گام های شتابان مقامات ایرانی برای نزدیکی به عربستان در سایه اقدامات خصمانه این کشور علیه جمهوری اسلامی ادامه دارد.
به گزارش رجانیوز، روزنامه الریاض امروز با اشاره به تلاش گسترده مقامات ایرانی برای نزدیکی به عربستان نوشته است:
«حسن روحانی، رییس‌جمهور ایران بارها خواستش را برای بهبود روابط با همسایگان ایران اعلام کرده بود؛ چراکه معتقد است تنها گشایش روابط با آمریکا و کشورهای غربی برای از بین بردن تحریم‌های اقتصادی علیه ایران کافی نیست. هم‌چنین ایران می‌داند که برای نشان دادن وجهه‌اش به جهان به روابطش با کشورهای حوزه خلیج (فارس) نیاز دارد.»
علاوه بر حسن روحانی، محمد جواد ظریف نیز بارها از عزم خود برای سفر به ریاض برای گفتگو با مقامات عربستان سخن گفته است.
البته فرود نیامدن هواپیمای حامل ظریف در فرودگاه ریاض در جریان سفر منطقه‌ای او به کشورهای حاشیه خلیج فارس نشان داد که مقامات سعودی تمایلی برای نزدیکی به ایران ندارند.
از سوی دیگر، اکبر هاشمی رفسنجانی نیز تلاش گسترده‌ای برای نزدیکی رابطه ایران و عربستان به کار بسته است.
وی که در ماه های گذشته چند اظهارنظر جنجالی درباره سوریه و مقاومت اسلامی در لبنان و فلسطین داشته است در نظر دارد به زودی به عربستان سفر کند.
در مطلبی که در پایگاه اطلاع رسانی هاشمی رفسنجانی به قلم "احمد البلوشی" منتشر شده با اشاره به روابط حسنه رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با پادشاه عربستان آمده است:
«با توجه به رابطه بسیار نزدیک هاشمی با حسن روحانی ، انتظار می رود انجام این سفر از سوی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بتواند گشایشی بسیار بزرگ را در روابط ایران و کشورهای عربی بالاخص با عربستان سعودی موجب شده و نه تنها نگرانی های اعراب از برنامه های هسته ای ایران را مرتفع کند بلکه گره از بحران های منطقه، بالاخص از جنگ سوریه را بگشاید.»
در بخش دیگری از این مطلب آمده است: «ریاض در طول سالهای گذشته حتی در اوج تخاصم سیاسی با جمهوری اسلامی همواره از سفرآیت الله هاشمی به عربستان استقبال کرده و اخیرا نیز آیت الله هاشمی در مصاحبه با فاینشنال تایمز آمادگی خود را برای این سفر اعلام کرده ، ولی حتما در نظر دارد تا تجربه تلخ برهم زدن توافق قبلی او با پادشاه عربستان تکرار نشود.»
هر چند ارتباط نزدیک و دوستانه بر پایه احترام متقابل با کشورهای دنیا به ویژه همسایگان برای هر حکومتی حایز اهمیت است اما کارشناسان معتقدند ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای نباید خارج از عرف دیپلماتیک برای نزدیکی با عربستان اصرار بورزد چرا که این اقدام بر خلاف روحیه عزت مندی است و از سوی دیگر وجهه ایران را در منطقه خدشه دار می کند.
اما نکته قابل تامل آنکه، علی رغم حسن نیت مقامات ایرانی برای نزدیکی با عربستان در ماه‌های گذشته اقدامات خصمانه این کشور علیه ایران به طرز عجیبی افزایش یافته است.
از جمله این اقدامات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1) حمایت از گروه‌های تروریستی جنوب شرقی کشور به ویژه گروه موسوم به جیش العدل که آبان ماه سال جاری، 17 مرزبان ایرانی را به شهادت رساندند.
2) حمله به سفارت ایران که گروهی تحت عنوان «عبدالله عزام» مسوولیت آن را به عهده گرفت. این گروه با حمایت عربستان سعودی شکل گرفته است.
رسانه‌های خبری نیز خبری را منتشر کردند که بر پایه آن مسئول عملیات انفجار سفارت ایران در لبنان تبعه ای سعودی به نام «ماجد الماجد» بوده است که با دستگاه های امنیتی دو کشور عربی در ارتباط بوده است.
3) حمله تروریستی به کارمندان شرکت نفت و گاز ایران در استان دیاله عراق در 22 آذرماه سال جاری و به شهادت رسیدن 20 تکنسین ایرانی از دیگر اقدامات تروریستی علیه جمهوری اسلامی بوده که با توجه به ارتباط ارگانیک و تایید شده گروه های تروریستی تکفیری عراق با عربستان سعودی از دیگر اقدامات خصمانه دستگاه امنیتی این کشور علیه جمهوری اسلامی به حساب می آید.
علی رغم نقش پررنگ دستگاه امنیتی عربستان سعودی در حملات تروریستی مذکور، مقامات وزارت امور خارجه هیچ واکنشی به نقش منفی عربستان سعودی نشان ندادند.
از سوی دیگر، در حالی که سیاست اصلی ایران در تحولات منطقه از سوی رئیس جمهور و وزیر امور خارجه مقابله با افراط گرایی عنوان شده با این حال نزدیکی و ارتباط بدون قید و شرط با عربستان به عنوان حامی اصلی جریان‌های تروریستی و تکفیری، تناقضی ایجاد می‌کند که لازم است دستگاه دیپلماسی به آن پاسخ گوید.
هر چند اتخاذ رفتاری که سبب تشدید اختلافات ایران و عربستان شود، صحیح به نظر نمی رسد ولی سکوت و موضع انفعالی نیز نمی تواند منافع ملی جمهوری اسلامی را تامین کند.
عرصه دیپلماسی عرصه بهره‌گیری از ظرفیت‌های گوناگون در حوزه‌های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، نظامی، امنیتی، اجتماعی و ... است.
هنر دستگاه دیپلماسی آن است که با بهره‌گیری از برگ‌های متعدد بدون عدول از ارزش‌ها و خطوط قرمز با کمترین هزینه، بیشترین قدرت و امتیاز را به دست بیاورد.
صرف اظهار اشتیاق و علاقه برای برقراری رابطه با عربستان و سکوت در برابر جنایت های این کشور نمی تواند کانال مناسب برای ارتباط با این کشور و از دیگر سو حفظ منافع ملی در نتیجه ارتباط با عربستان باشد.
بحران سوریه، تحولات لبنان، عراق، بحرین، موضوع بیداری اسلامی در منطقه و ... از جمله موضوعات چالش برانگیز و حل نشده ایران با عربستان است که شرط حداقلی برای حفظ منافع جمهوری اسلامی در موضوعات فوق، آن است که ایران بدور از انفعال، عزتمندی و موضع قدرت منطقه ای خود در هر ارتباطی را حفظ کند.
