به گزارش پایگاه عدالت خواهان ایران" «دولت منابع مالی مورد نیاز خود را از طریق بورس تأمین کرد اما ضمناً تیر خلاص را هم به سرمایههای مردم در بورس زد».
این ارزیابی را روزنامه اقتصادی تعادل (دو قلوی روزنامه اعتماد) منتشر کرده و مینویسد: بعد از تصمیم آزادسازی سهام عدالت و همچنین رشد بیرویه نرخ ارز، شاخص بورس رو به افزایش گذاشت به گونهای که شاخص کل به عنوان میانگین بازار از 508 هزار واحد در ابتدای سال 99 به 2 میلیون و 100 هزار واحد در نیمه مرداد همان سال افزایش یافت و این باعث رویآوری عده زیادی از مردم به حضور در بورس شد.
براساس این آمار، ارزش تجهیز و جذب منابع مالی از طریق بازار سرمانه برای اقتصاد کشور که در سال 98 تنها معادل 216 هزار میلیارد تومان بوده، در سال 99 از مرز 560 هزار میلیارد تومان عبور کرد.
بررسی عوامل رشد بازار نشان میدهد رشد درآمدهای دولتی و افزایش استقبال مردم از بازار سرمایه به توجه بیشتر دولت به بورس و موجب حمایت از این رویکرد اقتصادی جهت تأمین مالی و پوشش کسری بودجه شد.
از یک سو اعلام شد همه افراد تنها با داشتن کد ملی میتوانند در پذیرهنویسی صندوقها شرکت کنند از سویی دیگر با کاهش عرضه و اصطلاحاً خرید یا جمع کردن عرضه سهام شرکتهای داخل سبد (ETF) زمینهساز بالا رفتن قیمت شرکتها شد تا بتواند در ازای واگذاری سهام، نقدینگی بیشتری جذب کند. پس از آن آزادسازی فروش سهام عدالت و همچنین تثبیت نسبی نرخ ارز در بازار و آشنا نبودن سرمایهگذاران تازهوارد با ساز و کار بازار سهام از دیگر دلایلی بود که موجب ریزش بازار سهام شد.
استقبال عموم مردم و ورود حجم عظیمی از نقدینگی به بازار سرمایه در صورت برنامهریزی درست و هدایت این حجم از نقدینگی به سمت عرضههای اولیه شرکتهای جدید میتوانست موقعیت مناسبی را در جهت تحقق شعار سال یعنی حمایت از تولید را به سرانجام برساند موردی که متأسفانه در دولت به درستی برنامهریزی نشد.
کوتاهی دولت در حفظ ثبات بازار سرمایه سبب ریزش بیشتر بازار سرمایه شد. به نظر میرسد کار دولت پس از مرتفع کردن نیازهای مالی با بازار سرمایه به اتمام رسیده بود و تیر خلاص خود را به قلب این بازار نشانه رفت به طوری که در مرداد ماه سال 1399 ریزش تاریخی بازار سهام طی 53 سال گذشته رقم خورد و شاخص بورس 89 هزار واحد سقوط را تجربه کرد.
در حالی که بسیاری از سهامداران حقیقی شاهد نابود شدن سرمایه خود در بازار سرمایه بودند، دولت سود بسیار خوبی کسب کرد. صندوق پالایشی یکم که دولت در تابستان به سهامداران فروخت به زیاندهی رسید، اما دولت نقدینگی عظیمی نصیب خود کرد. طبق آمارهای رسمی، درآمد دولت از محل فروش صندوقهای سرمایهگذاری موسوم به ETF حدود 35 هزار میلیارد تومان و مالیات حاصل از نقل و انتقال سهام حدود 17 هزار میلیارد تومان اعلام شده است.
آمار رسمی حاکی از آن است که مجموع تأمین مالی دولت در سال 99 از بازار سرمایه حدود 230 هزار میلیارد تومان بوده که از این مبلغ، 17 هزار میلیارد تومان مربوط به مالیات معاملات است. بازار سرمایه سال گذشته اگرچه پایانی تلخ برای برخی سهامداران داشت، اما توانست کام دولت را شیرین کند؛ چرا که دولت هم توانست بخشی از سهام خود را در شرایط رونق بازار با قیمتهای خوب به فروش برساند و هم از محل مالیات بر معاملاتی که سایر سهامداران انجام میدهند درآمد چند ده هزار میلیارد تومانی کسب کند.