چاپ صفحه

شرایط واگذاری مسئولیت در نظام جمهوری اسلامی

یک سوال اساسی: آیت الله نورمفیدی در انتخاب و یا در حمایت ار  از استاندار گلستان و دیگر مسئولین , کدام ملاک ها را مدنظر قرار می دهد؟ فشارهای جریانات سیاسی استان و روابط یا معیارهای زیر؟

به گزارش پایگاه جنبش عدالت خواهان ایران" و اما شرایط واگذاری مسئولیت در نظام جمهوری اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره) عبارت انداز:

 

. وفاداری به اسلام و جمهوری اسلامی

در نظام اسلامی ایران که برپایه توحید و ایمان به خدای تعالی استوار گشته است، اعتقاد به اسلام و شناخت آن به عنوان مکتبی که در تمام شئون زندگی انسانها دارای برنامه و هدف است، وهمچنین وفاداری به احکام آن، از شرایط بدیهی و اولیه یک مسئول است. امام(ره) بدین نکته چنین اشاره می فرماید:

انتخاب اصلح برای مسلمین، یعنی انتخاب فردی که تعهد به اسلام وحیثیت آن داشته باشد

التزام و اعتقاد به ولایت فقیه

بر کسی پوشیده نیست که امروزه، نبود رهبری واحد در جهان اسلام،از اسباب و علل ضعف و رکود مسلمانان است و در مقابل، وجودرهبری جامع الشرایط و فقیهی آشنا به احکام الهی، از مهمترین عوامل به ثمر رسیدن حکومت دینی در کشور اسلامی ما بوده است.

ولایت فقیه جامع الشرایط، ضامنی است مطمئن بر اجرای احکام اسلام ناب محمدی در زمان غیبت امام معصوم(ع). از این روی، اعتقاد به مسئله رهبری و ولایت فقیه در امر حکومت و نظارت بر آن، ازاساسی ترین شرایط یک کارگزار در حکومت دینی است; چرا که اساساحکومتی که براساس تایید و تنفیذ ولی امر برپا نشده باشد ومجریان آن از چنین رابطه ای با ولی برخوردار نباشند، نمی تواند یک حکومت دینی باشد.

بدین جهت، امام خمینی(ره) در سفارش به مردم، وجود چنین شرطی رادر یک کارگزار نظام اسلامی، لازم و ضروری دانسته، می فرماید:

ما اوصاف رئیس جمهور و اوصاف وکلایی[را] که بعد می خواهید ان شاء الله تعیین کنید، باید بگوییم و شما خودتان انتخاب کنید واز تفرقه و تفرق پرهیز کنید... [اصلح] شخصی است که تعهد به اسلام دارد; اعتقاد به قوانین اسلامی دارد و در مقابل قانون اساسی، خاضع است و اصل صدودهم [آن را که] ظاهرا راجع به ولایت فقیه است، معتقد است و وفادار است نسبت به او. یک همچو شخصی راشماها خودتان انتخاب کنید و گروههای مردم را هم وادار کنید که یک همچو شخصی را انتخاب کنند و از تفرقه بپرهیزید

برخورداری از شعور سیاسی

در روایات ائمه اطهار(ع)، برخورداری زمامداران از شعور و آگاهی سیاسی، به عنوان یکی از شرایط مهم و نگهدارنده عمود حکومت یادشده است و علی(ع)، آن را باعث استواری جامعه و استمرار حکومت دانسته است:

حسن السیاسه قوام الرعیه.

سیاست نیکو، استواری جامعه است.

من حسنت سیاسته دامت رئاسته.

آنکه سیاستش نیکو باشد، ریاستش طولانی شود.

زمامداری که قدرت تشخیص خیر و صلاح مسلمانان را ندارد و ازاستقلال لازم برای حفظ عزت مسلمانان برخوردار نیست، نمی تواندبه درستی ریاست نماید و حتی موجب ضررهای جبران ناپذیر خواهدبود; چنانکه امام علی(ع) می فرماید:

سوء التدبیر، سبب التدمیر.

سیاست نادرست، موجب نابودی [جامعه] است.

تخصص و تعهد

از شرایط کارگزاران نظام اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره)، تخصص به همراه تعهد آنان بوده است. از آنجا که دنیای امروز به سمت علمی تر شدن به پیش می رود و علوم مختلف، در حال انفکاک وتجزیه به شاخه های خاص خود هستند، استفاده از متخصصان در رشته های مختلف، امری است غیرقابل انکار. امام علی(ع) در اهمیت تخصص و تخصصی نمودن امور می فرماید:

قیمه کل امرء ما یحسنه.

ارزش هر کس، همسنگ کاری است که انجام آن را به نیکویی می تواند.

قطعا تخصص، زمانی ارزش خواهد داشت که در اختیار اهداف عالی انسانی و الهی قرار گیرد; وگرنه ابزاری خواهد بود در جهت ظلم و ستم به مردم، و وسیله ای در به انحراف کشیدن آنان. از این رو، در تعابیر متون اسلامی، تخصص در کنار تعهد به عنوان یک ارزش مطرح شده است. امام خمینی(ره) بر همین اساس، تخصص باتعهد را به عنوان یکی از شرایط کارگزاران نظام اسلامی مطرح نموده است:

حسن سابقه و عدم احتمال انحراف

انسان، اساسا موجودی است اجتماعی و ناگزیر از ارتباط باهمنوعان خود است و از طرفی دیگر، موجودی است انتخابگر. انسان در نوع گزینش ها و ارتباطات خود، می تواند به سراغ نیکان وپاکان رفته، نامی نیک از خود به یادگار نهد; همچنین می تواندبا انسانهای پست ارتباط داشته، در خدمت طاغوتها باشد.

از بهترین اسباب شناخت افراد، بررسی گذشته و خط سیر فکری آنان و نیز نوسانات موجود در زندگی شان است و این خود، وسیله مناسبی است در نقد و بررسی آنان. علی(ع) در عهدنامه خود خطاب به مالک اشتر، او را از گزینش افرادی که با طاغوتها رابطه داشته اند،منع می کند; چرا که همواره احتمال انحراف این اشخاص وجود دارد:

ان شر وزرائک من کان للاشرار قبلک وزیرا ومن شرکهم فی الاثام، فلایکونن لک بطانه.

همانا بدترین وزیرانت، آنانی هستند که پیش از تو وزارت اشراررا به عهده داشته و در جنایتشان شریک بوده اند; پس به هیچ وجه همرازشان مگیر.

امام خمینی نیز با آگاهی کامل، چنین شرطی را در مورد کارگزاران نظام اسلامی لازم شمرده، نه تنها قطع و یقین به عدم انحراف راکافی نمی داند، بلکه احتمال انحراف در اشخاص را نیز خطرناک می خواند:

ساده زیستی

گرفتار جاذبه های دنیایی و تجملات زندگی مادی شدن، از آفات اصلی یی است که هر کارگزار و مدیری را تهدید می کند. آنانی از این مهلکه جان سالم به در می برند که نفس سرکش را رام کنند و به فرموده امیرالمؤمنین، دنیا را سه طلاقه نمایند.

امام خمینی(ره) که نمونه کاملی از این گونه مردان بود، خطاب به مسئولان نظام اسلامی می فرماید:

اگر می خواهید بی خوف و هراس، در مقابل باطل بایستید و از حق دفاع کنید و ابرقدرتان و سلاحهای پیشرفته آنان و شیاطین وتوطئه های آنان، در روح شما اثر نگذارد و شما را از میدان به در نکند، خود را به ساده زیستن عادت دهید و از تعلق قلب به مال و منال و جاه و مقام بپرهیزید. مردان بزرگ که خدمتهای بزرگ برای ملتهای خود کرده اند، اکثرا ساده زیست و بی علاقه به زخارف دنیا بوده اند; چرا که با زندگانی اشرافی و مصرفی، نمی توان ارزشهای انسانی اسلامی را حفظ کرد

حامی و خدمتگزار مستضعفان

وظیفه اصلی مسئولان نظام دینی الهی، رعایت حال توده مردم محروم و ضعیف است. در سخنان معصومان(ع)، سفارش شده است که هرمسئولی باید مقام و منصب خویش را امانتی الهی بداند و همگان رااز عدل و احسان خود، بهره مند سازد; ولی در عین حال، اهتمام به امور محرومان و مستضعفان، مورد تاکید قرار گرفته است; چراکه اگر زمامداران حکومت، نسبت به محرومان و مرفهان یکسان بیندیشند و دستگیر کسانی که حقوقشان از بین رفته نباشند، آن نظام، ناپایدار خواهد بود. علی(ع) در سفارش خود به مالک اشتراز رسول خدا نقل می کند:

لن تقدس امه لایوخذ للضعیف فیها حقه من القوی غیر متتعتع.

هیچ امتی که در آن با صراحت و بی لکنت، حق ناتوان از زورمندبازگرفته نشود، از ستم، پاکسازی نگردد.

وطن دوستی و حفظ منافع کشور

یکی دیگر از شرایط مسئولان نظام اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره)، وجود حس وطن دوستی در آنان است. ایشان در مقاطع مختلف، به این نکته اشاره نموده است:

افراد سالم، افراد وطنخواه، افراد وطن دوست، افرادی که نه شرقی باشند و نه غربی; بلکه در صراط مستقیم اسلامیت و انسانیت باشند، انتخاب کنید و به آنها رای بدهید.

اشخاصی که صحیح اند; اشخاصی که متدین اند; اشخاصی که ملی هستند; اشخاصی که چپی و راستی نیستند; اینها را تعیین بکنند

شجاعت

یکی دیگر از معیارهای انتخاب کارگزاران نظام اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره)، شجاعت و جسارت آنان در دفاع از حق است. نهال نوپای اسلام، با شجاعت بی نظیر پیامبر اکرم و امیرمومنان علی(ع)غرس شد و سپس به وسیله ائمه اطهار(ع) آبیاری گشت و پس از غیبت حضرت ولی عصر(عج) نیز شجاعت آن امام، همام در دل مومنان حقیقی، بخصوص عالمان مهذب، وارد شد تا با سختکوشی در راه اعتلای دین، زمینه ظهور حضرتش را فراهم آورند.

امام خمینی(ره) خود، یکی از مصادیق آشکار این گونه افراد بودکه با شجاعتش اسلام ناب محمدی را به عرصه بین المللی کشاند وبرای بقای آن، یکی از معیارهای انتخاب مسئولان نظام اسلامی رانیز وجود شجاعت در آنها بیان نمود:

کسانی را که انتخاب می کنید، باید مسائل را تشخیص دهند; نه ازافرادی باشند که اگر روس یا امریکا یا قدرت دیگری تشری زد،بترسد. باید بایستند و مقابله کنند