«دیرالزور»؛ نقطه ثقل رقابتی پیچیده در سوریه

به گزارش پایگاه عدالت خواهان"در ادامه گمانه‌زنی‌ها درباره شکست محاصره سه ساله «دیر الزور» و بیرون کردن تروریست‌های داعش، یک رسانه آمریکایی گزارشی خواندنی درباره اهمیت این شهر برای ترسیم آینده سوریه و منطقه خاورمیانه منتشر کرده است.

در گزارش «بلومبرگ» طبق عادت رسانه‌های آمریکایی و غربی ادعاهایی علیه ایران هم مطرح شده است.

در بخشی از این گزارش آمده است: «تنها در چند مایلی دره رودخانه فرات، روسیه و آمریکا به صورت جداگانه در حال جنگ با داعش و البته یک نبرد استراتژیک با همدیگر هستند؛ نبردی که نتیجه آن می‌تواند خاورمیانه را بار دیگر ترسیم کند.

هفته گذشته وقتی ارتش بشار اسد با پشتیبانی روسیه وارد شهر دیر الزور در رودخانه فرات رسید و محاصره بیش از سه ساله این شهر توسط داعش را شکست، جنگ داخلی سوریه به یک نقطه اوج دیگر رسید. در مناطق شرقی رودخانه که همچنان در دست جهادگرایان (تروریست‌ها) است، برخی از مهمترین میدانهای نفتی سوریه قرار دارد و فراتر از این موضوع، مساله مرز عراق است که این منطقه را برای دیگر حامیان مهم اسد، به منطقه‌ای حساس بدل می‌کند. ایرانی‌ها بخش اعظم نیروهای او (بشار اسد) را تامین و فراهم می‌کنند و در ازایش خواهان یک گذرگاه و کریدور زمینی هستند که بتوانند از تهران تا مدیترانه اعمال نفوذ و از آن برای ارسال سلاح استفاده کنند. این نتیجه و پیامدی است که متحدان آمریکا در منطقه و به طور خاص اسرائیل و عربستان سعودی به شدت و ناامیدانه در تلاش برای ممانعت از آن هستند.

چند روز بعد از این بود که اقدام متقابل آمریکا صورت گرفت. شبه نظامیان مجهز و مسلح شده آمریکا، از جنگ خودشان علیه داعش در رقه جدا شده و تلاش کردند تا با سرعت به سمت دیر الزور حرکت کنند. به گفته ائتلاف آمریکا در تاریخ 10 سپتامبر، آنها ظرف 24 ساعت 150 مایل(به سمت دیر الزور) پیشروی کردند.

فرانتس کلینتسویچ قائم مقام رئیس کمیته دفاعی مجلس علیای پارلمان روسیه در این باره گفته که "شرایط شبیه به جنگ برلین(در اواخر جنگ جهانی دوم برای فتح پایتخت آلمان نازی) است جایی که در آن نظامیان شوروی از یک سو و متفقین از سوی دیگر پیش می‌رفتند".

البته که جنگ سوریه یک جنگ به شدت کوچکتری است. تعداد پرسنل نظامی روسیه و آمریکا در این کشور (سوریه)، شاید کمتر از چن هزار نفر از سوی هر یک از طرفین باشد. هواپیماهای آنها پشتیبانی هوایی انجام می‌دهند و جنگ در صحنه نبرد توسط نیروهای محلی با دستورکارهای خاص خودشان انجام می‌شود.

این بلوک‌های رقیب، در قبال داعش دشمنی مشترک دارند و تا حد زیادی از درگیری با هم اجتناب می‌کنند. به گفته یک مقام ارشد آمریکایی که خواستار عدم انتشار نام و هویتش شده، دلیل این موضوع آن است که تمرکز جنگجویان مورد حمایت آمریکا روی جهادگرایان است و روی ارتش اسد تمرکز ندارند.

تاکنون، دو طرف قادر به حفظ تفاهم درباره این موضوع بوده‌اند که چه نیروهایی به چه جاهایی بروند. اما هنوز چنین قرار و مدارها و ترتیباتی برای منطقه شرق فرات حاصل نشده است. به گفته این مقام آمریکایی، آمریکا نگران احتمال کسب نفوذ توسط ایران در صورت تثبیت گذرگاه زمینی است.

هنوز نشانه‌ای از این وجود ندارد که رئیس‌جمهور دونالد ترامپ برای (رفع) این نگرانی‌ها اقدام و عمل کند. او در حالی که به طور کلی قول داده که با ایران سرسخت‌تر می‌شود، درباره سوریه می‌گوید که اولویت او نابودی داعش است.

نواف الخلیل سخنگوی شبه نظامیان کُرد مورد حمایت آمریکا تاکید کرده که این نیروها برای ممانعت از پیشروی ارتش اسد به سمت شرق فرات، تلاش خواهند کرد.

البته همین حالا هم نبرد رقه، کُردها را از سکونتگاه و منزلشان دور کرده است. پیش رفتن به سمت مرز عراق، جنگیدن در سرزمین‌هایی را شامل خواهد شد که تعداد بیشتری از جمعیت آنها عرب هستند و برای کُردها نگهداشتن این مناطق بعید خواهد بود. هیچ ضمانتی نخواهد بود که آمریکا بعد از شکست داعش، در سوریه حضور خواهد داشت در نتیجه تمایلات و جاه طلبی‌های کُردی شاید در نهایت به به یک توافق با اسد و روس‌ها نیاز داشته باشد.

متحدان خاورمیانه‌ای آمریکا هم در حال رو آوردن به مسکو هستند با این امید که در صورتی که دونالد ترامپ نتواند یا نخواهد ایران را مهار و کنترل کند،‌ ولادیمیر پوتین شاید این کار را بکند.

بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل ماه گذشته به رئیس‌جمهور روسیه گفت که افزایش حضور ایران در سوریه، "غیرقابل قبول" است و اسرائیل در صورتی که "خطوط قرمزَ" نقض شود، اقدام خواهد کرد.

عربستان سعودی هم ابزار نگرانی‌های مشابهی کرده است. هر دوی این‌ها (عربستان سعودی و اسرائیل) شاید ناامید شوند. شاید توجه روسیه به سمت حل و فصل سیاسی (سوریه) معطوف شود اما همچنان تقویت اسد یک هدف کلیدی (مسکو) است.

سامی نادر رئیس "بنیاد شام برای امور استراتژیک" در بیروت می‌گوید که "ایرانی‌ها، نیروهای پیاده نظام در صحنه هستند و روس‌ها به آنها نیاز دارند. آنها (مسکو) نمی‌توانند با آنها (تهران) ضدیت و مخالفت کنند".

نبرد برای منطقه دیر الزور شاید یکی از آخرین مراخل نبرد باشد. در شهر دیرالزور که ده‌ها هزار غیرنظامی در محاصره داعش بودند، نبرد علیه جهادگرایان ادامه دارد.

این گمانه‌زنی وجود داشت که اول این طرف آمریکایی (نیروهای مورد حمایت آمریکا) شاید وارد دیر الزور شوند اما این ارتش سوریه بود که وارد شد و ویدئوی این لحظه در تاریخ  5 سپتامبر توسط خبرگزاری سانا منتشر شد. سربازان پادگان در محاصره (دیر الزور) سربازانی را که محاصره را شکستند، در آغوش گرفتند. آنها شعار می‌دادند که "بشار، ما با خون و جانمان فدایمان تو می‌شویم".

سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه به دمشق رفت تا پیام تبریک پوتین را به اسد تحویل دهد. وزارت دفاع روسیه در مسکو اعلام کرد که متحدان بار دیگر تعهدشان را برای "به اتمام رساندن نابودی گروه تروریستی" در سوریه تکرار کردند.

ایمن کامل، مدیر بخش خارومیانه و شمال آفریقای (اندیشکده) اوراسیا گروپ، می‌گوید که پتانسیل اقتصادی منطقه دیر الزور شاید از موضوع گذرگاه زمینی ایران مهم تر باشد چرا که این منطقه دسترسی به نفت، زمین حاصلخیز و تجارت با عراق را نوید می‌دهد.

به گفته او، تسلط بر این شهر شرقی، اهمیت مهم‌تری هم برای اسد دارد. تسلط بر دیرالزور در نقطه مقابل تسلط او بر حلب پایتخت سابق اقتصادی سوریه در غرب این کشور است و نشان می‌دهد که اسد در نظر دارد که اختیار و اقتدارش را بر کل کشور بار دیگر اعمال کند.

کامل گفت که "دیر الزور سمبلی در این باره است که رژیم خواهان همه سوریه است".

آندری کورتونوف رئیس گروه تحقیقاتی شورای روابط خارجی روسیه که  توسط کرملین در مسکو ایجاد شد، تاکید دارد که پیروزی اسد در دیر الزور، موازنه قوا را در میدان تغییر خواهد داد" و ادامه کار برای آمریکایی‌ها در سوریه را دشوار می‌کند"»./فارس

انتهای پیام/