بابونه در طب سنتی؛ از تقویت معده تا اعصاب

نام علمی: Matricaria recutita
نام انگلیسی: chamomile
خانواده: Asteraceae

بابونه از زمان خیلی قدیم مورد استعمال قرار می گرفت؛ جالینوس حکیم، قبل از کشف کنین، بابونه را برای تب های نوبه  (مالاریا) توصیه می نمود و همچنین برای معالجه دردهای ناشی از ضربات خارجی و تروما، مؤثر می پنداشت. بابونه از نظر طب سنتی ایران گرم و خشک است و از تقویت کننده های تلخ به حساب می آید.

خواص و آثار بابونه

1. از مهمترین خواص بابونه تقویت معده، درمان زخم معده و ورم معده است و این گیاه به آسانی این مرض را درمان می کند. بیشتر کسانی که درد و سوزش معده دارند، می توانند با خوردن چای غلیظ بابونه سلامتی خود را دوباره به دست بیاورند. بدین منظور روزانه به صورت ناشتا ۳ الی ۴ قاشق گیاه بابونه را در یک لیوان آب جوش به مدت ۱۰ دقیقه دم کرده و سپس بعد از ۱۵ دقیقه صبحانه را میل نمایید. خوردن چای غلیظ بابونه را به مدت ۲ هفته ادامه دهید تا تأثیر بسزای آن را بر معده مشاهده نمایید.
2. برای رفع ورم روده مؤثر است، همچنین برای رفع کرم معده و روده استفاده می کنند.
3. بابونه اعصاب و قوای جنسی را تقویت می کند. خوردن 5 گرم ریشه بابونه با سرکه رقیق محرک نیروی جنسی است (ریشه بابونه گرم تر و خشک تر از گل بابونه است).
4. بابونه مقوی مغز است.
5. بابونه ادرارآور و قاعده آور است، همچنین استفاده از بابونه سنگ مثانه را خرد و دفع می کند. اگر کسی قطره قطره ادرار می کند به او چای بابونه دهید تا درمان شود.

6. این گیاه ترشح شیر را در مادران شیرده افزایش می دهد.
7. درمان کننده سردرد و میگرن است.
8. بابونه ضدنفخ است.
9. بابونه درمان کننده کمی ترشحات عادت ماهیانه و تسکین دهنده دردهای عادت ماهیانه است.
10. برای درمان چشم درد، بابونه را در سرکه ریخته و بخور دهید.
11. برای تسکین دردهای عضلانی چای بابونه بنوشید.
12. برای تسکین درد در هنگام دندان درآوردن بچه ها، به آن ها چای بابونه بدهید.
13. جویدن بابونه برای التیام زخم های درمان مفید است.
14. بابونه تب بر و تسکین دهنده درد است برای تسکین درد، چند قطره اسانس بابونه را با یک قاشق روغن بادام مخلوط کرده و روی محل های دردناک بمالید درد را تخفیف می دهد.
15. مصرف دم کرده بابونه به شکل ناشتا مقوی معده، مقوی و بادشکن است.
16. برای رفع بی خوابی و داشتن یک خواب آرام و راحت، کافی است ده دقیقه قبل از اینکه به رختخواب بروید یک فنجان چای بابونه بنوشید.
17. بابونه درمان کننده بی اشتهایی است.
18. چای بابونه درمان کننده کم خونی است. به خاطر همین خاصیت خانم ها و دختران می توانند برای درمان کم خونی شان از آن استفاده کنند.
19. بابونه برای رفع زردی مفید است.

20. حمام بابونه اثر نیرو دهنده دارد. برای این منظور چند قطره اسانس بابونه را در وان حمام ریخته مدت یک ربع ساعت در آن دراز بکشید.
21. اسانس بابونه مخلوط با روغن بادام برای رفع ناراحتی های پوستی نظیر اگزما، کهیر و خارش مفید است.
22. بابونه ضدآلرژی است.
23. برای رفع گوش درد و سنگینی گوش، یک قطره روغن بابونه را در گوش بچکانید.
24. اسانس بابونه چون اثر قی آور دارد در مورد مسمومیت های غذایی مصرف می شود.
25. روغن بابونه را برای از بین بردن کمردرد، درد مفاصل و نقرس روی محل درد بمالید.
26. با چای بابونه اگر موهای بلوند را بشویید آن ها را روشن تر و شفاف تر می کند.
27. آن هایی که یائسه شده اند بهتر است همه روزه چای بابونه بنوشند زیرا اختلالات یائسگی را برطرف می کند.
28. بخور گل بابونه جهت بهبود آکنه و جوش های صورت نیز توصیه شده است.
29. بابونه، مدر، معرق و محلل ورم ها است.
30. استفاده از بخور دم کرده ی بابونه بر روی صورت، باعث شادابی و تجدید حیات سلول های بشره پوست می شود.

طرز تهیه ی چای بابونه:

یک قاشق غذاخوری گل بابونه و دو لیوان آب گرم با مقداری نبات را در قوری چینی یا شیشه ای بریزید و پس از این که دم کشید میل کنید.

خواص درمانی چای بابونه (دم کرده گل بابونه) عبارتند از:
* برای تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است و عفونت های ناشی از سرماخوردگی را از بین می برد.
* برای رفع گرفتگی های عضلانی و نیز گرفتگی های قاعدگی در زنان مفید است.
* درد شکم را تسکین می دهد و برای درمان کمردرد مفید است.
* به عملکرد بهتر کبد کمک می کند.
* برای درمان روماتیسم به کار می رود.
* چای بابونه مسکنی فوق العاده برای سردرد، میگرن، دندان درد و دردهای عصبی است.
* اختلالات یائسگی را برطرف می کند.

مراقب باشید

* مصرف همزمان بابونه با داروهای ضدانعقاد، بنزودیازپین، وارفارین، سیکلوسپورین و به طور کلی داروهای رقیق کننده خون و... و همچنین الکل ممنوع است.
* مصرف بابونه در بارداری و شیردهی در برخی افراد با آلرژی همراه است و باید از مصرف آن در این دوران اجتناب شود.
* استفاده از بابونه ممکن است به طور نادر باعث ایجاد واکنش های خفیف آلرژیک شود و در صورت مصرف بیش از اندازه، علائمی چون سردرد، زخم دهانی، ورم چشم، تهوع و استفراغ و تعریق زیاد ایجاد کند.

منابع:
سلامانه - دکتر لیلا شیربیگی، متخصص طب سنتی
باشگاه خبرنگاران - نصیر دهقان، پزشک و پژوهشگر در زمینه طب سنتی
انجمن تحقیقات طب سنتی دانشگاه تهران - طیبه فرهانی، مدیر کارگروه گیاهان دارویی انجمن تحقیقات طب سنتی ایران