آمریکا به دنبال بی‌اعتبارسازی برجام با تفسیر موسّع

به گزارش پایگاه عدالت خواهان" روزنامه «جوان» در یادداشتی از «سیدرضا میر‌طاهر» نوشت:

یکی از مسائلی که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور جنجالی امریکا چه در دوره مبارزات انتخابات ریاست‌جمهوری و چه پس از راهیابی به کاخ سفید مدام مطرح می‌کرد، مخالفت شدید با توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 موسوم به برجام و حتی ادعای پاره کردن آن بوده است. خیلی از کارشناسان هم پیش‌بینی می‌کردند ترامپ پس از ورود به کاخ سفید، یکی از نخستین اولویت‌های خود را برخورد با برجام قرار دهد اما در عمل شاهد به تأخیر افتادن اقدام ترامپ و دولت وی در این زمینه بودیم، به نحوی که پس از چندین ماه، رئیس‌جمهور امریکا و تیم اجرایی او در‌صدد برخورد عملی با برجام برآمده‌اند، در حالی که سایر اعضای گروه 1+5 از جمله متحدان اروپایی واشنگتن بر ایفای تعهدات هسته‌ای ایران در چارچوب برجام اذعان و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در چندین گزارش خود این موضوع را مورد تأیید قرار داده‌اند، از جمله اینکه فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در آخرین موضع‌گیری خود درباره برجام اعلام کرد این توافق، تعهد کل جامعه بین‌المللی از یک طرف و ایران از طرف دیگر است که با یک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل هم حمایت شده و به‌طور منظم مورد تأیید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گرفته است. هر چند توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 (بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین، امریکا و آلمان) از ژانویه 2016 اجرایی شده است، اما دولت امریکا به عنوان یکی از اعضای این گروه همواره برجام را نقض می‌کند.
 
ترامپ ناچار شد در چارچوب گزارش‌های نوبه‌ای 90 روزه که وزارت خارجه امریکا آنها را زمینه برجام به کنگره ارائه می‌کند، بر پایبندی ایران به برجام صحه بگذارد. هر چند گفته می‌شود در جریان جلسه‌ای که ترامپ با مقامات ارشد امریکایی از جمله رکس تیلرسون وزیر امور خارجه امریکا داشته، خواهان اعلام عدم‌ایفای تعهدات برجامی از سوی ایران بوده تا بدین ترتیب راه را برای اقدام علیه تهران باز کند، ولی به نظر می‌رسد او آشکارا با رویکرد دستگاه حاکمیتی امریکا به ویژه کنگره برای افزایش فشارها علیه ایران به بهانه مسائلی مانند توسعه موشکی، حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر همراه شده که مصداق آن امضای مصوبه تحریمی کنگره علیه ایران و تبدیل آن به قانون تحریم‌های جدید علیه ایران، روسیه و کره‌شمالی بوده است. تحرکات ضد‌برجامی دولت امریکا چهارشنبه هفته قبل با سفر نیکی هیلی سفیر امریکا در سازمان ملل به وین مقر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و و مذاکرات او با یوکیو آمانو مدیر کل این آژانس وارد مرحله جدیدی شد.
 
سفیر امریکا پس از دیدار با آمانو و گفت‌وگو در مورد پایبندی ایران به برجام بیانیه‌ای منتشر و در آن پیام حمایت قوی امریکا از مأموریت آژانس را منتقل و اعلام کرد که یک آژانس قوی و معتبر در راستای منافع امنیت ملی امریکاست. در این بیانیه بعد از سفر سفیر امریکا در سازمان ملل اعلام شد که نیکی هیلی و مدیر کل آژانس در مورد نگرانی درباره تضمین پایبندی ایران به تعهداتش گفت‌وگو کردند، با توجه به اینکه گزارش‌های آژانس صرفاً می‌تواند در مورد تأسیسات هسته‌ای که به آنها دسترسی دارد، درست باشد. آنها همچنین در مورد اهمیت جلوگیری از بهره‌برداری ایران از ابهامات موجود در توافق هسته‌ای بحث کردند. در پایان این بیانیه آمده است که هیلی بر اراده امریکا برای تضمین تأمین منابع مورد نیاز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای راستی‌آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای ایران مجدداً تأکید کرد.
در واقع هدف هیلی از این سفر اجرای طرح مورد نظر ترامپ برای بی‌اعتبار کردن برجام از طریق رویکرد ارائه تفسیر موسع از برجام و متهم کردن ایران به عدم‌اجرای آن در چارچوب مد نظر دولت امریکاست. در این راستا هیلی به‌طور غیر‌مستقیم نتایج بازرسی از تأسیسات هسته‌ای ایران را ناتمام و نسبی تلقی کرده و خواهان افزودن دامنه بازرسی‌ها از تأسیسات هسته‌ای و حتی نظامی ایران شده است.
 
بدین ترتیب اگر ایران با این خواسته مخالفت کند، واشنگتن ادعا خواهد کرد ایران به مفاد برجام عمل نکرده است. با این حال نباید فراموش کرد که ایران از همان زمان مذاکرات برجام، با هرگونه بازرسی از اماکن نظامی خود به بهانه پیگیری و راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای خود مخالفت کرده است. از نگاه ایران تحقق چنین امری به معنای رسیدن امریکا و متحدانش به ویژه رژیم صهیونیستی به خواسته دیرینه‌شان یعنی در اختیار داشتن اطلاعات دقیق از تأسیسات نظامی ایران خواهد بود. نباید فراموش کرد که به دلیل نبودن سیستم حفاظت دقیق از اطلاعاتی که آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران جمع‌آوری می‌کند، تاکنون چندین بار با درز اطلاعاتی مواجه بوده‌ایم و همین مسئله موجب اعتراض رسمی ایران به آژانس شده است. تن دادن آژانس به خواسته امریکا نه فقط باعث به خطر افتادن برجام خواهد شد بلکه استقلال عمل آن را نیز به‌شدت زیر سؤال می‌برد./فارس
 

انتهای پیام/