تغییر رفتار اصلاح طلبان با دولت روحانی طی یک سال گذشته تاکنون در زمینه های مختلف کاملا مشهود بوده است. جبهه اصلاحات در ابتدا تصورش بر این بود که می تواند دولت روحانی را به طور کامل تحت سیطره سیاست های دوم خرداد قرار دهد اما مرور زمان برای آنان این خیال خوش را به توهمی باطل تبدیل کرد و همین مساله باعث شد تا آنان امروز «نقشه عبور از روحانی» را طراحی کنند.
آنچنانکه در اخبار و مصاحبه های مربوط به اصلاح طلبان، حملات ریز و درشت آنان به دولت روحانی مشهود است از جمله این موارد اخیر:
ـ سعید حجاریان در گفت و گو با مجله اندیشه پویا در پاسخ به سوالی در خصوص این که آیا آقای روحانی معتقد است که «اصلاحات مرد- زنده باد اصلاحات»؟ گفت: «مدل من با مدل روحانی فرق می‌کند. اصلاحاتی که من می‌گویم بن‌اش دموکراسی است. ممکن است اصلاحات آقای روحانی هم به تبع دموکراسی بیاورد اما بن‌اش دموکراسی نیست. خودش هم‌چنین ادعایی ندارد. نمی‌گوید که من اصلاح‌طلبم.»
ـ ابراهیم اصغرزاده در حاشیه همایش حزب همبستگی که به تازگی برگزار شد، روحانی را ملزم به اجرای شعارهای وعده داده شده دانست و تأکید کرد: «اگر او خود را به ندیدن بزند، اولین کسی است که آسیب خواهد دید. ... این فعال اصلاح‌طلب خطاب به روحانی گفت: آقای روحانی! من به شما اخطار می‌کنم نباید اقتصاد ایران غیرشفاف و تحت کنترل نیروهای امنیتی و سپاه و بسیج بماند؛ من نمی‌گویم که باید سپاه و بسیج را از اقتصاد خارج کرد، اما باید براساس قواعد اقتصادی آنها وارد عمل شوند.»
ـ فائزه هاشمی فعال سیاسی اصلاح طلب و دختر هاشمی رفسنجانی به اظهارات اخیر رئیس جمهور در نشست خبری، واکنش نشان داد و گفت: «اینکه مدیران قبلی را در این دولت حفظ کنیم، نشان از اعتدال و فراجناحی بودن دولت نیست بلکه نیاز است تا مدیران همفکر و شجاع در کشور به کار گمارده شوند... 8 سال گذشته دوران سختی بود و نباید در این دوران رفتاری خلاف شیوه اعتدال و تدبیر را شاهد باشیم و باید بپذیریم که اعتدال متعلق به همه آحاد جامعه بوده و افرادی که در جمع ما هستند با هر سلیقه و پشتوانه‌ای محترمند».
حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور در نشست خبری خود با رسانه‌های داخلی و خارجی در مورد ابقای مدیران دولت گذشته گفته بود: «آنچه دولت در پی آن است، این است که مدیران، خود را مجری استراتژی دولت بدانند. اگر مدیری به وظیفه قانونی خود عمل می‌کند، با توجه به اینکه اصرار دولت بر اعتدال و عقلانیت به علت رای مردم است، به کار خود ادامه می‌دهد. روحانی با اشاره به اینکه نسبت به 4 سال اول همه دولت‌های گذشته، تغییرات در دولت یازدهم از همه کمتر بوده است، گفت: مبنای ما در انتصاب استانداران، شایسته سالاری، بلد بودن کار و میانه‌روی است و اینکه استاندار یا فرماندار به چه جناحی منتسب است، برای ما اهمیت ندارد.»
این موارد تنها سه مورد اخیری بود که اصلاح طلبان علیه دولت روحانی و شخص رئیس جمهور واکنش نشان داده اند. در حالی که پیش از این، اصلاح طلبان و حتی همین افراد که در بالا نام آنان آورده شد، حامی سرسخت دولت بودند و به هر ترتیب حاضر به ارائه کوچکترین نقد علیه دولت روحانی نبودند و حتی تمامی منتقدان دولت را افراطی و تندرو می نامیدند.
هر چند در این میانه، دولت روحانی هم در تلاش است تا حتی الامکان رضایت اصلاح طلبان را به خود جلب کند اما مساله ای که رئیس جمهور و بسیاری از اعضای دولت یازدهم را آزار می دهد این است که برخی از افکار عمومی و سیاسیون همچنان روحانی و اعتدال وی را در سایه هاشمی و جبهه اصلاحات می بینند و از این جهت است که روحانی هنوز نتوانسته از خود شخصیتی مستقل برای افکار عمومی به نمایش بگذارد. این موضوع آنها را بسیار تحت فشار قرار داده و حتی طبق برخی اخبار به دست آمده، روحانی و هاشمی رفسنجانی در دیدارهای اخیر خود، در برخی مباحث به اختلافات اساسی رسیده اند و هیچ یک حاضر به پذیرش نظر دیگری نبوده است.
روحانی از یک سو تلاش می کند برای رفع خطر اصلاح طلبان افراطی، نظر آنان را به سوی خود نگه دارد اما از سوی دیگر می کوشد تا خود را شخصیتی مستقل از خاتمی و هاشمی نشان دهد تا در انتخابات های آینده بتواند جبهه ای مستقل از اعتدال دولت یازدهم را برای کسب رای مردم و جلب افکار عمومی به نمایش بگذارد.
تقارن ها و تعارض های دولت یازدهم با جبهه اصلاحات، همگی در کنار هم این احتمال و گمانه را برای برخی سیاسیون به وجود آورده که اصلاح طلبان تندرو همانطور که زمانی در ایام دوم خرداد بحث «عبور از خاتمی» را مطرح کردند، در طول سه سال آینده و تمام شدن دوره دولت یازدهم و حتی قبل از آن، بحث «عبور از روحانی» را عملیاتی کنند؛ چراکه آنان به دنبال فردی از جنس خود می گردند؛ شخصی صد در صد و تمام و کمال اهل لیبرال دموکراسی که پیاده کننده اهداف و نظریات دولت آمریکا در محیط سیاسی جمهوری اسلامی ایران باشد. پارادوکسی که البته فقط در خیال و توهمات افراطیون دوم خردادی، مفهوم است.
