چیستی فتنه، مصادیق فتنه و عوامل فتنه انگیز/ فتنه از زبان رهبر معظم انقلاب اسلامی (بخش اول)

حضرت علی (ع) درباره فتنه گفته‌است: "با احتیاط و بصیرت گام بردارید، به هنگام برخاستن گرد و غبار حادثه‌هایی که نمیتوان به درستی واقع آن را درک کرد و در هم پیچیدن فتنه‌ها به هنگام تولد نوزاد آن و آشکارشدن باطن آن و برقرارشدن قطب و مدار آسیای آن؛ فتنه‌هایی که از مراحل ناپیدا آغاز میشوند و به مرحله شدید و روشن می‌رسند. رشد آن‌ها مانند رشد نوجوان و آثار آن مانند آثار سنگ سخت و محکم است. ستمکاران آن را با پیمان‌هایی که دارند از یکدیگر ارث میبرند".

به گزارش پایگاه عدالت خواهان" در رابطه با مفهوم شناسی، تبیین وضع موجود و مطلوب، راهبردها، راهکارها، سیاست ها در خصوص فتنه از زبان رهبر حکیم انقلاب در طی 3 گزارش سعی می کنیم تا از زوایای مختلف به این موضوع بپردازیم. در گزارش اول به چیستی فتنه، مصادیق فتنه و عوامل فتنه انگیز پرداخته شده است.

در گزارش اول به چیستی فتنه، مصادیق فتنه و عوامل فتنه انگیز از زبان رهبر معظم انقلاب پرداخته شده است: 

چیستی فتنه

• خطرناکترینِ حوادث، حادثه‌ای است که فتنه باشد. فتنه یعنی حادثه غبارآلودی که انسان نتواند بفهمد چه کسی دوست و چه کسی دشمن است و چه کسی با غرض وارد میدان شده و از کجا تحریک می‌شود. هر جا حرف بی‌هدف، کار بی‌هدف، تیراندازی بی‌هدف، تهمت زدن بی‌هدف وجود داشته باشد، فتنه‌انگیز خوشحال می‌گردد؛ چون صحنه شلوغ می‌شود.
• محیط فتنه به معنای محیط غبارآلود است. وقتی فتنه در جامعه‌ای به وجود آمد، فضای ذهنی مردم مثل محیطِ غبارآلود و مه‌آلود است که انسان نمی تواند فاصله نزدیک را هم ببیند. در چنین وضعیتی است که خیلی‌ها اشتباه میکنند، بصیرتشان را از دست می دهند. تعصب های بیخود، عصبیت های جاهلی در چنین فضائی رشد پیدا می کند. محور دنیاطلبانند، اما یک عده که اهل دنیا هم نیستند، به خاطر فتنه در جهت هدف های آنها حرکت می کنند.
• مخلوط شدن حقّ و باطل و گمراه شدن مردم، حقایق را واژگون فهمیدن و آن را منتشر کردن، فتنه است.
• فتنه لغزشگاه است. در شرائط فتنه، تشخیص دشوارتر است. البته خدای متعال حجت را همیشه تمام می کند و هیچ وقت نمی گذارد مردم از خدای متعال طلبگار باشند و بگویند تو حجت را برای ما تمام نکردی.
• اگر کسی در مقابل دولت حق، در مقابل صلاح و نظام حق، جدّ و جهد و تلاش کند، این فتنه و محاربه است؛ جهاد نیست. به هر شکلی باشد اعم از نوشتن، گفتن، کتاب، شب‌نامه، شایعه‌پراکنی، نق زدن و منفی بافی و ... همه‌اش فتنه‌گری و اغواگری، و بعضی از اَشکالش محاربه است.
• یکی از مرزهای آزادی، فتنه انگیزی است.
• فتنه همیشه به معنای فتنه‌ی در عرصه‌ی اجتماع نیست؛ بدتر از آن، فتنه در عرصه‌ی دل انسان است. راه دلبستن به پول، زندگی، تشریفات، جاه و جلال و امثال آن را بر روی دل باز نگذارید.

مصادیق فتنه

شرایط جهان در دوران بعثت پیامبر اکرم (ص) شرایط فتنه بود و مردم دچار انواع فتنه ها بودند. بشر زندگی تلخی را می‌گذرانید و خواب راحت به چشم مردم نمی‌آمد.

• جامعه ای که انسان در آن غرق در مشکلات و مسائل اوّلیه خود است و راه او به سوی انسانیت بسته است، بشر مهذب نیست، ظلم حاکم است، از سوی قدرت های بزرگ به ضعفا زورگویی می شود، برادرکشی هست و اخلاق فاسد است، دچار فتنه است.
• در صدر اسلام، عملکرد ناکثین و قاسطین و مارقین و خوارج در مقابل امیرالمؤمنین علی (ع) و راه اندازی جنگ های جمل، صفین و نهروان، فتنه بود.
• جنگ مسلمانان با اهل قبله و مسلمانان، اعم از کسانی که ظاهراً و در شعار مسلمان هستند و یا حقیقتاً و از روی اعتقاد مسلمان هستند، فتنه است.
• شکستن وحدت میان برادران مسلمان، تفرقه‌انگیزی در زبان و عمل، اختلاف میان شیعه و سنی، ایجاد اختلاف بین پیروان ادیان، اختلاف انداختن میان اقوام و اقلیت ها و فرقه‌گرایی فتنه است.
• جلوگیری از بازتاب یافتن شوکت، شکوه، عزّت و عظمت وحدت امّت اسلامی در چشم مسلمانان فتنه گری است.
• دروغ و تهمت و افترا و فریب در اظهارنظرهای سیاسی، شایعه پراکنی، خلاف واقع گفتن و دروغ گفتن در تریبون ها، مردم را بناحق تهییج کردن، حق را باطل و باطل را حق جلوه دادن، فتنه‌گری است.
• رعایت نکردن تقوا، عدم پایبندی به معیارها و تلاش برای کسب محبوبیت و کسب قدرت با گفته های خلاف واقع، در جمهوری اسلامی فتنه گری است.
• ایجاد اختلاف و بد بینی میان مردم با یکدیگر، میان مسؤولان با یکدیگر، میان نخبگان و جریانات سیاسی و اجتماعی با یکدیگر و میان مردم و مسؤولان با یکدیگر، فتنه است.
• جنگ و مبارزه به هر نحوی، با نظام اسلامی، تحریک مردم علیه نظام اسلامی و سیاه نمایی از عملکرد نظام، تضعیف نظام، گرفتن کارایی دستگاه ها و اصطلاحاً چوب لای چرخ دستگاه ها گذاشتن در جمهوری اسلامی، فتنه گری است.
• تحریک قومیت ها و اقلیت ها و تجزیه طلبی، فتنه است.
• تحریک مردم علیه شورای محترم نگهبان و وزارت کشور در خصوص رد صلاحیت نامزدهای انتخاباتی و راه اندازی تجمع در این زمینه، خراب کردن اوضاع کشور و انجام کارهایی که انتخابات با سلامت و آرامش انجام نگیرد، فتنه گری است.
• اگر کسی با روحانیت مقابله کند، بیش از همه دل صهیونیست ها و امریکا را شاد کرده است. چون آنها به فنای روحانیت دل بسته بودند و نبود روحانیت را می‌خواهند. اینها فتنه است. تخفیف و توهین دین و علمای دین و حوزه‌های علمیّه فتنه است.
• تبرّج، یعنی خودنمایی زنان در مقابل مردان، برای جذب و فتنه‌انگیزی، یک نوع فتنه است و موجب تضعیف و تخریب خانواده و سقوط و انحطاط جامعه است.
• مال دنیا، جاه‌طلبی، مقام‌طلبی، راحت‌طلبی، عیش‌طلبی و تجمّل‌طلبی فتنه‌انگیز است. مال و پول، خیلی خطرناک و فتنه‌انگیز است و خیلی‌ها را می‌لغزاند.
• ترور و ایجاد ناامنی، نقض امنیت شهروندی، و حتی ایجاد احساس ناامنی در مردم، فتنه است.
• فساد و ابتذال اخلاقی و انحطاط اجتماعی فتنه است.
• ترویج افکار موهوم و خرافی و متحجّر فتنه انگیزی است.
• فسادگری در جامعه (افساد فی الارض) فتنه است.
• جنگ افروزی و آشوبگری، فتنه است.
• استکبار فتنه است.
• ضدیت با اسلام از سوی نظام سلطه، فتنه است.
• قضیه فتنه خلیج فارس با تحریکِ حکومتِ بعثیِ عراق و میدان داری دولت امریکا به وجود آمد. اقدامات گروه طالبان در افغانستان فتنه است. فجایع پیش آمده در افغانستان و عراق توسط اروپا و آمریکا، فتنه است.
• حوادث 18 تیر 1378 فتنه بود. فعالیت ها و قضایای «حزب خلق مسلمان» در تبریز، فتنه بود. عملکرد منافقین در سال های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی، فتنه بود.

نکته: بیشترین تأکید رهبر معظم انقلاب در خصوص مصادیق فتنه مربوط به مسأله تفرقه و اختلاف اعم از دینی، مذهبی، قومی، ملی و ... است.

عوامل فتنه انگیز

• دروغ، فریب و خدعه از زمینه های ایجاد فتنه است.
• فقدان بصیرت و هوشیاری در مردم و خواص جامعه از زمینه های ایجاد فتنه است.
• سرپیچی و انحراف از مسیر و رهنمودهای امام و رهبر جامعه اسلامی موجب فتنه است.
• چیزی که فتنه خوارج را به‌وجود آورد و امیرالمؤمنین علیه‌السّلام را آن‌طور زیر فشار قرار داد و قدرتمندترین آدم تاریخ را آن‌گونه مظلوم کرد، نبودن تحلیل سیاسی در مردم بود، وگرنه همه مردم که بی‌دین نبودند.
• همه فتنه‌ها با دوستی دنیا آغاز می‌شود. در طول تاریخ ریشه همه فتنه‌ها در حُبّ دنیاست.
• بی توجهی به حجاب و عفاف و عدم رعایت مرزهای شرعی و اخلاقی در معاشرت مردان و زنان، ممکن است در جامعه فتنه و انحطاط و فساد به وجود آورد.