اسماعیلی: محمدزاده در اشعارش از کلیشه‌ها فرار کرده است/شکارسری: اشعار او در گروه نئوکلاسیک‌ها قرار دارد

به گزارش پایگاه عدالت خواهان"کانون ادبی بهمن در اقدامی جدید در خصوص نشست‌های تخصصی و ادبی خود به بررسی سیر تحول شاعران معاصر از اولین اثر آن ها تا به امروز می‌پردازد.

دومین نشست از سری نشست‌های این انجمن به «حسنا محمد زاده» و نقد کتاب هایش اختصاص داشت. وی از شاعران غزلسرا است که تاکنون آثاری چون «سر به مهر»، «جوهر جان»، «عشق های بی حواس»، «قفس تنگی» ،«خورشیدهای توامان»، «زیر هر واژه آتشفشان است »، «یک مشت آسمان » و... را به همت انتشارات گوناگون منتشر کرده است.

نشست «نگاهی به سیر تحول اشعار حسنا محمد زاده» عصر روز چهارشنبه ۲۵ مرداد۹۶ با حضور اساتید محترم دانشگاه ،شاعران و کارشناسانی چون عبدالرضا مدرس زاده دانشیار ادبیات فارسی و مدیر عامل کانون نشر فرهنگ اسلامی ، مصطفی جوادی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان کاشان،محمد روحانی متخلص به نجوای کاشانی رئیس انجمن ادبی دُبی، اساتید جواد جهان آرایی ، رضا اسماعیلی ، حمید رضا شکارسری ،علی داودی ، کامران شرفشاهی ، مرتضی طاهری، حسین باغشیخی، فرامرز عرب عامری، ادریس بختیاری، مهندس امیر باقری، ،محمد محسنی، ، رضا مهدیزاده، الهه کاشانی، آرین داودی، رسول پیره، سامی تحصیلداری، ،افسانه غیاثوند ، مریم ترنج ، سعیده موسوی زاده و ... با اجرای اصغر علی کرمی در فرهنگسرای بهمن برگزار شد.

رضا اسماعیلی نخستین منتقد جلسه در خصوص ویژگی های شعر «محمدزاده» با اشاره ای مختصر به سیر شعر معاصر گفت: متاسفانه بعد از انقلاب شعر عاشقانه جایگاه خوبی نداشته و با دید خوبی به آن نگاه نمی کرده‌اند . در حالیکه حتی شاعران بزرگ ما چون حافظ، سعدی و... عاشقانه‌های بسیاری سروده‌اند. در شعر عاشقانه روزگار ما احساس زدگی جایگزین احساس گرایی شده است. اما در اشعار عاشقانه خانم محمدزاده چنین نیست به علاوه اینکه هویت زنانه در شعرهایش کاملا نمایان است. حتی در اشعار دفاع مقدس وی، کلیدواژه های زنانه وجود دارد. همینطور در شعرهای وطنی او این کلیدواژه ها که می توان از آن به عنوان رد پایی از شاعر یاد کرد کاملا بارزند به عنوان نمونه می توان شعر «خلیج فارس» ایشان را شاهد آورد .

وی در ادامه گفت: وی در شعرهای آیینی از کلیشه فرار کرده و خلاقیت های قابل تاملی دارد. در واقع در غزل های آیینی او با دنیای جدیدی روبرو می‌شویم او به عمد کوشیده تا از شعرهای مرسوم در این حوزه فاصله بگیرد و با بازنگری به این مضامین و نگاهی منحصر و متفاوت به خلق شعر بپردازد.

علی داودی دیگر منتقد جلسه با اشاره به ویژگی‌های شعر حسنا محمد زاده گفت: محمدزاده سعی کرده با هوشمندی راهی را برگزیند تا به سلامت از یک گذرگاه بسیار سخت ادبی عبور کند. از طرفی هم نوع شعر و گفتار یک شاعر زن، با یک شاعر مرد تفاوت هایی دارد و رعایت موازین (از هر نظر) می‌تواند برای شاعران زن بسیار سخت تر از دیگر شاعران باشد.

وی ادامه داد: حسنا شاعری بی حاشیه است که همیشه راه خود را رفته و در خارج از دنیای شعر با مسائل دیگر دست به گریبان نشده است. در خصوص اشعار او، به 3 رویکرد می‌توان رسید. یکی شعرهای مذهبی است که سه مجموعه را شامل می‌شود. دوم رویکرد مقاومت است که بی تاثیر از دیدگاه مذهبی نیست و سوم، اشعار آزاد اعم از عاشقانه و اجتماعی است.

داودی افزود: ساخت شعر حسنا محمد زاده از نگاه مهندسی وی برمی‌آید و زبانی سالم دارد. اندیشه محمدزاده به شدت در اشعارش برجسته است. بیت ها حرف محور است و پشتوانه اندیشه ای دارد. شاعر سعی کرده شعرهایش را به محافل دینی و هیاتی محدود نکند و لازم به ذکر است که از این اشعار به مومن بودن و دین مدار بودن شاعر نیز پی می‌بریم.

داودی در پایان اضافه کرد که شعرهای آیینی و دینی بخش عمده ای از اشعار حسنا محمدزاده را تشکیل می‌دهد و به نوعی در تخصص اوست چرا که هرکسی نمی‌تواند در این حوزه شعر بسراید.

حمیدرضا شکارسری سومین منتقد این نشست گفت: حسنا محمدزاده شاعری حرفه ای است. نوعی درخشش ادامه دار باعث این حرفه ای بودن شده است. اشعار وی دارای عناصر تکرار شونده ای است که به کار شاعر نظم می‌بخشد. همچنین تداوم و ثباتی در کارهای حسنا وجود دارد که شاعری را رها نمی‌کند.

شکارسری افزود: ثبات شاعر بر روی سنتی نویسی و محتواگرا بودن از دیگر ویژگی های شعر حسنا محمدزاده است. وی توانایی حضور در عرصه هایی چون غزل فرم، غزل خودکار، غزل پسامدرن و... را دارد اما در اشعارش نوعی بی اعتنایی به این عرصه ها را نشان داده و همچنان به سنتی نویسی ادامه می‌دهد.

این شاعر و منتقد گفت: در یک رده بندی کلی می‌توان اشعار حسنا محمد زاده را در گروه نئوکلاسیک ها جستجو کرد. نگاه شاعر به جهان، غزل و در کل شعر مبتنی بر سنت شناسی است و نمی‌توان آن را در شعرهای مدرن جستجو کرد.

وی یادآور شد: برای اشعار محمدزاده با توجه به سیر تحولی شان نمی توان وجه غالبی معین کرد شاید بعدها مجموعه دیوان او را ببینیم و بتوانیم وجه غالب اشعارش را پیدا کنیم. این شاعر در برخی از آثار خود چون جوهر جان ، حماسه سراست و ردپای شاعر و زندگی اش را به ندرت می توان در شعرها دید به عبارتی فاقد وجوه شخصی اند اما در مقابل در شعرهای آزاد به شدت خودش است برخی از اشعار کتاب «قفس تنگی» و «عشق های بی حواس» حتی تا حدی به شخصی نویسی می‌رسد که شاعر از اسم خودش هم استفاده می‌کند و به مرزهای شعر امروز نزدیکتر می‌شود.

عبدالرضا مدرس زاده رئیس کانون نشر فرهنگ اسلامی در ادامه جلسه عنوان کرد ؛ حسنا محمدزاده شاعری جوان است که در عین جوانی هشت جلد کتاب دارد و هر روز در حال طی کردن مراتب ترقی و تعالی ست با نگاهی به همین هشت کتاب جوهره ی شعر و شاعری و قوام و دوام آن پله پله پر رنگ تر خودنمایی می کند اما نکته اینجاست که ما نمی دانیم این شاعر سی و چند ساله چقدر دیگر شعر خواهد گفت و کارنامه شاعری اش تا کجا ادامه پیدا خواهد کرد آیا هشتمین کتاب ایشان اوج شعر اوست یا نه ،سکویی ست برای ادامه ماجرا.

وی یادآور شد: در شعر معاصران معمولا گسستی بین ادبیات سنتی و دانشگاهی وجود دارد برای نمونه ، تلمیح در آنها کمرنگ است اما در کتاب های اخیر خانم محمدزاده اتفاقا تلمیح هست تلمیحاتی بسیار خوب که حتی تا اتفاقات دوره ی آغا محمد خان قاجار رفته اند آن هم با نگاهی نو .

وی در ادامه گفت: رویکرد شعری خانم محمدزاده دقیق و شاعرانه است ایشان مسیر درستی را انتخاب کرده اند . جوهره شاعرانگی و پشتوانه فرهنگی را هم دارند تا جایی که اگر این هشت کتاب ، هشت بیت هم بود این داوری تفاوت چندانی نمی کرد ایشان پا به پای زمان و زبان در حال حرکتند ، شعرهایشان تشخص خاص زنانگی را دارد در ایران سرایی و ایران ستایی هم خوب جولان داده اند و آثار خوب و شاخصی را خلق کرده اند از شعرهای آیینی ، تلمیحات دینی و تعابیری که به کار برده اند نمی توان براحتی گذشت.

وی توضیح داد: تعبیرات کاملا نو هستند و از نظر جوهره شعری و تصویر پردازی در اوج اند اما این شعرها ، شعری برای خوانش در حسینیه ها و مسجدها نیست از منظر من این اشعار شاید ۵۰ سال یا بیشتر جلوتر از زمان در حال حرکتند شاید روزگاری که مساجد و حسینیه ها به سبک و سیاق امروز نباشند و به تالاری پر زرق و برق بدل شوند .خانم محمدزاده فرای زمان و زبان امروزی سروده اند و در این ژانر ، سنت شکنی و خط شکنی کرده اند و پیشرو اند برای ایشان که در شعر معاصر امروز جایگاه و پایگاهی دارند آن هم بدرستی نه با رانت های معمول آرزوی توفیق روز افزون دارم .

در پایان مراسم از فعالیت های حسنا محمدزاده از سوی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشان با اهدای لوح ، تقدیر و قدر‌دانی به عمل آمد.

در این نشست شاعران و ترانه سرایان حاضر در جلسه ضمن تبریک به حسنا محمد زاده به خاطر تحول بزرگی که در اشعارش طی سال های متمادی رخ داده ، به شعرخوانی پرداختند./فارس

انتهای پیام/