به گزارش پایگاه عدالت خواهان گلستان"پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات کشور با نام اختصاری فتا در سال ۱۳۸۹ به عنوان یکی از مرجع‌های رسمی در خصوص برخورد با جرایم رایانه‌ای تشکیل شد.
توسعهٔ روزافزون زیرساخت‌های فنّاوری اطّلاعات و ارتباطات در کشور و افزایش کاربران و استفاده کنندگان از اینترنت و سایر فنّاوری‌های اطّلاعاتی، ارتباطی و مخابراتی نظیر خطوط تلفن‌های ثابت و همراه، شبکه‌های دیتای کشوری و محلّی، ارتباطات ماهواره‌ای از جملهٔ دلایلی است که لزوم ایجاد و توسعهٔ سازوکاری برای برقراری امنیت در فضای تولید و تبادل اطّلاعات جمهوری اسلامی ایران را توجیه می‌کند.
همچنین توسعهٔ خدمات الکترونیک در کشور نظیر دولت الکترونیک، بانکداری الکترونیک، تجارت الکترونیک، آموزش الکترونیک و سایر خدمات از این دست، نیز لزوم ایجاد پلیسی تخصّصی در مجموعهٔ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران را برای تأمین امنیت و مقابله با جرایمی که در این فضا به وقوع می‌پیوندند را آشکار می‌کند.
از سوی دیگر، رشد قارچ‌گونهٔ جرایم در حوزهٔ فضای تولید و تبادل اطّلاعات کشور (فتا) مثل کلاهبرداری‌های اینترنتی، جعل داده‌ها و عناوین، سرقت اطّلاعات، تجاوز به حریم خصوصی اشخاص و گروه‌ها، هک و نفوذ به سامانه‌های رایانه‌ای و اینترنتی، هرزه‌نگاری و جرایم اخلاقی و برخی جرایم سازمان‌یافتهٔ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایجاب می‌کند که پلیس تخصّصی که توان پی‌جویی و رسیدگی به جرایم سطح بالای فنّاورانه داشته باشد، به وجود آید.
بر همین اساس با توجّه به تصویب قانون جرایم رایانه‌ای در مجلس شورای اسلامی و لزوم تعیین ضابط قضایی برای این قانون و نیز مصوّبات کمیسیون افتای دولت جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تشکیل پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات، این پلیس در بهمن‌ماه سال ۱۳۸۹ به دستور سردار فرماندهی محترم نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، تشکیل گردید.
اهداف تشکیل پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات
تأمین امنیت فضای تولید و تبادل اطّلاعات کشور، صیانت از هویّت دینی، ملّی و ارزش‌های انسانی جامعه در فتا، حفظ حریم خصوصی و آزادی‌های مشروع، صیانت از منافع، اسرار و اقتدار ملّی در فضای تولید و تبادل اطّلاعات، حفظ زیرساخت‌های حیاتی کشور در مقابل حملات الکترونیک و اعتماد و آسودگی خاطر آحاد شهروندان جامعه برای انجام تمامی امور قانونی از جمله فعّالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به منظور صیانت از حاکمیت و اقتدار ملّی از جمله اهداف تشکیل پلیس فتا است.
ماهیت پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات
ماهیت اصلی پلیس فتا، عملیاتی است به این معنا که به صورت کاملاً تخصّصی و از طریق تجهیز به منابع ارزشمند نیروی انسانی، دانشی و تجهیزاتی با توان عملیاتی خوب، نسبت به تأمین امنیت فضای تولید و تبادل اطّلاعات با رویکرد مقابله با جرایم از طریق پیش‌بینی، پیشگیری و کشف جرم اقدام می‌نماید.
وظایف و مأموریت‌های فضای تولید و تبادل اطّلاعات
ایجاد امنیت و کاهش مخاطرات برای فعّالیّت‌های علمی، اقتصادی، اجتماعی در جامعهٔ اطّلاعاتی، حفاظت و صیانت از هویت دینی و ملّی، مراقبت و پایش از فضای تولید و تبادل اطّلاعات برای پیشگیری از تبدیل شدن این فضا به بستری برای انجام هماهنگی‌ها و عملیات برای انجام و تحقّق فعّالیّت‌های غیرقانونی و ممانعت از تعرّض به ارزش‌ها و هنجارهای جامعه در فتا از جملهٔ وظایف و مأموریت‌های پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات ناجا است.
جرایم مورد پیگیری پلیس فتا
جرایم مورد پیگیری پلیس فتا به شرح زیر است:
دسترسی غیر مجاز، برداشت اینترنتی غیرمجاز از حساب‌های بانکی اشخاص، شنود غیرمجاز، جعل رایانه‌ای، تخریب و اخلال در داده‌ها و سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی، سرقت و کلاهبرداری، جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی، هتک حیثیت و نشر اکاذیب، استفاده غیر مجاز از پهنای باند بین المللی برای برقراری ارتباطات مخابراتی، تولید و آموزش بدافزار‌ها یا نرم افزارهای ارتکاب جرایم سایبری و گذرواژه و اطلاعات کاربران از جمله موضوعاتی است که مورد پیگیری پلیس فتا قرار می‌گیرد.
با توجه به ماهیت جرایم و دلایل دیجیتالی یا رایانه‌ای و بر اساس قانون پلیس فتا صلاحیت رسیدگی به جرایم این حوزه در تمام بخش‌های سیاسی و امنیتی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را دارا است و تمام جرایم اشاره شده به استناد قانون جرایم رایانه‌ای مصوب اسفند ۱۳۸۸ مجلس شورای اسلامی و قوانین مرتبط با حوزه تولید و تبادل اطلاعات و جرایم ارتکابی در حوزه بین الملل توسط کار‌شناسان این پلیس احصاء و در چهارچوب قوانین کشور نسبت به برخورد با این جرایم اقدام می‌شود.
چشم‌انداز پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات ناجا
تامین امنیت فضای تولید و تبادل اطّلاعات کشور با سازمانی فعّال، نوآورانه و به سوی پیشرفت، کارآمد، پویا، پاسخ‌گو و قانونمند در راستای فراهم نمودن اعتماد و آسودگی خاطر آحاد شهروندان جامعه و صیانت از حاکمیت و اقتدار ملّی و ارزش‌های اسلامی در افق ایران ۱۴۰۴ چشم‌انداز پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات ناجا است.
شیوه برخورد پلیس فتا با متهمان
پلیس فتا به محض دستگیری متهمان آن‌ها را به مقامات قضایی تحویل می‌دهد چرا که مدارک و ادله دیجیتال حرف اول را می‌زند و اظهارات متهم خیلی برای پلیس فتا سندیت ندارد، شاکی و پلیس و حتی متهم وظیفه دارند برای ادعا‌هاشان به محاکم قضایی ادله دیجیتال ارائه دهند.
گفتنی است، بر اساس قانون و دستورالعمل‌های اجرایی یکی از مرجع‌های رسمی در خصوص موضوعات مرتبط با فضای مجازی پلیس فتا است و با نظر به تفسیر ماده ۴ قانون تأسیس ناجا مسئولیت تامین نظم و امنیت و آسایش عمومی و فردی در فضای مجازی را بر عهده دارد.
کار کار‌شناسان اداره تشخیص و پیشگیری پلیس فتا، گشت زنی در فضای سایبر است و رصد سایت‌های مختلف، وبلاگ‌ها، شبکه‌های اجتماعی، تالارهای گفتگو و غیره است که در آن‌ها جرمی اتفاق نیفتد.
همچنین بر اساس گفته‌های رییس پلیس فتای تهران بزرگ پلیس فتا به هیچ عنوان وارد حریم خصوصی افراد نمی‌شود و به عبارتی نامه الکترونیک، چت‌های دو نفره و صفحات خاص، حریم خصوصی است و آن‌ها را رصد نمی‌کند و اگر به حریم خصوصی افراد تجاوز صورت گرفته باشد شاکی باید ابتدا مجوز قضایی اخذ کرده و پلیس با مجرم برخورد می‌کند.
وی صیانت از جمهوری اسلامی ایران، مذهب افراد، دارایی مادی و معنوی افراد و غیره را از جمله خط قرمزهای این نهاد قانونی تعریف کرده است.
