ویچسلاو ممداف، کارشناس مسائل خزر و فعال زیست محیطی از شهر ساحلی ترکمنباشی در ترکمنستان به دویچه وله میگوید بدون طرح شیرینسازی آب خزر ساکنان شهرهای ساحلی این کشور بیآب خواهند بود. ممداف ادامه میدهد: «در بندر آکتائو، در استان مانغیستاو قزاقستان در ساحل خزر ۳ دستگاه شیرینکننده آب نصب شده و روزانه ۸۰ هزار متر مربع آب را شیرین میکنند.»
این کارشناس تاکید میکند به کمک نیروگاه اتمی قزاقستان در آکتائو پیش از این آب دریای خزر به مقدار زیادی شیرینسازی میشد و به داخل قزاقستان انتقال مییافت.
قزاقستان میزان بهرهبرداری از آب خزر و انتقال آن را جزو مسائل استراتژیک کشورش میداند و تابحال رسما اعلام نکرده است.
برای برداشت آب دریای خزر نیازی به اجازه نیست
ممداف تاکید میکند ترکمنستان و قزاقستان برای شیرین سازی و انتقال آب از دیگر کشورهای ساحلی اجازه نگرفتهاند.
آمانمراد بوگایف یک کارشناس محلی که درباره خزر هم تحقیق میکند ضمن تائید حرفهای ممداف میافزاید در ساحل ترکمنستان نیروگاههای حرارتی کار میکنند و آب خزر را برای مصارف صنعتی، کشاورزی و شرب شیرین میکنند.
به گفته هر دو کارشناس محلی یک کارخانه شیرینکننده دیگر هم در نزدیکی منطقه آزاد و گردشگری “آوازه” در خزر نصب شده و آب شیرین شده را به این منطقه توریستی انتقال میدهد. بوگایف هم میگوید که برای شیرین کردن آب دریای خزر ترکمنستان از بقیه کشورها اجازهای نگرفته است.
ریانووستی، خبرگزاری روسی در ۱۵ دسامبر سال ۲۰۱۳ گزارش داده بود که رئیس جمهور ترکمنستان به “پولیمکس” شرکت ساختمانی ترکیه دستور داده است دستگاههای شیرن کننده آب ترکمنستان را تا ماه مه سال ۲۰۱۶ نصب کنند.
آیا مسئولین ایرانی خبر دارند؟
یک مدیر اجرائی طرح انتقال آب دریای خزر به فلات قاره ایران که نخواست نامش فاش شود به دویچه وله گفت: «ما واقعا اطلاعاتی درباره شیرینکنندههای کشورهای همجوار و انتقال آب خزر توسط آنها نداریم و نمیدانیم.»
وی در ادامه اظهار داشت: «ما در کشورمان مشکل آب داریم و تمام دنیا از شیرینکنندهها استقاده میکنند. البته الزامات زیست محیطی هم دارد که ما رعایت میکنیم. اینقدر این پروژه را عقب میاندازند و معطل میکنند که بعدا یک پروتکلی از طرف کشورهای ساحلی به میدان میآید و کارها را دشوارتر میکند.»