دومین مناظره هفت کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری از ساعت 17 در استدیوی شماره یازده رسانه ملی آغاز شد. این مناظره در حوزه موضوعات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی برگزار می شود و باید دید در ادامه چه ایده‌ و برنامه ای در این سه حوزه حساس دارند.

ترتیب صندلی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری بر طبقه قرعه کشی انجام شده به شرح زیر است:
محسن رضایی صندلی شماره یک

علیرضا زاکانی صندلی شماره دو

مهرعلیزاده صندلی شماره سه

قاضی زاده هاشمی صندلی شماره چهار

سعید جلیلی صندلی شماره پنج

سیدابراهیم رئیسی صندلی شماره شش

همتی صندلی شماره هفت

ترجمه ی آیه استفاده شده در مناظره دوم انتهابات ریاست جمهوری:

الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ ۚ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ

آن بندگانی که سخن بشنوند و به نیکوتر آن عمل کنند، آنان هستند که خدا آنها را (به لطف خاص خود) هدایت فرموده و هم آنان به حقیقت خردمندان عالمند.

آیه 18 سوره زمر
 

مشروح اظهارات کاندیداها به شرح ذیل خواهد بود:

**رئیسی در دومین مناظره انتخاباتی:فاصله طبقاتی، محصول بی‌عدالتی و سیاست‌های نادرست اقتصادی است

سید ابراهیم رئیسی نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری عصر امروز (سه‌شنبه) در بخش اول نیمه اول دومین مناظره انتخاباتی در پاسخ به سوالی درخصوص فاصله طبقاتی، گفت: در جلسه قبل برخی بداخلاقی‌ها شد که به مثابه آنچه در قانون آمده، اجازه داده شد که چند دقیقه ای من استفاده کنم که من از این چند دقیقه استفاده نخواهم کرد.

رئیسی گفت: آذری زبان‌های عزیز ایران، بسیار بنده حقیر را مورد محبت قرار دادند که از آنها سپاسگذارم.

وی تاکید کرد: فاصله طبقاتی، محصول بی‌عدالتی و سیاست‌های نادرست اقتصادی است.

**رضایی در دومین مناظره انتخاباتی:مشکلات مردم ایران با شعبده‌بازی و حرف‌های مفت حل نمی‌شود
محسن رضایی  در پاسخ به سوال مجری مناظره گفت:گفت که مشکلات مردم ریشه‌های اقتصادی دارد و با شعار و وعده و شعبده‌بازی، حرف‌درمانی و حرف مفت حل نمی‌شود.

رضایی ادامه داد: دولت ما امید را به سفره شما برمی‌گرداند و لبخند پیروزی بر چهره شما خواهد نشست.

در مناظره قبلی گفته شد که اگر کسی نمی‌خواهد تا پایان بماند، باید به مردم بگوید، من تا پایان انتخابات هستم و با همه رقابت می‌کنم.

 رضایی گفت: دولت ما دولت همه مردم است

 امید زمانی تحقق پیدا می‌کند که ما انرژی جدیدی را در جامعه ایجاد کنیم و با دولت‌های خواب آلوده‌ای که شب می‌خوابند و قیمت بنزین را چند برابر می‌کنند و با مردم صحبت نمی‌کنند، خداحافظی می‌کنیم.

 آخرین ریالی که از جیب شما به جیب دیگران رفتهاست.

**جلیلی در دومین مناظره انتخاباتی: امور کشور با «نمایش» جلو نمی‌رود

وقتی کشور را معطل تصمیماتی کردید مشکلات ایجاد می شود.

اگر به دنبال جلب اعتماد مردم هستیم باید رفتار مسئولین درست شود؛ فرهنگ غلط سیاسی متعلق به یک دولت و جناح خاص نیست و باید به آن توجه شود.

اگر از ساختار سیاسی فرهنگ‌غلط پاک نشود ظرفیتهای اصلی کشور متوقف می شود.

با نمایش کشور اداره نمی شود ؛اگر به جای بیان نتیجه گزارش کار دادید، این فرهنگ غلط است.

اگر به جای کارهای ریشه ای کار نمایشی کردید،کشور را متوقف کردید.

اگر نتیجه کار مسئولین در زندگی ها دیده نشود این نمایش است.

**مهرعلیزاده در دومین مناظره انتخاباتی: همه امکانات کشور و تصمیم‌گیران همکاری کنند که برجام به نتیجه برسد
آقای رئیسی می‌گوید در مناظره قبلی بداخلاقی‌هایی شده و حالا از وقت دفاع خود می‌گذرد. و فرمودند که آذری‌زبان‌ها از او دلجویی کردند. اینجا آذری‌زبانی نبود که توهین بکند. باتوجه به اینکه آقای رئیسی قاضی است می‌خواهم بیشتر دقت کنند. اگر درباره مدرک آقای رئیسی مطلبی گفتم، مطلب درستی بود. رئیسی با احترام به دروس حوزوی‌اش ۶ کلاس سواد کلاسیک دارد و اقتصاد علم کلاسیک می‌خواهد.

صداوسیما ۵ دقیقه از مستند مرا سانسور کرد که این بداخلاقی است. صداوسیما باید ملی باشد اما الان عشقی شده است. من به رئیسی می‌گویم که آقای قاضی چرا ما فیلترینگ را راه انداختیم و به دخترها پیامک بدحجابی می‌دهیم.

**همتی در دومین مناظره انتخاباتی: دولت من حامی آسیب‌پذیران جامعه خواهد بود

عبدالناصر همتی نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در دومین برنامه مناظره انتخاباتی گفت: من لازم می‌دانم انتقادی به شیوه مناظره بکنم. شیوه مناظره عین مسابقه هفتگی شده است. اگر مردم ایران بخواهند نظر ما را بدانند باید سوالات بهتری مطرح شود. این یک انحصار است.

همتی گفت: من صدای بی‌صداها و قدرت بی‌قدرتان هستم. دولت من حامی آسیب‌پذیران جامعه خواهد بود

**قاضی زاده هاشمی در دومین مناظره انتخاباتی: دولت سلام به دنبال اصلاح نظام اداری است

سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری عصر امروز(سه‌شنبه)، در بخش اول نیمه اول دومین مناظره انتخاباتی گفت: دولت سلام به دنبال اصلاح نظام اداری است.

قاضی‌زاده هاشمی گفت: شوراهایی ساخته شده است و مصوباتی در این شورا به تصویب می رسد و معلوم نیست مسئولیت این مصوبات با چه کسی است.

**زاکانی در دومین مناظره تلویزیونی: زوج‌های نابارور را بیمه خواهیم کرد
ما نرخ رشدمان به ۰.۸ درصد رسیده که یک عدد بحرانی است.

ما ۳.۵ میلیون زوج نابارور داریم؛ اولین اقدام من بیمه این زوج‌ها است که بچه‌دار شدن به دل این جوانان نماند.

حوزه فرهنگ و اجتماع  تعلیم و تربیت، تحکیم خانواده، احیای تندرستی و صیانت از محیط زیست را دنبال می‌کنیم.

دولت امیدی را برای مردم باقی نگذاشته است.

دولتی که آقای روحانی ایجاد کرد، باعث شد که ماهی ۱ میلیون فقط هزینه پوشک بچه‌ها شود.

این دولت بلایی را سر مردم آورده که ۲۸ درصد حقوق برای خارج تهران و ۵۸ درصد از حقوق را در تهران فقط برای مسکن بدهند.

** بخش دوم: در این بخش هرکدام از کاندیداها می‌توانست اظهارات قبلی کاندیداهای دیگر را نقد کند.

**رضایی: عدالت نیاز به جراحی‌های بزرگ دارد
مسئله عدالت نیاز به جراحی‌های بزرگ دارد.

طرح کفایت زندگی یا ایران بدون فقیر را طراحی کردم.

می‌خواهیم به معنای واقعی نفت را ملی کنم. بعد از این اتفاقات امیدوارم حتی یک فقیر در ایران پیدا نشود.

در سال گذشته ۱۳۷ میلیارد دلار از منابع دولتی رفته در جامعه اما به دلیل رانت اکثر این پول‌ها رفته به دست کسانی که محق نبودند، ۴۰ درصد این مبلغ را می‌توان برگرداند.

یارانه ۴۵۰ هزارتومانی در زمان پرداخت خودش ۲۰ دلار بوده!

چرا می گویند منابع کجاست؟ چطور برای رانت فولاد و سلاطین منابع داریم اما برای فقیران منابع نداریم؟

**زاکانی: چرا حامیان کولبرها جلوی قاچاق را نگرفتند؟
اینجا گفته شد که برخی صدای کولبران هستند؛ باید دید ۲۵ میلیارد دلار قاچاقی که اتفاق می‌افتد و ۹۵ درصدش از مبادی رسمی می‌آید چرا آقایان وقتی در دولت بودند همت نکردند جلوی قاچاق را بگیرند؟

آقایان می‌گویند دنبال آزادی هستند، آزادی جدا از عدالت نیست.

امروز مشکل فقر و غناست و بی عدالتی در مقابل تبعیض و فساد است.

آقایان که در دولت کنونی بودند بگویند که در کدام سمت این ماجرا می‌ایستند؛ که خب مشخص است کدام طرف هستند.

اینجا نیاز به کارنامه دارد نه مظلوم‌نمایی.

سال ۹۶ بعضی‌ها با همین شیوه رای گرفتند از مردم اما آدم نباید از یک سوراخ دوبار گزیده شود.

**مهرعلیزاده: صندوق بیمه تکمیلی رایگان را باید برای همه مردم ایجاد کنیم
مشکلات ما خیلی ملموس است، ما هرساله برای کارگران افزایش دستمزد را داریم.

مساله معلم‌ها هم خیلی اهمیت دارد، کارهای‌شان بین مجلس و دولت پاس‌کاری می‌شود.

درباره کولبران و ته‌لنجی‌ها صبحت شده، این افراد قشر فراموش شده‌ای هستند .

امروز ۷ میلیون نفر سرپرست خانوار داریم که درآمد مشخصی ندارند.

صندوق بیمه تکمیلی رایگان را باید برای همه مردم حاضر کنیم.

** همتی: چرا FATF را در مجمع نگه داشته‌اید؟
آقای جلیلی می‌گوید نباید کار را انقدر طولانی کرد؛ پس چرا FATF را دو سال است در مجمع نگه داشته‌اید؟

ترامپ مقصر است، بانک مرکزی نقشی در بحران‌های اقتصادی نداشته است.

زاکانی به جای یار پوششی تبدیل به پلیس بد و خوب شده. شما برنامه‌های‌تان را بگویید.

اگر من بخاطر دو سال حضور در دولت باید پاسخگوی عملکرد دولت روحانی باشم، آقای رئیسی ۴۰ سال در قوه قضاییه بوده و اولی‌تر است که پاسخگوی عملکرد این قوه باشد.

**رئیسی: آقای همتی باید پاسخگوی عملکردش در بانک مرکزی باشد
دوباره بحث مدرک شد؛ مدرک من معادل نیست، یک مدرک حوزوی و یک مدرک دانشگاهی دارم که در سایت‌ها دیدید اما این بحث من نیست.

نسبت به مسئولیتم در هر سمتی که بودم پاسخگو بودم و هستم.

من در زمان تصمیم به دلار ۴۲۰۰ تومانی عضو شورای اقتصادی نبودم که همتی می‌گوید چرا جلویش نایستادید.

آقای همتی باید در زمان مسئولیت خودش در بانک مرکزی پاسخگو باشد.

هر روز یک بمب در سفره مردم شهری و روستایی منفجر شد.

اگر کسی بخواهد بجای پاسخگویی فرافکنی کند، مردم می‌پرسند که پس چه کسی مسئول است؟

مساله حقوق عادلانه یکی از مسائل مهم کشور است و گلایه این است که ۴ نفر با شرایط یکسان در اتاقی نشسته‌اند و ۴ رقم حقوق مختلف می‌گیرند.

کارگران عزیز ما باید متناسب با وضعیت تورم حقوق بگیرند.

**قاضی‌زاده: حتما کنکور را حذف می‌کنیم
عمر جوان‌های ما در بهترین و شادترین سال‌های عمرشان را پشت موضوعات خاصی مثل کنکور، سربازی، تحصیل طولانی و گرفتن مدرک‌های متعدد می‌گذرد.

دولت سلام موضوع خانواده و جوان را دنبال می‌کند، نقش‌آفرینان اصلی این دولت، جوانان هستند.

حتما کنکور را حذف می‌کنیم.

ساز و کار سربازی را درست می‌کنیم و به طرح جامعی برای سربازی حرفه‌ای می‌رسیم.

**جلیلی: رئیس‌جمهور مقتدر کسی نیست که چند حرف تند بزند
تعارف را کنار بگذاریم این نوع مناظره مردم را کمک می‌کند؟

اصلا به مسائل مردم پرداخته نمی‌شود.

یکی از مشکلاتی که کشور پیش نمی‌رود فرهنگ غلط سیاسی است.

باید برنامه خود را بگوییم و آن نقد شود. من از نامزدها می‌خواهم اصلاح مناظره را کلید بزنند.

همه باید به یک سوال جواب بدهند، تست هوش نیست که سوالات همه متفاوت باشد.

رئیس‌جمهور باید بگوید برای حل موضوع چه کار خواهد کرد. رئیس‌جمهور مقتدر کسی نیست که چند حرف تند بزند.

**قاضی‌زاده: معلولین نیاز به صدقه ندارند
این نحوه پرسش سوال، آورده نامزدها را مشخص نمی‌کند.

معلولین شهروند درجه یک هستند، آنها نیازی به دریافت صدقه ندارند.

باید ابزار زندگی معمولی و آمادگی محیط برای آنها فراهم شود.

متاسفانه در این سال‌ها مورد توجه نبوده‌اند، با اینکه قانون خیلی خوبی هم در مجلس تصویب کردیم.

متاسفانه در موضوع کرونا آمار مرگ و میر بالایی داریم؛ صدا و سیما کشورهایی که وضع خرابی در مورد کرونا دارند بیشتر پوشش می‌دهد.

**زاکانی: نمی‌شود کشور را کاریکاتوری اداره کرد
حاضرم با هر یک از دوستان مناظره دقیق برنامه‌ای بکنم. آرزو می کردم اینجا دو به دو مناظره کنیم که عیار افراد مشخص شود.

رئیس‌جمهور باید یک بسته جامع باشد، نمی‌شود کشور را کاریکاتوری مدیریت کرد.

برای معیشت معتقدم می‌شود در سال اول ریشه فقر مطلق را برکند که برنامه اش را نوشته‌ام.

در آزادی‌های مدنی هم دولت باید پیرو مردم و پاسخگوی مطالبات و اعتراضات مردم باشد.

مشکل کشور مدیریتی است.

**رئیسی: عدالت در کشور آسیب دیده است
اعتماد مردم به دولت به پایین‌ترین سطح رسیده است.

ما نیازمند سرمایه و پشتوانه اجتماعی هستیم.

وضعیت معیشت و کسب‌وکار مردم به شدت آسیب دیده است.

مردم از آسیب‌های اجتماعی نگران هستند.

عدالت در کشور آسیب دیده است.

**مهرعلیزاده: ۳ ماهه همه مردم را واکسینه می‌کنم
نمی‌شود که وزیر بهداشت با شعر و شاعری و قسم حضرت عباس کرونا را مدیریت کند.

اینگونه کرونا مهار نمی‌شود.

من طی سه ماه تمام مردم را واکسینه می‌کنم.

**رضایی: وضع الان حتی از زمان جنگ هم بدتر است
امید دیدنی است گفتنی نیست.

وضع الان حتی از زمان جنگ هم بدتر است.

ما در زمان جنگ هم گرانی، تبعیض، فساد نداشتیم.

اگر مدیریت جهادی در کشور مستقر شود، خیلی از مشکلات حل می‌شود.

برنامه واقعا در این دولت نیست ۳ بار در این ۴ سال برنامه دولت عوض شده است.

با کمک پولی که در کشور حیف و میل می‌شود مشکلات را حل کرد.

تورم را می‌شود کاهش داد و کرونا مهارشدنی است.

کشورهای ضعیف‌تر از ما ارزش پول ملی خود را حفظ کردند چرا ما نتوانیم.

**همتی: مخالف بازداشت معتادان هستم
معتادان ناشی از بیکاری و سیاست‌های اشتباه در کشور هستند.

پلی خواهم زد برای بهره‌برداری اقتصادی کشور.

مسائل مرتبط با تحریم در اولویت اول دولت من قرار خواهد گرفت.

**جلیلی: رئیس‌جمهور نقش فراتر از دستگاه‌ها را دارد
کار واقعی برنامه می‌خواهد با پیگیری جدی.

رئیس جمهور نقش فراتر از دستگاه‌ها را دارد.

دولت یازدهم و دوازدهم ۱۸ طرح آورد اما بانوان سرپرست خانوار چه تغییری در شرایط شان ایجاد شد؟  کار واقعی با کار نمایشی متفاوت است.

اینکه دلسوزی می‌کنیم چرا پیامک حجاب برای زنان رفته، هزاران خانم بودند که مشکلات معیشتی داشتند که شما وظیفه داشته‌اید باید برایشان برنامه داشته باشید.

** بخش چهارم: در این قسمت، هر کاندیدا به مدت 3 دقیقه، به یک سوال به قید قرعه پاسخ داد.

**رضایی: شوخی‌های مردم سرمایه من است
مردم با اشتباه من شوخی کردند، شوخی‌های شما با من سرمایه بنده است.

بابت اشتباه لفظی‌ام عذرخواهی می‌کنم، یاشاسین آذربایجان

**مهرعلیزاده: سه وزیر زن خواهم داشت
در هر استان یک نفر از معاونان استاندار را زن و در دولت ۳ وزیر زن انتخاب می‌کنم.

اگر مجلس همراهی نکرد به عنوان معاون خود انتخاب خواهم کرد.

میانگین سنی دولت من ۴۵ سال خواهد بود و این عملی است.

باید بچه‌های نخبه و باسواد عنان کار را به دست بگیرند.

باید به جوان‌ها میدان داده و آن‌ها را از کشور فراری ندهیم.

**جلیلی: طرح تحول سلامت دولت فعلی نمایشی بود
سلامت مربوط به یک وزارتخانه نیست، رییس‌جمهور باید موضوع را بفهمد و بتواند همه دستگاه‌ها را هماهنگ کند.

طرح شبکه بهداشت که از ابتدای انقلاب اجرا شد به علت طراحی درست، بسیار مفید بود.

در مقابل، طرح تحول سلامت دولت فعلی، نمایشی بود که هیچ خاصیتی نداشت و فقط هزینه‌ها را افزایش داد.

اگر مدعی پروژه‌ای در حوزه سلامت هستیم باید در قالب مسئولیت برای تمام وزارت‌خانه‌ها تعریف شود.

اگر درگیر کار نمایشی باشید کشور بعد از هشت سال تازه متوجه می‌شود که در راه غلط قرار داشته است.

**زاکانی: دولت را از اشرافی‌گری به نوکری خواهم برد
بیش از سه دهه است عده‌ای بر اقتصاد مملکت خیمه زده‌اند و تمام سرمایه‌ها و امکانات کشور را به سمت و سویی سوق دادند که از قِبل تبعیض خودشان کاخ نشین‌اند و مردم کوخ‌نشین.

بنده اولین کاری که خواهم کرد این است که دولت را از موضع اشرافی‌گری به موضع نوکری مردم وامی‌دارم.

کاری خواهم کرد که مفسدان راهی برای تنفس نداشته باشند.

در دولت من ریشه فساد خشک خواهد شد.

**قاضی‌زاده: شومن‌بازی دیگر اثر ندارد
این مناظرات برای فهم مردم از تفکرات نامزدها است. شو‌آف‌ها، شومن‌بازی و پرداختن به حاشیه برای جلب توجه دیگر اثر ندارد.

ورودی ما در آموزش‌وپرورش معلمان هستند باید کاری کنیم بالاترین رتبه شغلی در کشور معلمی شود.

**رئیسی: دانشجوی سال اول هم می‌داند وسط مذاکرات نباید بگوید خزانه دولت خالی است
کسانی در همین سالن مناظرات گفتند که ما زبان صحبت با دنیا را بلدیم.

دانشجوی سال اول بین الملل می‌داند وسط مذاکرات نباید بگوید خزانه دولت خالی است و یا آب خوردن بسته به مذاکره است.

هر دولتی سرکار بیاید یکی از مسئولیت‌های مهمش رفع تحریم‌های ظالمانه است.

خنثی سازی تحریم‌ها هم باید در دستور کار قرار بگیرد. اما اقتصادمان را شرطی نکنیم.

**رئیسی:  امکان حل مشکل مسکن جوانان را داریم
ارتباطم همیشه با جوانان برقرار بوده و این موضوع یکی از نعمت‌های زندگی من بوده است.

اگر به جوان‌ها می‌گوییم ازدواج، باید برای اشتغال آن‌ها فکرکنیم. ۴۰ درصد ظرفیت تولیدی کشور خالی است. ۷۰ درصد ظرفیت اقتصادی کشور خالی است.

اقتصاد دریا باید فعال شود. امکان ایجاد اشتغال در کشور بسیار زیاد است.

بیشترین هزینه مسکن برای زمین است و برنامه داریم که این مشکل را حل کنیم.

از جوانان ازدواج و از ما تامین مسکن.

**همتی: جزو فرماندهان خنثی‌سازی تحریم‌ها بودم
دومین کاندیدای این بخش، عبدالناصر همتی بود که به سوالی درباره تحکیم بنیان خانواده پاسخ داد.

هدف ما تعامل از خانه تا جهان است.

من جزو فرماندهان خنثی‌سازی تحریم‌ها بودم.

به من تذکر می‌دهند که چرا می گویید پیامک حجاب به زنان ندهید. این نحوه برخورد گشت ارشاد را باید ممنوع کنیم.

ما نمی‌خواهیم شعاری با مشکلات برخورد کنیم.

بچه‌های دهه 70-8- و 90 آن‌گونه که ما میخواهیم زندگی نمی‌کنند. باید تفاهم و دیالوگ در خانواده‌ها داشته باشیم.

چرا همه جوان‌ها میخواهند از کشور بروند؟ برای جوان‌ها چه تفریحی داریم؟

**رضایی: مدارس زمامداران آینده را پیاده می‌کنم
محسن رضایی سومین کاندیدای این بخش، به سوالی درباره تربیت نیروی انسانی و مقابله با مفاسد اقتصادی از این طریق پاسخ داد.
در برنامه ما تربیت زمامداران آینده در همه بخش‌ها به‌طور جدی لحاظ شده است. در تمام استان‌ها مدرسه تربیت زمامداران آینده تاسیس خواهم کرد. یک سال است این کار را شروع کرده‌ام و هزار جوان تربیت کرده‌ام.

مدارس زمامداران آینده را پیاده می‌کنم.

من اینترنت ارزان به زنان سرپرست خانوار برای تولید و فروش خواهم داد.

محدودیت‌هایی که برای زنان ورزشکار ایجاد شده مانند خواهران منصوریان که نتوانستند به ورزشگاه بروند را رفع خواهم کرد.

**زاکانی: دولت برای کسی حوصله نگذاشته است
چهارمین کاندیدا در این بخش، علیرضا زاکانی بود که به سوالی درباره توسعه ورزش همگانی و ارتقای جایگاه ایران در ورزش قهرمانی پرداخت.
موضوع ورزش امر حیاتی است، 70 درصد مردم ایران ورزش نمی‌کنند.

دولت آقای روحانی حوصله و فرصتی برای ورزش و فراغت مردم باقی نگذاشته است.

آقای همتی اگر ما کاندیدای پوششی هستیم، شما کاندیدای روکشی هستید،  آمده‌اید روی هشت سال بلایی که سر مردم آوردید روکش بکشید!

زاکانی: آقای همتی شما کاندیدای روکشی هستید