جمعی از استادان و پژوهشگران علوم اجتماعی درباره ضرورت تصویب لایحه اعطای تابعیت به فرزندان مادر ایرانی، به نمایندگان مجلس شورای اسلامی نامه نوشتند.
متن این نامه به شرح ذیل است:
نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی
با سلام و احترام؛
همان طور که مستحضرید در قانون مدنی فعلی ایران در یک تبعیض آشکار جنیستی که تبعات اجتماعی نامطلوبی هم داشته است، پدر و مادر در انتقال تابعیت به فرزندان خود حق برابری ندارند. مرد ایرانی این حق را دارد که تابعیت ایرانی را به فرزندان خود در هر نقطه‌ای از جهان انتقال دهد، اما زن ایرانی حتی حق انتقال تابعیت به فرزندان متولد ایران را هم ندارد.
نظام‌های حقوقی پیشروی جهان هم برای رفع تبعیض جنسیتی و هم برای پیشگیری از معضلات اجتماعی‌ای که در پی دارد و بر حسب تجربه دهه‌ها است که در این زمینه قوانین‌شان را اصلاح کرده‌اند و در ایران هم وقت آن رسیده و حتی دیر شده است که مبتنی بر انباشت تجارب جوامع دیگر و ضرورت‌ها و نیازهای اجتماعی در کشور این اصلاح قانونی صورت گیرد. امروز متاسفانه فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با اتباع غیرایرانی حداقل تا سن 18 سالگی به هیچ وجه ایرانی محسوب نمی‌شوند.
انتقال تابعیت از طریق مادر هم از منظر منافع ملی و هم برای افزایش تعلق ملی و ایرانی فرزندان مادران ایرانی و کاهش مشکلات این مادران و فرزندان گامی است که باید برداریم. بر اساس مطالعات تجربی معتبر، تبعیض و محرومیت قانونی کنونی در بسیاری از موارد به طرد اجتماعی فرزندان مادران ایرانی، افزایش نارضایتی این مادران و فرزندانشان و آسیب‌های اجتماعی متعددی انجامیده است. افزایش بی‌شناسنامه‌ها در نواحی مختلف کشور و گسترش فقر در میان آن‌ها هم از تبعات این تبعیض قانونی است و تعداد قابل توجهی از ساکنان ایران را از حق درمان و تحصیل باکیفیت و رایگان و سایر حقوق اولیه‌ی شهروندی محروم می‌کند و رنج و مشکلات زیادی را به آن‌ها تحمیل می‌کند. بسیاری از فرزندان مادران ایرانی خارج از ایران هم به خاطر همین تبعیض حقوقی امکان ارتباط بیشتر با سرزمین مادری‌شان را از دست می‌دهند.
به همین دلایل سال‌هاست بسیاری از فعالان مدنی و جامعه‌شناسان ایران خواستار اصلاح این قانون و امکان انتقال تابعیت از طریق مادر در قوانین ایران بوده‌اند. طرح‌های مختلفی در سال‌های گذشته در این زمینه در مجلس شورای اسلامی مطرح شده‌است، اما هیچ کدام به سرانجام نرسیده‌اند. خوشبختانه در آبان‌ماه سال 1397 هیئت دولت لایحه‌ای را به تصویب رساند که به موجب آن فرزندانی که مادر آن‌ها ایرانی است می‌توانند به درخواست مادر خود به تابعیت سیاسی ایران در آیند.
ما امضاکنندگان این نامه از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی می‌خواهیم که این فرصت را از دست ندهند، این لایحه را که به زودی در صحن علنی مجلس به رأی گذاشته می‌شود تصویب کنند، به این تبعیض حقوقی و پیامدهای اجتماعی نامطلوبش پایان دهند، گرهی از زندگی بسیاری از بی‌شناسنامه‌های بی‌صدا و فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی بگشایند و گامی مهم در جهت منافع ملی ایران، بسط عدالت و حفظ کرامت انسانی فرزندان مادران ایرانی بردارند.
اسامی اساتید و پژوهشگران امضاکننده این نامه به شرح ذیل است:
محبوبه سادات هدی، تقی آزاد ارمکی، ژیلا مدنی، اکبر حسین عزیزی، سلیمان هیوه چی، لیلا ارشد، سیده فاطمه رمضانی پیانی، مهری بهار، فاطمه تیموری، مهرداد عربستانی، مراد ثقفی، عباس عبدی، حسین حجت پناه، سید حسین اطهری، سیده زهراسلامتی، مهرانگیز صدریان، مرضیه محمدی، علی احمد باوندپور، علی بابایی جامخانه، آرمان گل‌لر، اعظم چهرازی، حامد کیانی، سینا چگینی، عبداله رستگار، آیدین ابراهیمی، حسین محمدزاده ثانی، سیدابوالفضل حسینی، میترا عظیمی، محمدرضا جلائی پور، بیتا مدنی، ابوالفضل حاجی زادگان، پرویز اجلالی، حسین سراج زاده، بهاره آروین، آرمان ذاکری، سمیه توحیدلو، رضا امیدی، حمیدرضا جلائی پور، آرش نصراصفهانی، قمر تکاوران، پیمان زینتی، جبار رحمانی، قاسم عاشوری، میترا جعفری، محمد کریم آسایش، مهسا صباغی، امیلیا نرسیسیانس، مهران صولتی، حسام سلامت، محمد فاضلی، رسول صادقی، عباس کاظمی، محمدرضا جوادی یگانه، عمادالدین باقی، علی شکوری، سیدعلیرضا حسینی بهشتی، محسن علوی پور، نعمت الله فاضلی، حمیدرضا رادفر، سیدجواد میری، عباس کاظمى، عمران گاراژیان، عظیم حسن زاده، سیدحسین موسوی، سیدمحسن عمروالعلائی، رزیتا خسروی، کریم حنفی نیری، شیوا شکاری، اسداله نقدی، عذرا فرمانی، میرطاهر موسوی، پرویز پیران، حسن رفیعی، امیرحسین امینی، سیدمحمد محمدی، ملیحه شیانی، عیسی پیری، معصومه معارف وند، محسن گودرزی، عبدالعلی رضایی، مروئه وامقی، میثم موسایی، پروین علیپور، پگاه عبدالهی، فاروق امین مظفری، سیامک زندرضوی، اعظم شکوری، شیما وزوایی، آرمین امیر، فاتح توانگر، راضیه جیریایی شراهی، هاله اخوت، علیرضا اشراق، عاطفه عبدی نژاد، شیرین فرجامی، یاسر رستگار، محمدعلی رمضانی، اسداله حسن خانی، محمدحسین مظفری.
