جوانان بی گناه ایرانی در زندانهای ترکمنستان / آیا ترکمنستان باجگیری می کند ؟

؛ اگر وزارت‌خارجه به داد ما نرسد به دادگاه بین‌المللی شکایت می‌کنم/ پسرم را 10 روز زدند تا بنویسد نیازی به وکیل ندارد .

به دنبال اخبار منتشر شده در رسانه‌ها در خصوص بی‌گناهی برخی از زندانیان دستگیر شده توسط دولت ترکمنستان از یک سو و مصاحبه سفیر کشورمان در ترکمنستان با خبرنگار یکی از خبرگزاری‌های داخلی که گفته بود تمام زندانیان ایرانی در ترکمنستان به جرم مواد مخدر و مشکل روادید دستگیر و در زندان هستند، کنجکاو شدیم تا ببینم که مفهوم این تناقض چیست. به همین خاطر مصاحبه ای را با پدر یکی از زندانیان ایرانی در ترکمنستان ترتیب دادیم.

عباسعلی عسگریان دیپلمات سابق کشورمان است که حدود ۵ ماه پیش پسرش علی عسگریان برای سفری کاری به عشق آباد پایتخت ترکمنستان می‌رود و در آنجا به طور مشکوکی تعقیب، دستگیر و در دادگاهی غیابی به ۸ سال زندان محکوم می‌شود. به نظر می‌رسد دستگیری علی عسگریان به همراه عده زیادی از رانندگان کامیون‌های ترانزیت و بازرگانان ایرانی بخشی از برنامه ترکمنستان برای فشار سیاسی به ایران باشد که می‌توان باج‌گیری ماموران مرزی ترکمنستان و رشوه‌گیری ماموران دولتی و فسخ یکطرفه قراردادهای تجاری را به این فشارها اضافه کرد.

از آقای عسگریان خواستیم تا به همراه همسرشان برای ما از دستگیری و زندانی شدن فرزندشان بگویند. ولی همسر آقای عسگریان نمی‌تواند درباره پسرش که قرار بوده بعد از بازگشت از سفر داماد شود صحبت کند و به ما می‌گوید الان آمادگی صحبت درباره فرزندش را ندارد و مصاحبه با ما را به فرصتی موکول می‌کند که کمی از نظر روانی آرام‌تر باشد. سپس ما را با آقای عسگریان تنها می‌گذارد.

آقای عسگریان درباره پسرتان بگویید و توضیح بدهید که چگونه از دستگیری او مطلع شدید.

پسر من ۳۰ ساله است و دکترای اتوماسیون اداری از مسکو دارد و به زبان روسی کاملا مسلط است. علی تنها کسی نیست که بی‌گناه در زندان‌های ترکمنستان به سر می‌برد. آقای بهرامی یکی دیگر از زندانیان ایرانی در ترکمنستان هم یکی از تجار معروف و شناخته‌شده مشهد است.

سفر پسر من قرار بود یک روزه باشد. اما یک روزی که قرار بود برگردد متوجه شدیم که هنوز برنگشته است. با گوشی همراه او تماس گرفتم پرسیدم چرا برنگشته است. گفت: مشکلی در پاسپورتم به وجود آمده است و چند روز طول می‌کشد تا رفع شود. بعد که کمی اصرار کردم که دلیل این مشکل را بدانم، گفت: نمی‌دانم ولی از زمانی که وارد ترکمنستان شده‌ام همه جا من را تعقیب می‌کنند.

من هم نگران شدم و بلافاصله تماس گرفتم با سفارت ایران و سفیر در حوزه ماموریت خود حضور نداشت، حتی جانشین او هم در حوزه ماموریت نبود. بالاخره موفق شدم با کارشناس سفارت صحبت کنم و او را در جریان گذاشتم. کارشناس سفارت گفت: هیچ مشکلی نیست و آقای سفیر با وزیر خارجه ترکمنستان صحبت کردند و گفتند که مشکل کوچکی در مدارک تردد آقای عسگریان وجود دارد و به زودی حل می‌شود. و تأکبد کردند که هیچ مشکلی وجود ندارد.

دقیقا دو روز بعد از این گفتگو پسر من را دستگیر کردند و به زندان انداختند. ما زنگ زدیم به سفارت. اما باز هم سفیر در حوزه ماموریتش نبود و جانشینش هم نبود و کارشناس هم دیگر تلفن را جواب نمی‌داد.

دیگر ما از پسرمان خبری نداشتیم تا ۱۰ روز بعد که در یک دادگاه غیر علنی و غیابی محکوم به ۸ سال زندان شد. این دادگاه بدون اینکه به پسرم اجازه بدهند که وکیل داشته باشد و بدون هیچ سند و مدرکی به جرم پرداخت ۱۴ هزار دلار رشوه علی را محکوم کردند. در صورتی که شرکت ایرانی که پسرم برای آن کار می‌کرد بعد از دادگاه، اسناد واریز این پول به بورس ترکمنستان را به دادگاه ارائه کرد که این پول به بورس برای امور اداری واریز شده و به حساب کسی واریز نشده که رشوه تلقی بشود ولی این مدارک در دادگاه تجدید نظر در ترکمنستان مورد قبول قرار نگرفت.

الان ۵ ماه از زندانی شدن پسرم گذشته است. در این مدت مرتب به وزارت خارجه مراجعه کرده‌ام ولی به جز شخص وزیر که با محبت با من برخورد می‌کنند هیچ‌کس دیگر به من جواب نمی‌دهد. من خودم سال‌ها در وزارت خارجه زحمت کشیدم و هم اکنون هم هیئت علمی دانشکده وزارت خارجه هستم، ولی هیچ کاری از دستم بر نمی‌آید. اگر شرایط برای من اینطور است، خدا به فریاد آن راننده‌ها و افرادی برسد که هیچ دسترسی هم ندارند.

به جز آقای ظریف که هر دفعه پیششان می‌روم، به من امیدواری می‌دهد که همه چیز درست می‌شود، هیچ‌کس دیگری نه تنها سراغی از من نمی‌گیرد بلکه جواب من را هم نمی‌دهد. حتی به نظر من اطلاعات غلط به آقای وزیر می‌دهند. با این حال همه اسناد و مدارک را خدمت آقای ظریف ارائه دادم. ولی خب تا به امروز خبر خاصی نشده است.

سفیر ما نمی‌پذیرد که اشتباه کرده است. هیچ مرجع دیگری هم مسئولیت پیگیری این کار را به عهده نمی‌گیرد. هیچ کس پاسخگو نیست و کنسولی هم این مساله را پیگیری نمی‌کند.

من به آقای وزیر پیشنهاد دادم که کمیته‌ای برای رسیدگی به چند صد زندانی ایرانی که در ترکمنستان زندانی هستند تشکیل بشود و من هم که حدود ۲۵ سال است در این حوزه کار می‌کنم در این کمیته حضور داشته باشم. این کمیته تشکیل شد و قرار بود هر دو هفته یک بار تشکیل جلسه بدهد. اما الان ۲۵ روز گذشته است و کسی دیگر جواب من را هم نمی‌دهد.

طی این ۵ ماه تنها یک بار توانستم با پسرم صحبت کنم. الان ۴ ماه است که صدای علی را نشنیده‌ام. وزارت خارجه به من می‌گوید اگر می‌خواهم پسرم را ببینم باید بلیت بگیرم و بروم به ترکمنستان. ولی من کجا باید بروم؟ چطور با زندان هماهنگ کنم؟ وظیفه سفارت ما حمایت از اتباع ایرانی است و باید بروند رایزنی کنند تا وقت ملاقات برای من بگیرند. من با زن و بچه‌ام چطور می‌توانم بروم آن‌جا. حتی اگر بروم هم مطمئن هستم موفق به دیدن فرزندم نمی‌شوم.

ضمنا فقط مساله پسر من نیست. افراد زیادی الان به اتهام‌های خنده‌دار در زندان‌های ترکمنستان زدانی هستند. یکی از این زندانی‌ها یک تاجر مشهور مشهدی است. دیگری راننده ماشین سنگینی است که برای تولد بچه‌اش از ترکمنستان تفنگ بادی خریده بوده است که او را دستگیر کرده‌اند. یکی دیگر هم مهندسی است که با شرکت حفاری کار می‌کرده است.

سفیر ما در ترکمنستان فراموش کرده است که برای چه کاری سفیر شده است. ایرانی‌ها ممکن است در خارج از کشور اتفاقی برایشان بیفتد و حتی ممکن است خلافی هم انجام بدهند. وظیفه سفارت همین است که به پرونده این افراد رسیدگی کند. پسر من را ۱۰ روز در دادگاه کتک زدند و گفتند که بنویس من وکیل نمی خوام. بعد در دادگاه اعلام کرده است که ماموران زندان من را تحت فشار قرار دادند تا بنویسم وکیل نمی خوام. بعد برایش وکیل تسخیری گرفته‌اند. حتی متن اعتراضش هم که در دادگاه ارائه کرده موجود است.

حتی اگر کسی خلاف هم کرد وظیفه حل مشکل آن فرد و کمک به او برعهده سفارت است. چه برسد به کسی که خلاف هم نکرده است، اما او را محکوم می‌کنند. مسئولین سفارت و شخص آقای سفیر قبل از محاکمه پسرم حرف‌های ترکمن‌ها را تکرار می‌کردند، که پسر تو رشوه داده است و مقصر است. در صورتی که اسنادی که ما در دست داریم چیزی غیر از این را نشان می‌دهد. اصلا برفرض این‌که رشوه هم داده باشد آیا کسی را برای ۱۴ هزار دلار رشوه ۸ سال زندان می‌کنند؟

من با هزینه خودم وکیل گرفتم که بتوانم با ارائه مستندات از فرزندم دفاع کنم ولی سفارت ترکمنستان به وکیل پسرم اجازه ورود به این کشور را نداد و وزارت خارجه هم در این خصوص کمکی نکرد. افرادی که در زندان‌های ترکمنستان بودند و برگشتند خیلی چیزهای بدی تعریف می‌کنند. چیزهایی می‌گویند که اگر من باشم یک روز هم نمی‌توانم آن‌ها را تحمل کنم.

پسر من ۸ ماه پیش عقد کرد و قرار بود چند ماه قبل برایش عروسی بگیریم، ولی همه برنامه‌های ما به هم خورد. همسر فرزندم ماه‌هاست چشم انتظار است. کار همسرم روز و شب دعا و گریه است. علی تک پسر و فرزند اول من است. برایم خیلی سخت است.

سفیر کشورمان در ترکمنستان در مصاحبه ای که اخیرا انجام داده، ادعا کرده است که تمامی زندانی‌های ایرانی در زندان‌های ترکمنستان به اتهام مواد مخدر و یا اقامت غیر مجاز در زندان هستند. من می‌خواهم سوال کنم که آیا پسر من قاچاقچی بوده و یا اقامت غیر مجاز داشته است؟

من چیزی برای از دست دادن ندارم و این را هم به مسولین وزارت خارجه گفته ام. علی تنها پسرم است و هر کاری بتوانم برای او می کنم. اگر ببینم که وزارت خارجه به داد من نمی رسد به دادگاه های بین المللی شکایت می کنم.

 منبع: مشرق