به گزارشعدالت خواهان گلستان"این استان به دلیل شرایط مساعد اقلیمی و زیست محیطی،از دوران پیش از تاریخ و دوران اسلامی به عنوان یکی از استقرارگاه‌های بشری مورد نظر بوده است.
گلستان به دلیل تنوع جغرافیایی و قدمت تاریخی دارای جاذبه‌های گردشگری متعددی مانند برج‌های تاریخی، مدارس و تکایای باستانی، مقبره مشاهیر، تپه‌های باستانی، عمارت‌ها، کاخ‌های قدیمی، غارها، کاروانسراها، حمام‌های کهن، پارک‌های زیبای جنگلی از جمله پارک بین‌المللی گلستان، آبشارها، چشمه‌سارها، ذخیرهگاههای جنگلی و تالاب‌های بین‌المللی، گل‌فشان‌ها، دهکده‌های ییلاقی و شبه‌جزیره آشوراده است.
گلستان یکی از مناطق سرسبز و دیدنی در شمال ایران است که با حدود 22 هزار کیلومتر مربع وسعت از شمال به جمهوری ترکمنستان، از غرب به استان مازندران و دریای خزر، از جنوب به استان سمنان و از شرق به استان خراسان شمالی محدود می‌شود.
جغرافیای طبیعی استان به نحوی است که به سه بخش کوهستانی، دامنه‌ای و جلگه‌ای تقسیم شده و از نظر آب و هوایی دارای اقلیم مدیترانه ای و بیابانی است.
درکنار کشاورزی که محور اصلی فعالیتهای اقتصادی مردم این استان است، دامداری، شیلات و صنایع تبدیلی نیز از رونق خاصی برخوردار است. از محصولات عمده کشاورزی منطقه ،می توان از گندم، پنبه، دانه های روغنی، غلات، توتون، برنج و غیره را نام برد.
قدمت بیش از 6هزار سال
جای جای گلستان و به ویژه مرکز آن (گرگان) به عنوان یکی از مراکز مهم تمدن ایران زمین با قدمت و سابقه تاریخی 6 هزار ساله، مملو از برکت و نعمت خداوندی است این یکی از ویژگی‌های استثنایی و منحصر به فرد خطه سرسبز گلستان است.
این سرزمین تا قرن هفتم موسوم به ایالات گرگان بوده و از قرن هفتم تا چهاردهم ایالت استرآباد نامیده شد.
سابقه تمدن در آن با توجه به کاوش‌های باستان شناسی به حدود هفت هزار سال قبل بر می‌گردد و در حقیقت یکی از قدیمی‌ترین ایالت‌های و مرکز عمده تمدن نشین از آریایی ها در شمال ایران بوده است.
آثاری که در استان گلستان و در دهههای اخیر بخصوص از «تورنگتپه» گرگان کشف شده قدمت سکونت مردم این منطقه را به هزارههای سوم و چهارم پیش از میلاد می‌رساند.
استان گلستان دارای قومیتهای مختلف اعم از فارس، ترک، کرد، ترکمن، بلوچ ، قزاق، سیستانی و غیره است و افزون بر 20 قوم در این استان زندگی می‌کنند.
با وجود تنوع قومیتی، زبانی و مذهبی در این استان، مردم این خطه با وحدت و صلح و صفا زندگی خود را ادامه میدهند و نقطه اشتراک آنها دین اسلام و فرهنگ ایرانی بوده و حلقه اتصال بین آنها زبان فارسی و منافع جمعی و مشترک شان در بهرهوری این سرزمین حاصل‌خیز است.
موزه گرگان به عنوان موزه منطقه ای در سه بخش باستان‌شناسی، مردم‌شناسی و سنگ نبشته‌ها، بخشی از فرهنگ غنی این خطه را به نمایش درآورده است.
استان گلستان منطقه تاریخ‌دار و با قدمتی باستانی است که نامداران بسیاری در دامان آن پرورش یافته و ادیبان، امیران، شاعران و اندیشمندان و فقهای فراوانی نظیر عبدالقاهر جرجانی، سیداسماعیل جرجانی، فخر‌الدین‌اسعد گرگانی، میرداماد، میرفندرسکی و غیره از آن برخواسته‌اند.
گلستان به عنوان نگارستان ایران ظرفیت های فراوانی در بخش گردشگری و صنایع دستی دارد و در حال حاضر استان گلستان یکی از قطبهای مهم تولیدکننده فرش ترکمنی، قالیچه، قارچین، گلیم، نمدبافی، گلدوزی، سوزندوزی، ابریشم‌دوزی برپارچه، زیورآلات ترکمنی، ساختن آلات موسیقی، سبدبافی، ریسندگی و بافندگی الیاف، پارچهبافی و تولید وسایل چوبی است.
مارکوپولو، سیاح معروف ،هنگام دیدار از ترکمن صحرا در قرن 13 میلادی در سفرنامه خود از اسب و فرش ترکمن نام برده و به تعریف و تمجید از آنها پرداخته است.
از سایر صنایع دستی عمده استان می‌توان از جاجیمچه، چادر شب، دستمال، رومیزی، سفره، لباسهای زیبای محلی، قالی، قالیچه، قارچین، پلاس، پشتی، سوزندوزی و زیورآلات مانند گوشواره، دستبند، سینهریز، پابند، بازوبند و غیره نام برد.
مهمترین سوغاتیهای استان گلستان شامل قالی و قالیچه، پشتیهای ترکمنی، سوزندوزیهای ترکمن، جاجیمهای کوهستانی گرگان، صنایع دستی روستایی، ماهی و خاویار است.
از لحاظ آثار طبیعی بدون اغراق می‌توان گفت استان گلستان از زیباترین و متنوعترین استانهای کشور است. زیرا علاوه بر مناطق جنگلی و مناطق استپی دارای جاذبه‌های طبیعی هم چون پارک ملی گلستان، پارک طبیعت ناهارخوران، ذخیرهگاههای جنگلی، سواحل بسیار زیبا در بندرگز و بندرترکمن و جزیره آشوراده، غار شیرآباد، آبشار لوه، آبشار کبودوال، تالاب‌های بین‌المللی، جنگلهای منحصر به فرد سرخدار در علیآبادکتول و کوهستانهای سر به فلک کشیده با جنگلهای مدیترانهای که تا جنوبیترین حاشیههای صحرای «قره قوم» که در شمالیترین نقطه استان و در مجاورت مرز کشور ترکمنستان امتداد دارد و غیره است که گونههای متنوعی از اقلیم و فرهنگ را به وجود آورده است.
وجود بلندترین میل آجری جهان
علاوه بر این میل آجری گنبدقابوس با قدمت هزار ساله بلندترین میل آجری جهان اشاره در ردیف یکی از شاهکارهای دنیاست و تنها اثر تاریخی شمال کشور است که درسازمان جهانی یونسکو ثبت شده است.
گنبد قابوس با ارتفاع 70 متر بلندی بلندترین بنای آجری جهان شناخته شده است. در تاریخ ساخت طبق تصریح نوشته‌های کتیبه جرج قابوس آمده است که، امیر شمس‌المعالی به سال 397 هجری قمری اقدام به ساخت گنبد قابوس کرد و ساخت آن 5 سال به طول انجامید.
ارتفاع بلندی برج از کف تپه آن تا زیر قاعده مخروط 37 متر و ارتفاع گنبد مخروطی آن از کف قاعده تا رأس آن 18 متر که روی هم رفته ارتفاع برج را به 55 متر می‌رساند. همچنین می‌باید 15 متر ارتفاع تپه مصنوعی را که گنبد روی آن بنا شده به برج بیفزائیم که در این صورت برج از سطح تا رأس 70 متر ارتفاع دارد.
این برج قابوس از جمله آثار معماری قرن چهارم هجری است که در نزدیکی شهر جرجان روی تپه‌ای بنا شده است. هدف از ساخت بنا که بر طبق کتیبه آن، در زمان حیات بانی بنا ساخته شده است، استفاده از آن به عنوان مقبره وی بوده است.
دومین دیوار تاریخی جهان پس از دیوار چین به طول 200 کیلومتر با عنوان دیوار تاریخی گرگان از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری و میراث کهن این منطقه است.
دیوار بزرگ تاریخی گرگان یکی از باشکوهترین موانع دفاعی است که قدمت آن به قرن پنجم میلادی برمیگردد و فلسفه ساخت این بنا در دوران ساسانی به منظور جلوگیری از هجوم اقوام شمالی بوده است.
این بنای تاریخی از سال گذشته در فهرست جهانی یونسکو جای گرفت و سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور از سال 1391 فعالیت خود را برای ثبت این دیوار گرگان در فهرست جهانی یونسکو آغاز کرده است.
شهر تاریخی جرجان نیز از دیگر آثار تاریخی استان است که با قدمت حدود هفت هزار ساله کاندیدای ثبت در فهرست آثار جهانی است.
بافت قدیم گرگان در مرکز استان گلستان که از زیباترین مکان گردشگری استان است شهرت خود را وامدار لطف خداوند متعال است و قدمت تاریخی دارد و بناهای تاریخی نظیر امامزاده نور، مسجد جامع، امامزاده عبدالله، مدرسه عمادیه خانه‌های قدیمی قله‌ها و تپه‌های باستانی و ده‌ها اثر تاریخی و فرهنگی دیگر در شهر گرگان می‌درخشند. این منطقه زیبا و سرشار از مناطق طبیعی گردشگران و طبیعت دوستان را به میهمانی زیبایی خود فرا می‌خواند.
دشت گرگان از زیستگاههای اصلی مردمان ترکمن است. نواحی شمالی دشت که به « ترکمن صحرا» معروف ا ست و از مهمترین پرورشگاههای اسب اصیل ترکمن به شمار میرود.
این سرزمین زیبا و پرنشاط، به دلیل همسایگی با دریا و هم خانگی با جنگل، فصول معنای خود را از دست داده است، زیرا که به برکت نزولات آسمانی در تمام فصول سال، هوایش به عطر گل‌ها معطر است و سرسبزی در جای جای آن دیده می شود.
طبیعی است منطقه‌ای به این زیبایی و مردمانی با این نجابت و سخت‌کوشی پیوسته مورد توجه گردشگران و مسافران است عبور و توقف سالیانه میلیون‌ها مسافر و گردشگر از نقاط ایران و جهان به این منطقه نشانگر غنای منطقه و منابع طبیعی سرشار استان گلستان است.
استان گلستان از جنوب به جنگل‌ها و کوه‌های البرز و از غرب با استان مازندران و دریای خزر معطوف می‌شود ، بنادر گز و ترکمن آرمیده در کنار سواحل دریای خزر از پیشینه تاریخی برخوردار هستند و در حدود 70 سال پیش از مراکز تجاری دریایی کشور بوده‌اند دیاری نام آشنا برای دریانوردان و دوستداران دریا است.
سواحل زیبای دریای خزر
یکی از بزرگترین جاذبه های استان های شمالی کشور برای گردشگران، سواحل دریای خزر است.
دریای خزر بزرگترین دریاچه جهان به شمار می آید که بین کشورهای ایران، ترکمنستان، قزاقستان، آذربایجان و روسیه واقع شده است و سهم استان گلستان از سواحل دریای خزر 82 کیلومتر است .
همچنین وجود شبه جزیره آشوراده به عنوان یکی از جزایر ارزشمند دریای خزر به عنوان زیباترین و محبوب ترین آبادی در دل دریای خزر ، بستر مناسبی را برای محیط زیست جانوری و فعالیت های شیلاتی و اقتصادی فراهم ساخته و از گذشته دور به لحاظ شرایط اقلیمی و چشم اندازهای زیبای طبیعی مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده است.
آشوراده تنها جزیره ایرانی دریای خزر محسوب می شود و به دلیل برخورداری از جاذبه های منحصر به فرد یکی از قطبهای مهم گردشگری و نوروزگردی در گلستان به شمار می رود.
تالاب های بین المللی آلاگل، آلماگل، آجی گل و گمیشان از مجموعه تالاب های بین المللی کشور در دشت ترکمن صحرا و در نزدیک مرز ایران و ترکمنستان از مناطق مهم دیدنی استان است که سالانه طبیعت گردان و گردشگران زیادی را به خود جذب می کند.این تالاب‌ها زیستگاه مناسبی برای پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر به شمار می روند و به دلیل این جاذبه های طبیعی در ایام مختلف پذیرای خیل بی‌شماری از مسافران و گردشگران است.
یکی از ویژگی‌های استان گلستان، واقع بودن در مسیر جاده تهران مشهد بوده و همه ساله زائران و مسافران بی‌شماری از سراسر نقاط میهن اسلامی عازم زیارت بارگاه ثامن‌الحج امام رضا(ع) هستند از این منطقه عبور و یا روزهایی رادر روستاها و شهرهای آن توقف می‌کنند.
وجود فرودگاه بین المللی گرگان، راه‌آهن سراسری شمال بزرگراه آسیایی تهران مشهد این امکان را فراهم ساخته تا بسیاری از هموطنان ما در فصول سال به این استان سرسبز سفر کرده و از مواهب طبیعی و مناطق دیدنی و تاریخی آن دیدن کنند.
استان گلستان از جمله استان های سرشار از منابع جنگلی است و وسعت جنگل های این استان 380 هزارهکتار است.
وجود پارک های جنگلی النگدره، امام رضا(ع)، قرق، دلند، کبودوال و پارک طبیعی ناهارخوران از جمله قدیمی ترین تفرجگاه های استان به شمار می رود که با وجود امکانات نسبتاً مناسب شرایط خوبی را برای اقامت موقت گردشگران فراهم کرده است.
همچنین وجود پارک ملی گلستان به عنوان نخستین پارک ملی کشور و نخستین ذخیره گاه زیست کره خاورمیانه با وسعت بیش از 91 هزار هکتار در شرق استان گلستان با اقلیم های متفاوت و مناطق زیستی متنوع جنگلی، استپی و چشم اندازهای طبیعی به لحاظ دست نخوردگی جوامع زیستی، گیاهی و جانوری و اکوتوریسم های طبیعی به عنوان میراث طبیعی و تنوع ژنتیکی از اهمیت زیادی از نظر محققان و دانش پژوهان محسوب می شود.
گلستان سرزمین آبشارهای زیبا
استان گلستان در شمال ایران با داشتن جذابیت های مختلف طبیعی و از جمله آبشارها و چشمه سارهای فراوان که به سرزمین آبشاران نیز معروف است.
در استان گلستان شیب تند رشته کوه های البرز که خود سرچشمه رودهای فراوانی نیز است آبشارهای کوچک و بزرگ بسیاری بوجودآورده که‌از نواحی مختلف سرازیر است و جلوه‌های زییایی را ایجاد کرده است.بیش از 60 آبشار کوچک و بزرگ در استان گلستان شناسایی شده است.
از جمله آبشارهای زیبای این سرزمین می‌توان به آبشار شیرآباد، لوه، کبودوال، گلستان، باران کوه، زیارت ، دوآب و شادان (هفت طبقه) اشاره کرد که در جای جای این استان پراکنده شده است.
یک هزار و 500 اثر تاریخی و طبیعی در گلستان شناسایی شده که تاکنون 790 اثر تاریخی و طبیعی آن ثبت ملی شده است.
دهکده‌های ییلاقی پذیرای مسافران
دهکده های ییلاقی و مناطق کوهستانی استان گلستان با برخورداری از جنگل های انبوه و مراتع سرسبز و قله های مناسب پذیرای گردشگران و مسافران نوروزی است.
از جمله دهکده های ییلاقی معروف استان گلستان می توان به دهکده درازنو و جهان نما در شهرستان کردکوی و افراتخته در شهرستان علی آبادکتول اشاره کرد.
روستاها و دهکده های دیگری در استان گلستان وجود دارد که در فصول مناسب سال علاقمندان و گردشگران و عاشقان طبیعت از آنها بهره می برند که از جمله می توان به سیاه مرزکوه، الستان، خولین دره، مایان و افراتخته و چه جا در شهرستان علی آبادکتول، گلیداغ در شهرستان کلاله، قلعه‌قافه در شهرستان مینودشت، خوش ییلاق و کوهستان های رامیان در محدوده شهرستان های رامیان و آزادشهر و اینچه برون در شهرستان گنبدکاوس اشاره کرد.
گردشگری روستایی امروزه رو به توسعه است، کارشناسان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان 37 روستای هدف گردشگری در استان گلستان، مانند روستاهای «زیارت» گرگان، «گچسوی بالای» کلاله، «رادکان» کردکوی، «پاقلعه» رامیان، «افراتخته» علیآبادکتول، «شاهکوه سفلی» گرگان، «قلعه‌قافه مینودشت» و «فارسیان» آزادشهر و … را شناسایی کردهاند.
استان گلستان به علت داشتن جذابیتهای تاریخی ، طبیعی و خدادادی دارای ظرفیت بالایی برای جذب گردشگر است که میتواند در تمام فصول سال از جمله ایام تعطیلات نوروزی، پذیرای گردشگران و مسافران نوروزی باشد/.تسنیم
