به گزارش پایگاه عدالت خواهان ایران" حضرت علی (ع) به محض رسیدن به خلافت، تمام امتیازات و رانتهایی را که برخی از سرشناسان به ظاهر به صورت قانونی در دوران خلفای پیشین برخوردار بودند، گرفت و نه تنها اینگونه موارد را قطع کرد بلکه فرمود هر آنچه که خلفای پیشین به ناحق از اموال خدا و مردم به شما دادند، من باز پس میگیرم و به بیت المال برمیگردانم. این یک شعار نبود و در مقام عمل هم اجرایی شد. حضرت علی (ع) به اصطلاح حقوقهای نجومی آن زمان را قطع کردند و در صدد بازگرداندن آنها بود. گروهی از اصحاب با سابقه پیامبراکرم (ص) که اسم و رسمی داشتند و جزء نخبگان و خواص جامعه و آلوده به فساد شده بودند، در برابر حضرت علی (ع) موضع گرفتند و فتنه جمل را به پا کردند.
علاوه بر این حضرت علی (ع) با روحیه اشرافیگری و رانتخواری و فرهنگ فساد و ضد اسلامی که در نخبگان و خواص جامعه که از زمان قبل از ایشان به وجود آمده و در جامعه نهادینه و قانونی شده بود، مقابله کرد و البته هزینههای فراوانی در این راه متحمل شد.
همچنین ایشان مدیران و مسئولینی را منصوب کرد که آلودگی به مسائل مالی و اقتصادی و دنیاطلبی نداشته باشند؛ و در نهایت به این ویژگیها اکتفا نکردند و روش بسیار دقیق و موثری برای تحت نظر قرار دادن مدیران و مسئولان خود ابلاغ کردند که متاسفانه ما از جزئیات آن اطلاعی نداریم، اما میدانیم که حضرت علی (ع) «عیونی» را منصوب کرده بود. «عیون» به معنی چشمهاست و به ماموران مخفی میگویند. ایشان ماموران مخفی برای نظارت بر عملکرد مدیران، مسئولان، فرماندهان و فرمانروایان منصوب کرده بود و بسیاری از آنها نمیدانستند که تحت نظر هستند.
آنها به محض اینکه حتی در معرض تخلف مالی و اقتصادی یا کوتاهی در رفتار با مردم یا ضعف در مدیریت از خود نشان میدادند، عیون و ماموران مخفی به حضرت علی (ع) گزارش میدادند و حضرت فوراً و قاطعانه برخورد میکرد.
در ابتدای بسیاری از نامههای حضرت علی (ع) به فرمانروایان و کارگزاران آمده است «بلغتُ بلغنی» یعنی به تحقیق به من خبر رسیده است که تو این کار را کردی یا میخواهی این کار را انجام دهی و حتی اگر در معرض فساد باشد و هنوز مرتکب فسادی نشده باشد، حضرت علی (ع) متوجه میشد و میگویند اگر ثابت شود تو کاری کردی، با تو برخوردی سخت و پشیمانکننده خواهم داشت.
الگویی که امیرالمومنین در برخورد با مفسدان اقتصادی از خود به جای گذاشتند
این روش حضرت علی (ع) در برخورد با فساد است. معدودی از مدیرانی که به فساد اقتصادی کشیده شده بودند، تصور میکردندایشان گرفتار بحرانها و فتنههاست و متوجه کار آنها نمیشود، اما وقتی دیدند حضرت در اوج مشکلات حکومت بازهم آنها را زیر نظر داشته است از خوف این که ایشان برخورد قاطع و سخت داشته باشد، فرار میکردند.
حضرت در برابر فرار آنها یا دستور به مصادره اموال آنها یا دستور به تخریب خانههای آنها میدادند و اگر چیزی از آنها در دسترس نبود، آنها را لعن و نفرین میکرد و آنها هیچ سنخیتی با حکومت علوی نداشته و نخواهند داشت.
«یزید بن حجیه» حاکم ری بود و در بیتالمال این شهر اختلاس کرده بود. وقتی حضرت علی (ع) متوجه شدند او را احضار کردند. او در آغاز نمیدانست که احضارش از چه بابت است و وقتی به کوفه آمد و حضرت او را بازخواست کرد، تازه آنجا متوجه شد برای چه احضار شده است، اما از آنجایی که دفاعی از خود نداشت، حضرت او را زندانی کرد. اینکه میگویند حضرت علی (ع) در دوران حکومتش زندانی نداشت اشتباه است، و ایشان برای مجرمان زندان داشتند. در نهایت حجیه موفق شد زندانبان را فریب دهد و فرار کند و حضرت علی (ع) او را لعن و نفرین کرد.
یا فردی به نام «جبیره شیبانی» که ۵۰۰ هزار درهم به بیت المال بدهکار بود درحالیکه فرمانده منطقهای به نام «اردشیر خره» در فارس بود. وقتی دید حضرت علی (ع) متوجه بدهی او شده است به سوی معاویه گریخت و امیرالمومنین (ع) وقتی متوجه فرا او شدند، خانهای را که در کوفه داشت، ویران کرد.
در اینفوگرافی زیر می توانید نمونه هایی از مجازات های امیرالمومنین برای مسئولان فاسد را ببینید؛
برگرفته از فضای مجازی