به گزارش عدالت خواهان گلستان" قلعه قافه یکی از روستاهای کوهستانی با بافت سنتی و متراکم است. بافت سنتی و پیچیده آن به لحاظ میراث فرهنگی یکی از بافت‌های روستایی ممتاز در استان گلستان است که قدمتی چند صدساله دارد.
قلعه‌قافه دارای جاذبه‌های گردشگری متعدد و متنوع شامل غار، آبشار، چشمه و جنگل‌های زیبا و بدیع و همچنین یک زیارتگاه بنام «سکینه خاتون(س)» است.
برای سفر به روستای قلعه قافه باید ابتدا به مینودشت سفر کرد و بعد با حركت به سمت جنوب با گذشتن از جاده سبز و جنگلی به سرزمین زیبایی‌ها برسید. در مسیر حرکت از مینودشت به سمت روستای قلعه قافه رودخانه چهل چای قرار دارد که زیبایی خاصی را به منطقه داده است.
در این مسیر چشمه‌های زلال فراوانی وجود دارد که دراین‌بین از یکی از این چشمه‌ها در روستایی به نام «ده چناشک» آب زلالی به نام برف‌چال جاری می‌شود. چشمه‌های متعدد گلو (گل و آب)، بیرام (تأمین‌کننده آب شرب قلعه قافه بالا) و چشمه‌های نهر آب، بی‌بی زهرا و لش آب (تأمین‌کننده آب شرب قلعه قافه پایین) و چشمه برات علی شاه، در داخل روستا قرار دارند که در سفر به قلعه قافه می‌توانید از آن‌ها دیدن کنید.
اگر اهل کوهنوردی هم باشید، کوه‌های ماران، آرام ذوالفقار، اینجه سو، گاورلی و نرمدار که مانند حصاری روستای قلعه قافه را در برگرفته‌اند فرصت خوبی برای یک گشت‌وگذار کوهستانی به شما می‌دهند.
این ارتفاعات، از جنگل‌های درختان سوزنی‌برگ و پهن‌برگ و انواع گونه‌های جنگلی مانند راش، بلوط و توسکا و همچنین مراتع غنی با انواع گل‌ها و گیاهان پوشیده شده و چشم‌انداز آن‌ها در كنار حاشیه رودخانه و چشمه‌ها، فضای دل‌انگیزی برای اقامت شما پدید آورده است.
روستای قلعه قافه دارای آب‌وهوای بسیار سرد و کوهستانی است که اهالی آن در بیشتر فصول بارندگی و در فصل سرما پاییز و زمستان برف را شاهد هستند. خانه‌های روستا معمولاً در 2 طبقه و با سقف شیروانی و دیوارهای گلی ساخته‌شده است. طبقات پایین محل نگهداری دام و انباری و طبقه دوم سکونتگاه خانوار روستایی است.
روستای قلعه قافه چون در دل منطقه‌ای کوهستانی با شیب‌های تند قرارگرفته از دیرباز جزو منطقه دائمی ییلاقی مطرح بوده است.
روستای قلعه قافه به قلعه قافه پایین و قلعه قافه بالا تقسیم می‌شود و از صنایع‌دستی آن می‌توان ابریشم‌بافی، نوغانداری، نمدمالی، آهنگری، قالیبافی و قالیچه بافی را نام برد.
ویژگی‌های اقتصادی روستا
در قلعه‌قافه کشاورزی جایگاه ویژه‌ای دارد و اساس اقتصاد خانوارهای روستایی بر کشاورزی و دامداری است. به علت بارش‌های مناسب و وجود خاک حاصلخیز در اراضی کشاورزی پیرامون روستا محصولاتی زراعی چون گندم، جو، سیب‌زمینی، یونجه، گوجه‌فرنگی و درختانی چون زردآلو، گردو، آلو و مرکبات کاشته می‌شود.
برای کاشت محصولات کشاورزی، مردم روستا کمتر از کارگران استفاده می‌کنند.آن‌ها بر طبق یکی از سنن قدیم خود از روش همکاری و همیاری بهره می‌برند. در این روش اهالی یک یا 2 روزبه فردی کمک می‌کنند و بعد از اتمام کار او، همین كار را برای شخص دیگری انجام می‌دهند تا کاشت محصول همه افراد انجام شود.
فعالیت عمده این روستا کشاورزی است اما در کنار آن دامداری نیز رواج دارد. درواقع قلعه قافه یکی از قطب‌های دامداری محسوب می‌شود.
در این روستای زیبا نوغانداری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و این منطقه را می‌توان قطب پرورش کرم ابریشم و تولید ابریشم دانست. درواقع نوغانداری نزد روستاییان مینودشت از قدیم‌الایام نه برای کسب درآمد که برای تهیه پارچه ابریشمی و نیز لباس‌ها و اقلام تزئینی موردتوجه بوده است.
تهیه نیم‌تنه آستین‌بلند یا «کولجه»، کیف پول، دامن‌شلواری، شال ابریشمی، روسری، کلاه زنانه، جلیقه آستین‌کوتاه، بلوزی که بلندی آن تا بالای زانو است، سفره غذا، سفره قند و جامهری از دیگر کاربردهای ابریشم در فرهنگ سنتی مردم این خطه است.
معماری روستای قلعه قافه
معماری روستای قلعه قافه، مثل بیشتر روستاهای دامنه‌ای، پلكانی است و مصالح به‌کاررفته در خانه‌ها هم اغلب گل، کاه‌گل، چوب، خشت و سنگ است. شیوه ساخت مسکن در قلعه قافه به‌صورت ساده و ابتدایی باقی‌مانده است.
در قلعه‌قافه پایین به علت محدودیت زمین برای ساخت در کنار شیب‌های زیاد و همچنین جنبه دفاعی و ایمنی بافت متراكم است و در قلعه قافه بالا پراکنده‌تر. کشیدگی خانه‌ها نیز اغلب در جهت شرقی غربی است که علت آن سرمای منطقه و لزوم استفاده از پهنه آفتاب‌گیر بیشتر برای مقابله با سرمای محیط بوده است.
مینو خبر/
