیده و سخنان وی را شنیده بودند. روی کارآمدن اصلاح طلبان در سال 76، زمینه ساز دوره جدید زندگی این روحانی اصول گرا شد و وی به عنوان فعالیت رسمی سیاسی خود از شهر کرمان راهی مجلس خبرگان رهبری شد.

امام جمعه تهران علت حضور در فضای سیاسی آن را روزهای ایران را اینگونه روایت می‌کند:« در سال 1376شمسی از حوزه انتخابی کرمان به نمایندگی دوره سوم مجلس خبرگان رهبری برگزیده شدم و این در حالی بود که تا آخرین لحظات هیچگونه رغبت و نشاط شخصی به پذیرش این مسئولیّت نداشتم؛ امّا تکلیف مرا به میدان کشاند و ـ بحمداللّه ـ على‌رغم آنکه یک ریال خرج تبلیغ از خودم نکردم، مردم مؤمن استان کرمان مرا به نمایندگی مجلس خبرگان رهبرى برگزیدند.»

در قامت حامی رییس جمهور سمنانی دولت های نهم و دهم

اختلاف نظر سیاسی میان او و سید محمد خاتمی و دوستانش، زمینه مطرح شدن بیش از پیش سید احمد خاتمی در فضای سیاسی کشور شد اما ظهور احمدی نژاد، سید احمد خاتمی را وارد فضای جدیدی کرد، تا این عضو مجلس خبرگان رهبری به عنوان یکی از حامیان اصلی احمدی نژاد در شهر قم و میان اعضای جامعه مدرسین شناخته شود. احمد خاتمی اعتقاد داشت که احمدی نژاد گزینه مناسب تری برای ریاست جمهوری نسبت به آیت‌الله هاشمی رفسنجانی است و گفتمان او نزدیک تر به گفتمان اصول گرایی و انقلاب است.

احمدی نژادی که در آن سال‌ها مورد انتقاد حوزه‌های علمیه و دانشگاه بود، یک حامی جدی داشت که در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌هایش از احمدی نژاد به عنوان یک قدیس یاد می‌کرد و او را سرباز واقعی امام زمان می‌خواند. او در سال 84 و پس از انتخاب احمدی نژاد گفت:« مردم با انتخاب خود نشان دادند که برای آن‌ها دین و ارزش‌ها حرف اول را می‌زند و هنوز این مقوله، تعیین‌کننده‌ی سرنوشت است. مردم در مرحله‌ی اول و دوم انتخابات نشان دادند که ارزش‌های بیهوده‌ی غرب در نزد آن‌ها جایگاهی ندارد. رییس‌جمهور آینده، مهم‌ترین اولویتش گشودن گره از کار مردم و حل مشکلات آن‌ها در سایه‌ی دین است.»

رسیدن به امامت جمعه و انتقاد از احمدی نژاد

سید احمد خاتمی حامی رئیس جمهور جدید ایران در سال 84، از سوی رهبرمعظم انقلاب به عنوان امام جمعه تهران منصوب شد تا از آن پس در کنار نام او، امام جمعه موقت اضافه شود. خاتمی که در سال‌های گذشته بیشتر مذهبیون با سخنرانی‌ها او آشنا بودند، توانست با استفاده از این تریبون خود را بیش از بیش به فضای سیاسی و اجتماعی ایران بشناساند.

خطبه‌های جنجالی سید احمد خاتمی در نماز جمعه تهران بسیاری از نماز جمعه رفته‌ها را به یاد « شیخ اصول گرایان» یعنی آیت الله محمد یزدی می‌انداخت، کسی که بدون هیچ ملاحظه‌ای در نماز جمعه سخنان خود را بیان می‌کرد. خطبه‌های آتشین خاتمی تبدیل به تیتر یک رسانه‌های ایران و حتی رسانه‌های غربی می‌شد، تا خاتمی نشان دهد مهارت زیادی به تبدیل شدن به یک چهره جنجالی در ایران را دارد.

امام جمعه تهران، همچون دیگر حامیان احمدی نژاد در میانه راه از او دل برید و در خلوت و جلوت و در نماز جمعه و هیئت‌های مذهبی از رئیس جمهور سابق ایران و یارغار  او یعنی رحیم مشایی انتقاد می‌کرد. حامی سینه چاک احمدی نژاد بعد از سال 88 و رفتارهای متناقض رئیس دولت دهم و در روزهای پایانی دولت او و در حالتی گلایه آمیز عنوان کرد «آقایی می‌آید، هشت سال حکومت می‌کند و می‌رود، اما این آرزو به دل آدم می‌ماند که یک بار بگوید، ببخشید، آنجا اشتباه کردم».

او حتی به احمدی نژاد توصیه کرد تا دولتش را بدون جنجال به پایان ببرد و از رهبرانقلاب اطاعت کند.

پیروزی حسن روحانی که کاندیدای مورد نظر و علاقه سید احمد خاتمی نبود، باعث شد تا خطبه‌های نماز جمعه خاتمی به سمت دولت روحانی برود و او در خطبه‌های خود هم دم از حمایت از رئیس جمهور بزند و هم با نقدهای تند خود، دولت را از دم تیغ نطق‌های خود بگذراند. علی جنتی وزیر ارشاد، شاخص ترین چهره دولتی که بارها و بارها مخاطب خطبه های خاتمی در این روزهای نماز جمعه تهران بوده است.

اما حضور فعال احمد خاتمی در فضای رسانه‌ای کشور و نارضایتی برخی اصول گرایان مخالف دولت ، باعث شده است تا آنان در جلسات خود به دنبال رسیدن به گزینه‌ای برای حضور در راس قوه مقننه برای مقابله با تفکر اعتدال باشد. سید احمد خاتمی یکی از گزینه‌های اصول گرایان برای حضور در انتخابات مجلس دهم است. روحانی سمنانی تبار که پله ترقی را به سرعت طی کرد و از قم به مجلس خبرگان و امام جمعه‌ای تهران رسید، اینبار در اندیشه اصول گرایان به عنوان یکی از اصلی ترین گزینه‌ها برای جانشینی لاریجانی یاد می‌شود.

اصول گرایان مخالفان دولت معتقد هستند، ریاست لاریجانی بر مجلس نهم، مطابق خواست دولت است و باید برای مجلس دهم و با توجه به اتحاد احتمالی لاریجانی و روحانی و حضور پررنگ اصلاح طلبان در این انتخابات، به فکر گزینه‌ای مقتدر که بتواند در مقابل سیاست‌های دولت بایستد باشند.

سید سمنانی در راه مجلس

در سویی دیگر گرچه حدادعادل از گزینه های روی میز منتقدان دولت یازدهم است اما روحیه فلسفی و ادبی حداد عادل در فضای سیاسی ایران، باعث شده است تا اصول گرایان مخالف دولت، از او دلسرد شده و به سراغ « سید سمنانی» بروند تا او راهی پارلمان کنند.

سید احمد خاتمی پیش از این نیز از سوی برخی چهره‌ها برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری دعوت شده بود که امام جمعه تهران دست رد به این درخواست زده بود اما اینبار و با توجه به احتمال پیروزی ائتلاف« دولت، اصول گرایان طرفدار دولت و اصلاح طلبان» در انتخابات مجلس ، می‌تواند خاتمی را ترغیب به حضور در انتخابات کند.

این اصول گرایان که مطمئن به حضور خاتمی در مجلس در صورت حضور در انتخابات هستند، این اعتقاد را دارند که اگر در مجلس دهم شکست بخورند، می‌توانند با مدیریت سید احمد خاتمی یک اقلیت قدرتمند را در مجلس شکل دهند.

باید دید که سید احمد خاتمی که بسیاری او را جانشین آیت‌الله هاشمی شاهرودی در قوه قضائیه می‌دانستند، بالاخره ردای ریاست یک قوه را بر تن خواهد کرد یا همچنان به عنوان خطیب جمعه تهران فعالیت خواهد کرد.