یه گزارش عدالت خواهان گلستان"زیارت نام روستایی است در ارتفاعات شهر گرگان که در گذشته به دلیل آب و هوای خوش و بافت سنتی آن شناخته می شد، اما طی سال های گذشته، ساخت و ساز بی رویه و غیر قانونی ساختار این منطقه خوش آب و هوا را به هم زده. در این بین، سکوت مسئولان طی این سال ها و عدم برخورد با تخلفات سوالات فراوانی را در ذهن علاقه مندان به منابع ملی کشور ایجاد کرده است.
روستای زیارت در هفت کیلومتری جنوب شهرستان گرگان و در ارتفاعات منطقه ناهارخوران واقع است. این روستا توسط یک جاده جنگلی به ناهار خوران متصل شده است. آب و هوای بسیار خنک، آبشار و طبیعت زیبا، آب گرم، امام زاده، معماری سنتی و فروش صنایع دستی از جمله مواردی است که پای گردشگران را به منطقه باز کرده است.
اما، طی بیش از یک دهه گذشته، گردشگران با ورود به روستای زیارت، چیزی جز ساختمان های بلند که در جای جای این روستا رشد کرده اند نمی بینند. طی این سال ها اثری از بافت سنتی روستا باقی نمانده و مسیر آبشار هم اثری از طبیعت بکر و دست نخورده نیست.
فقط ساختمان ها و آپارتمان های ویلایی به چشم می خورند که بدون هیچ قائده و قانونی و حتی بدون کوچکترین نظارتی در زیارت ساخته شده اند.
ساختمان هایی که هر از گاهی خبر رانش یا ریزش یکی از آن ها در رسانه ها مطرح می شود ولی متاسفانه مسئولان همچنان در برابر آن ها سکوت می کنند. گویی حالا که زیارت از بین رفته و چیزی از طبیعت نمانده، جان انسان ها هم دیگر ارزش خودش را از دست داده است.
از بافت با ارزش روستای زیارت چیزی باقی نمانده است
احمد دادپور، رئیس کمیته انتشارات سازمان نظام مهندسی ساختمان گلستان چندی پیش در نشست تخصصی بررسی مشکلات ساخت و ساز در زیارت، با انتقاد از ساخت و سازها در روستاهای ییلاقی استان از تخریب بافت قدیمی روستای زیارت گرگان انتقاد کرد و گفت: بافت و معماری روستای زیارت یکی از جالب ترین بافت ها در کشور به حساب می آمد اما امروز آن قدر در اطراف آن ساخت و ساز صورت گرفته که چیز زیادی از آن بافت قدیمی باقی نمانده است.
موضوعی که سیدمحمدقدس مفیدی، عضو شورای شهر گرگان و همچنین سازمان نظام مهندسی ساختمان گلستان هم بر آن تاکید کرد و گفت: روستای زیارت گرگان یکی از خاص ترین الگوهای معماری است ولی دست تتاول برخی سودجویان و یا افرادی که نادانسته در این عرصه قدم گذاشتند سبب از بین رفتن الگوی معماری در روستای زیارت شده است.
این کارشناس معماری با تاکید بر این که یکی ازدغدغه های اصلی کارمان احیای الگوی ایرانی اسلامی است که باید به درستی راهبردی شود، افزود: پیوستن روستای زیارت به به حریم شهری اقدامی موثر در دوره سوم شورای اسلامی شهر گرگان است که این نهضت در شورای چهارم به شکل جدیتری در حال پیگیری است.
این عضو شورای اسلامی شهر گرگان با بیان اینکه روستای زیارت الگوی مسکن خاص دارد، یادآور شد: احیای الگوی معماری ایرانی ـ اسلامی باید در این نقطه به درستی انجام شود.
قدسمفیدی با تاکید بر اینکه سوءاستفاده سودجویان سبب از بین رفتن الگوی معماری در روستای زیارت شده است، خاطرنشان کرد: نظارت سازمان نظام مهندسی ساختمان از لحاظ مقاومسازی، احیا و حفظ الگوی سابق مسکن سبب شده تا الگوی مناسبی در این زمینه وجود نداشته باشد که این مهم باید از سوی شورای چهارم به نتیجه مطلوب سوق پیدا کند.
تصویب طرح جامع روند ساخت و سازها را کند کرد
یکی از اقداماتی که باعث دلگرمی علاقه مندان به منابع ملی در استان گلستان شد، تصویب طرح جامع شهرداری گرگان بود. طرحی که بر اساس آن، محور زیارت تا آبشار در حریم شهر گرگان واقع شده است و این شهرداری قوانین و مقررات شهرسازی را در این محور اعمال می کند.
شهرداری گرگان نیز پس از تصویب این طرح، در اطلاعیه ای از مالکین اراضی و املاک واقع در این محور از پل سید مسعود تا ابتدای آبشار زیارت خواست تا با توجه به تصویب طرح جامع شهر، به استناد قانون منع فروش اراضی فاقد کاربری مسکونی و ماده 100 و 101 قانون شهرداری عمل کنند.
حسین صادقلو شهردار گرگان، با استناد به این طرح، از تشکیل ناحیه ویژه خدمات شهری برای منطقه گردشگری زیارت خبر داد تا بتواند ساخت و سازی های این منطفه را ساماندهی کند و از هرگونه ساخت و ساز فاقد مجوز در این منطقه جلوگیری کند.
شهردار گرگان در همین رابطه از تشکیل ناحیه ویژه شهرداری گرگان برای این روستا خبر داد. بعد از تصویب این طرح و همچنین آغاز به کار ناحیه شهرداری در روستای زیارت روند ساخت و سازها کندتر شد ولی متاسفانه همچنان این ساخت و ساز ها ادامه دارد.
برخورد قاطعی با متخلفان انجام نمی شود
مشاهدات و بررسی عینی این منطقه نشان می دهد که در برخی موارد ماموران برخورد قاطعی ندارند، و در برخی موراد هم ساخت و ساز در زمان هایی انجام می شود که نظارتی در منطقه وجود ندارد.
چندی پیش حکم تخریب یکی از سازه ها 6 طبقه منطقه توسط ماموران اجرا شد. موضوعی که به گفته عباس پوریانی دادستان پیشین گرگان، با پیگیری سازمان متولی انجام شد و دادگستری هم در این مورد برخورد قاطعی داشت.
گرچه این حکم پس از احداث ساختمان و اتمام آن صادر شد، ولی در آن زمان این نکته احساس شد که این روند برای سایر سازه ها نیز ادامه خواهد داشت. اما متاسفانه این گونه نشد.
پیگیری های ما از دادستانی گرگان به این نتیجه ختم شد که برای صدور حکم تخریب یا حتی برخورد با ساخت و سازهای غیر قانونی نیاز به پیگیری سازمان های متولی مانند آب منطقه ای، جهاد کشاورزی، منابع طبیعی و یا سایر ارگان ها است که متاسفانه متولیان در این بخش کوتاهی می کنند و این کوتاهی سوالات فراوانی را در ذهن حامیان منابع ملی کشور ایجاد کرده است.
متولیان هم در دو بخش نسبت به این موضوع عکس العمل نشان داده اند که ابتدا روند طولانی بررسی شکایت و تشکیل پرونده است و دومی هم کمبود امکانات تخریب است. اما کوتاهی متولیان تا جایی پیش رفت که معاون عمرانی استانداری گلستان هم خواستار نظارت بیشتر بر روی ساخت و سازهای زیارت شد.
رضا مروتی با بیان این که بهه دلیل رغبت مردم به ساخت ویلا در مناطق شمالی کشور، باید به ساخت و سازها در این مناطق با حساسیت های خاصی دنبال شود، افزود: این گونه ساخت وساز ها منجر به تفکیک ارازی مرتعی و زراعی می گردد که این امرموجب از بین رفتن منابع طبیعی و زمین های کشاورزی خواهد شد، و جلوگیری از این گونه ساخت و ساز ها را امری مهم دانست.
معاون عمرانی استاندار خاطرنشان کرد: دستگاه های اجرایی نسبت به ساخت و سازهای غیر فنی و خارج از بافت، حساسیت ویژه ای داشته باشند و با تمام توان پیگیر این امر مهم باشند.مهر
