به گزارش پایگاه عدالت خواهان" محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران امروز (یکشنبه) در نشستی در اتاق بازرگانی، صنایع، تعاون و کشاورزی ایران طی سخنانی به تشریح آخرین تحولات در برجام پس از خروج آمریکا پرداخت و عنوان کرد: بخش خصوصی را موتور محرکه اقتصاد خارجی کشور است.
*بخش خصوصی موتور محرکه توسعه و اقتصاد خارجی کشور
وی افزود: گرچه وزارت خارجه نقش بسیار محدودی در اقتصاد خارجی کشور دارد اما در همان نقش محدود، از ابتدای مسئولیت به نقش بخش خصوصی اعتقاد داشتیم و تلاش کردیم همواره از بخش خصوصی هم به عنوان مشاور و هم کمک کار و در خیلی از موارد به عنوان کارفرما استفاده کنیم و کماکان بر این اعتقاد هستیم و در آینده پرامیدی که این کشور خواهد داشت می‌توانیم بهتر و بیشتر با هم کار کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی با اشاره به اظهارات فعالان اقتصادی بخش خصوصی و نگرانی‌هایی که در این نشست توسط آنها مطرح شد، بیان کرد: نگرانی‌های به جای بخش خصوصی بود البته مواردی از آن مربوط به مسائل داخلی کشور بود که می‌توانم منتقل کننده نظرات شما به همکارانم باشم.
ظریف با بیان اینکه در مدتی که درس خواندم و کار کردم یاد گرفتم که فقط در حوزه تخصصی خود کار کنم و حتما اقتصاد حوزه تخصصی من نیست، خاطرنشان کرد: من جلوی کسانی که عمری را در این حوزه گذرانده‌اند نمی‌توانم در این حوزه‌ها نظر بدهم.
رئیس دستگاه دیپلماسی به دو مقدمه اشاره کرد و گفت: مقدمه اول اینکه دوستانی که صحبت کردند به اهمیت اقتصاد در قدرت ملی اشاره کردند و من هم به اهمیت اقتصاد در قدرت ملی کاملا واقفم. یکی از مواردی که بعضی دوستان دلواپس خیلی به من ایراد گرفتند و بارها گفتم و کماکان هم می‌گویم که گرچه قدرت اقتصادی برای امنیت کشور مهم است ولی قدرت، تنها قدرت نظامی نیست.
وزیر خارجه اضافه کرد: اگر در زمانی در دوران دیپلماسی قایق‌های توپدار تعداد قایق‌ها و تعداد توپ‌هایی که روی این قایق‌ها بود و برد این توپ‌ها قدرت یک کشور و میزان نفوذش را در روابط بین‌الملل تعیین می‌کرد، این مربوط به قرن 18 و 19 بود. از ابتدای قرن 20 میلادی، قدرت اقتصادی در کنار قدرت نظامی باعث پیشرفت و یا عقب‌ماندگی کشورها شد و به همین دلیل شما از ابتدای قرن 20 ملاحظه کردید که دیپلمات‌ها دیگر تنها نمایندگان بخش دولتی، سیاسی و امنیتی کشورها نبودند و یک عاملی به اسم دیپلماسی اقتصادی را به حوزه دیپلماسی وارد کردید.
وی ادامه داد: بعد از آن این حوزه قدرت حتی متنوع‌تر و متکثرتر از قدرت‌های مادی شد، چون بحث اقتصادی یک قدرت مادی است. وارد یک حوزه معنایی شدیم، یعنی اینکه دولت‌ها دیگر صرفا براساس میزان برد اقتصاد و برد تانک‌ها و توپ‌ها و هواپیماها و موشک‌هایشان قدرتشان تعیین نمی‌شود، بلکه نفوذ کلامشان مطرح می‌شود.
*امروز هزینه بدنامی را آقای ترامپ پرداخت می‌کند
وزیر خارجه با بیان اینکه در دوران تحریم‌های گذشته یک عاملی که باعث عدم کار با ایران می‌شد، به آن عامل بدنامی می‌گفتند و بیان می‌کردند که هزینه بدنامی با ایران باعث می‌شود با ایران کار نکنیم، اظهار داشت: این خودش یک هزینه بود، امروز هزینه بدنامی را آقای ترامپ پرداخت می‌کند.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به بهکیش دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین المللی که در سخنانش خطاب به ظریف گفت «شما که در برجام با آمریکا مذاکره کردید که خودشان می‌گویند ایران سر ما را کلاه گذاشت، چرا از مذاکره با آمریکا باز هم می‌ترسید؟» بیان کرد: من ارادت فراوانی به آقای دکتر بهکیش دارم ولی معتقدم گرچه در کوتاه مدت هارت و پورت آمریکایی‌ها موثر می‌شود، ولی در درازمدت هزینه بدنامی ترامپ به نفع ما تمام خواهد شد. (این اظهارات ظریف با تشویق حاضران روبرو شد.)
ظریف با بیان اینکه همه صحبت‌هایی که دوستان در این نشست مطرح کردند را قبول دارم، خاطرنشان کرد: آمریکایی‌ها مجاری تنفسی ما را شناسایی کردند، اگر به اندازه کافی شناسایی نکرده بودند با دستگیری رضا ضراب و پسر آقای صدرهاشمی اینها را شناسایی کردند و من تقریبا علیرغم اینکه تخصصم نیست ولی به خاطر اجبار این مسائل را کامل دنبال می‌کنم و می‌دانم چه اتفاقی دارد می‌افتد و می‌فهمم که دشواری که شما دارید، چیست.
وی یادآور شد: ولی آن هزینه بدنامی را امروز ما نمی‌دهیم، هزینه بدنامی را ترامپ می‌دهد و یکی از هزینه‌هایی بود که در آن دوران برای ما سنگین تمام شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی با اشاره به متکثر شدن منابع قدرت گفت: باید به این متکثر شدن بسیار توجه کنیم و تلاش کنیم در این تکثر ما بیشتر منابع خود را از دست ندهیم.
وی به نکته دوم اشاره کرد و افزود: پیش‌بینی یک مسئول و یک فعال اقتصادی، فقط پیش بینی نیست بلکه پیش بینی آن به واقعیت نزدیک است. به این در اصطلاح روابط بین‌الملل پیش‌بینی‌هایی می‌گویند که خود به خود تحقق می‌یابد.
وزیر خارجه خطاب به حاضران در نشست گفت: اگر شما به عنوان سهامدار عمده یک بنگاه اقتصادی اعتقاد داشته باشید که سهام آن بنیاد در آینده نزدیکی سقوط خواهد کرد و شما هم سهامدار عمده باشید، اگر به عنوان کنشگر عقلانی بخواهید عمل کنید، باید سهامتان را بفروشید و اگر بفروشید باعث می‌شود عرضه بالا رفته و تقاضا هم که تغییر نکرده و بنابراین پیش بینی شما خود محقق شده است.
* آمریکا از نفتا و توافق پاریس و ... خارج شد، آیا آنها هم ایراد داشت؟
وی با بیان اینکه ما باید مواظب پیش‌بینی‌های خودمان باشیم، اظهار داشت:اگر پیش‌بینی کنیم برجام شکست می‌خورد و در موقعیتی باشیم که این پیش‌بینی را به عمل تبدیل کنیم، نه برجام بلکه هر چیز دیگری شکست می‌خورد. هیچ دلیلی ندارد و نداشت که ما چنین پیش‌بینی کنیم.
وی عنوان کرد: ادعا می‌شود چرا آمریکا از برجام خارج شد، حتما برجام ایرادی داشته است. آمریکا از نفتا، توافق پاریس، توافق همکاری‌های اقتصادی اقیانوس آرام خارج شده و مقررات بین‌المللی دیگری را زیر پا گذاشته، آیا این توافقات و مقررات ایراد داشته است؟
رئیس دستگاه دیپلماسی پرسید: چرا ما به دست خودمان دستاورد خود را زیر سؤال می‌بریم، پیش‌بینی می‌کنیم، در بازار تاثیر می‌گذاریم و این تاثیر ما در بازار، پس فردا می‌شود برای برجام.الان دو سال از برجام گذشته، دوستانی که می‌گفتند برجام هیچ چیزی برای کشور نداشته امروز در روزنامه‌هایشان می‌نویسند چرا این شرکت و یا آن شرکت خارج شد؟
وی ادامه داد: پیش‌بینی‌های خود محقق ساز را نداشته باشیم. دنیا نگاه می‌کند وقتی یک بنده خدایی روز اولی که برجام تصویب شد می‌گوید کدام آدم عاقلی در ایران سرمایه‌گذاری می‌کند، دنیا می‌گوید وقتی اینها این گونه درباره خودشان فکر می‌کنند پس چرا ما سرمایه‌گذاری کنیم؟اینها پیش بینی‌های خود محقق ساز است.
* خودمان ناامیدی از اقتصاد ایران را به دنیا تزریق نکنیم
ظریف افزود: امروز ما نه نیاز به خیالبافی داریم بلکه نیاز به امید داریم، نیاز به این داریم که نسبت به آینده امیدوار باشیم. اگر خودمان براساس رفتار و گفتار و عملکرد خودمان ناامیدی از اقتصاد ایران را به دنیا تزریق کنیم، نباید انتظار داشته باشیم که دنیا به اقتصاد ایران امیدوار باشد. اعتقادمان باید این باشد که امکانات فراوانی را داریم، ما وارد یک حوزه بسیار دشواری می‌شویم ولی ما به دشواری عادت داریم، اینگونه نیست که دشواری برای ما ناشناخته باشد.
وی با بیان اینکه ما جنگ را با نفت بشکه‌ای هشت دلار در منطقه اداره کردیم، اظهار داشت: در شرایطی که نفت بشکه 75 دلار است نتوانیم وضعیت خود را کنترل کنیم، در شرایطی که اروپا می‌گوید من تضمین می‌کنم نفت شما خریده بشود، کشورهای دیگر این تضمین را می‌کنند.
وزیر خارجه اضافه کرد: من یقین دارم که آمریکایی‌ها دوران بسیار پرفشاری را دنبال می‌کنند، ولی در گذشته آمریکایی‌ها چه کار می‌کردند؟ آنها در گذشته در کاخ سفید نشسته بودند و پیاده نظام آمریکا در اروپا و کشورهای دیگر به جای آمریکا تحریم می‌کردند. یعنی در دوران قبل از برجام، علاوه بر تحریم آمریکا، به جای اینکه اتحادیه اروپا در مقابل آمریکا ایستاده باشد، اتحادیه اروپا نیز همان تحریم‌ها را داشت. در بعضی موارد بانکی ما تحریم‌های اتحادیه اروپا بیش از تحریم‌های آمریکا بود.
*در روزهای بعد از مذاکرات ما و آمریکا با قطعنامه شورای امنیت بانک سپه را از تحریم درآوردیم
وی توضیح داد: ما بعضی بانک‌هایمان را مثلا بانک سپه که در روزهای بعد از مذاکرات ما و آمریکا با قطعنامه شورای امنیت از تحریم درآوردیم، اروپایی‌ها نمی‌آمدند پای کار. ما و آمریکا این کار را کردیم، بعضی موارد تحریمی اروپا بیشتر از آمریکا بود. تحریم بانک صادرات برای اروپا سخت‌تر از آمریکا بود.
ظریف با بیان اینکه آن دوران الان تکرار نشده و به نظر من تکرار هم نخواهد شد، اظهار داشت: بعضی دوستان ما از دلواپسان، سخنرانی که من دو سه هفته بعد از برجام در شورای راهبردی روابط خارجی را یک تکه آمدنیوز بریده پخش کرده و یک تکه را دوستان دلواپس بریده پخش کردند که من گفتم هیچ وقت هیچکس نمی‌تواند از برجام خارج شود. اتفاقا من شرایط امروز را آن روز کامل پیش‌بینی کرده بودم، گفتم اگر آمریکا کامل از برجام خارج شود دیگر بقیه دنیا همراهی نمی‌کنند.
*خبرگزاری رویترز روزی ٥٠ خبر دروغ از اقتصاد ایران تولید می‌کند
وی خطاب به فعالان اقتصادی حاضر در نشست گفت: الان شما شاهدید که خیلی از بنگاه‌های اقتصادی پیام‌هایی را به شما می‌دهند. اما این را هم بدانید که خبرگزاری رویترز روزی ٥٠ خبر دروغ از اقتصاد ایران تولید می‌کند و در جریان باشید که یک گروه مشخصی توسط یکی از کشورهای همسایه ما حمایت مالی می‌شود که در دنیا همین را پخش کند که همه دارند از ایران خارج می‌شوند و این باعث می‌شود که مثل یک بهمن تشکیل شود.
وی افزود: گروهی هم در ایران منتظر نشستند که بگویند تحریم‌ها موفق شد البته یادشان نمی‌آید که پریروز می‌گفتند برجام هیچ چیزی نداشته است. متاسفانه خیلی فراموشکار هستند، الان هم بازار را تحریک می‌کنند که همه دارند از ایران می‌روند و بیچاره شدیم.
وزیر خارجه خطاب به حاضران گفت: پیش‌بینی‌های شما صرفا یک عمل فکری نیست، بلکه یک اقدام عملی و تاثیرگذار است. پیش‌بینی مثبت کنید می‌بینید.
*هدف آمریکا خروج ایران از برجام است
رئیس دستگاه دیپلماسی به اوضاع کنونی پرداخت و اضافه کرد: آمریکا قدرت اول اقتصادی دنیاست و برای اینکه برجام را نابود کند و ایران را مجبور کند از برجام خارج شود، کمر همت بسته است.
ظریف اضافه کرد: هدف آمریکا خروج ایران از برجام است، این هدف استراتژیک آمریکاست، البته این بدان معنا نیست که ما هیچ وقت از برجام خارج نمی‌شویم، اما به این معناست که ما هدف طرف مقابل را می‌دانیم. آمریکا در این هدف در دنیا منزوی است.
وی گفت: اگر شرکتی پنج سال پیش می‌خواست در ایران کار کند باید هزینه اعتباری می‌پرداخت، ولی الان مجبور است به شما نامه بدهد و بگوید ببخشید من گرفتارم و نمی‌توانم کاری کنم.الان هزینه اعتباری را آن کسی باید بدهد که بخواهد با آمریکا همکاری کند. این الان عامل مهمی شده در کنار این واقعیت که آمریکایی‌ها می‌خواهند از برجام خارج شوند و می‌خواهند برجام را نابود کنند.
ظریف افزود: بعضی‌ها در ایران می‌گویند زمانی آمریکایی‌ها حاضر شدند از برجام خارج شوند که فکر کردند ایران در برجام می‌ماند، این طور نیست، اتفاقا تمام تلاش آمریکا این بود که می‌خواستند ایران خارج شود و الان کارهایی که انجام می‌دهند ایذایی است.یعنی کار واقعی نمی‌کنند، فقط کار تبلیغاتی و روانی می‌کنند که ایران را وادار کنند به خارج شدن از برجام. این بدان معنا نیست که ما به هر قیمتی از برجام خارج شویم، اما به این معناست که بفهمیم طرف مقابل چه می‌خواهد بکند.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: ما الان در مذاکرات با اروپایی‌ها و روسیه و چین، هند و آفریقای جنوبی داریم، همه متفق هستند که باید راهی پیدا کرد که برجام اجرا شود. یعنی الان چهار تا کشور را بگذاریم کنار و یک رژیم غاصب یعنی آمریکا و به اضافه این سه تایی که این پایین هستند و با همه دنیا دعوا دارند و حتی همسایگان خود را نمی‌توانند تحمل کنند و رژیم صهیونیستی را کنار بگذاریم، یک کشور را در دنیا پیدا نمی‌کنید، حتی نزدیک‌ترین متحدان آمریکا را که بگویند ما با آمریکا همراهیم، حتی کانادا، علیرغم همه دشواری‌هایی که اخیرا داشتیم، مواضعی که اعلام کرده این بوده که می‌خواهیم برجام حفظ شود.
وی افزود: دوستانی که نگران هستند تفاوت این را با سال 90 نگاه کنند که اروپایی‌ها به ما 6 ماه وقت دادند، خرید نفت را قطع کردند، بانک‌هایشان را بستند، الان می‌گویند ما دنبال می‌کنیم که راهی را پیدا کنیم. حتما این راه خیلی سرراستی نخواهد بود،
وزیر خارجه بیان کرد: اما راهی است که می‌تواند برای ما آینده بهتری را در اقتصاد ما درست کند.
* کلید حل مشکل ما شرکت‌های کوچک و متوسط است
رئیس دستگاه دیپلماسی در ادامه اظهاراتش با بیان اینکه موتور محرکه اقتصاد اکثر کشورهای اروپایی شرکت‌های کوچک و متوسط هستند، عنوان کرد: این شرکت‌ها می‌توانند حتی جایگزین شرکت‌های بزرگ شوند. من خیلی تخصص ندارم ولی شنیدم وقتی توتال می‌خواهد یک پروژه نفتی در ایران ایجاد کند دو کار را توتال می‌کند بقیه را شرکت‌های کوچک و متوسط می‌کنند.
وی با بیان اینکه شرکت‌های اروپایی این شرکت‌های خودشان را شناسایی کرده‌اند، افزود: کلید حل مشکل ما شرکت‌های کوچک و متوسط است.
وزیر خارجه پیشنهاد داد: کمیته‌ای در اتاق بازرگانی تشکیل شود و شرکت‌های کوچک و متوسط ایرانی و متناظر شرکت‌های اروپایی آنها را شناسایی کند. ما در وزارت خارجه یک کاری را شروع کرده‌ایم، ولی ما نه علم و شناختش را نداریم و همه در اختیار شماست. این شرکت‌ها را شناسایی کنید و متناظر اروپایی را خودمان شناسایی کنیم که فقط مصرف کننده نباشیم.
وی با بیان اینکه اخیرا اروپایی‌ها گفتند ما 5 هزار شرکت را تجهیز می‌کنیم با شما کار کنند، اظهار داشت: ما باید به اروپایی‌ها بگوییم کدام شرکت را می‌خواهیم حالا یک دلواپسی بگوید شرکت ورشکسته را برای کار با شما فرستاده‌اند.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: دنیا الان دلیل دارد به ترامپ بگوید تو نمی‌توانی اعمال نظر کنی چرا که برای بقیه دنیا فقط ایران نیست. ریچارد هاس رئیس شورای روابط خارجی آمریکا می‌گوید «ترامپ نظم لیبرالی بین‌المللی را که خودمان بنا نهادیم نابود می‌کند.»
وزیر خارجه گفت: بحث نظم بین‌المللی است، بحث توافق هسته‌ای ایران و نفتا و .. .نیست، بحث نظم لیبرال بین‌المللی است که 70 سال روی آن سرمایه‌گذاری شده است، هیچ آدم عاقلی در غرب نمی‌خواهد این نظم نابود شود، ممکن است این طرف‌ها خیلی‌ها دوست داشته باشند این نظم به هم بخورد، ولی هیچ آدم عاقلی در غرب نمی‌خواهند یک آدمی بخواهد بیاید این کار را انجام دهد. هر چه ترامپ نامردی نسبت به مهاجران داشته باشد و نامردمی و ضد انسانی نسبت به آنها رفتار کند آن بیسی که 32 درصد آمریکاست و به قول ما پایگاه توده‌ای آنجاست خوشش می‌آید، ولی بقیه آمریکا در یک تقابل با آن قرار دارند و مابقی دنیا در تقابل با این قرار دارند.
ظریف افزود: احتمال دارد این خودش را در انتخابات آمریکا نشان دهد. من بعنوان کسی که پیروزی ترامپ را پیش بینی کرده بود، خیلی سفت نمی‌گویم دموکرات‌ها در انتخابات میان دوره‌ای می‌برند، ولی احتمالش در مجلس نمایندگان زیاد است، چون ایشان با اصل نظمی که دنیا به آن عادت کرده، مقابله می‌کند. اگر این شرایط است اروپایی‌ها منافع دارند در اینکه این نظم را حفظ کنند.
وی عنوان کرد: اروپا منافع راهبردی در حفظ برجام دارد، ولی اینکه چقدر حاضر باشد برای این منافع هزینه دهد، سوال دیگری است.
وزیر خارجه گفت: آنهایی که از نظر ما مانع رشد اقتصادی و توسعه کشور هستند، شرکت‌های خصوصی و متوسط را در اختیار ندارند، تقاضای من از بخش خصوصی این است که در این زمینه کار کنند و ما هم کمک می‌کنیم، می‌توانیم برجام را موفق کنیم و می‌توانیم ناموفق کنیم.
ظریف همچنین خاطرنشان کرد: ناموفق شدن برجام برای ما خیلی خطرناک است، گرچه اگر مجبور باشیم این کار را می‌کنیم، ولی این حتما انتخاب نظام نیست.
وی به بحث بانکی اشاره کرد و گفت: موانع بانکی با بحث برجام رفع شد، موانع باقیمانده بحث بانکی دو موضوع اساسی بود یکی بحث شفافیت بود یکی بحث امکانات داخلی بانک‌ها.
*بیخود بازار نگران FATF نباشد
همچنین گفت: مشکل بانکی ما برجام نبود. متاسفانه یک لغتی را در کشور تبدیل کرده‌اند به تابویی به اسم FATF که اصلا برخی‌ها خیال می‌کنند یک قرارداد است و اکثر کسانی که راجع به آن صحبت می‌کنند که خیلی توجه ندارند راجع به چه چیزی صحبت می‌کنیم، واقع این همه رگ‌های گردن و حجت قوی است بدون اینکه بدانیم FATF چیست، آیا FATF مبنای مذاکره است، آیا FATF یکسری چارچوب در رابطه با شفافیت است. من نمی‌خواهم وارد این بحث شوم، ولی این دو مشکل بانکی ما بود. این دو مشکل نه برجام توان حلش را داشت و نه قرار بود آنها را حل کند.
وی ادامه داد: این دو مشکل مکانیسم‌های حلی دیگری دارد. معتقدم در چارچوب فرمایشات رهبری می‌توانیم مشکل شفافیت و مبارزه با تروریسم و پولشویی را حل کنیم و انشاءالله طرح‌هایی را داریم و در حال گفت‌وگو هستیم هم همکاران من در این زمینه کار می‌کنند و اینها موضوع وزارت خارجه نیست و موضوع بخش اقتصادی کشور است، ولی چون قرار ما این است که هر جایی کتکی هست میل کنیم، در این زمینه پیگیری کرده و راهش را پیدا می‌کنیم.
وزیر خارجه همچنین در ادامه اظهاراتش خاطرنشان کرد: معتقدم باید در کشور یک سیاست خارجی داشته باشیم و از نظر اجرای سیاست خارجی نمی‌شود در کشور دو سیاست خارجی داشت. همانطور که در قانون اساسی هم آمده که خطوط کلی سیاست خارجی کشور توسط رهبر انقلاب تعیین می‌شود و ما همانطور که در برجام در قالب فرمایشات ایشان پیش رفتیم، در موضوع پولشویی و تامین مالی تروریسم می‌توانیم در چارچوب فرمایشات ایشان عمل کنیم ولذا بیخود بازار نگران FATF نباشد.
وزیر خارجه کشورمان اضافه کرد: به امید خدا از این مرحله عبور می‌کنیم، اگر همه همکاری کنند، دوستان ما دوباره نیایند بحث‌های انحرافی و احساسی مطرح کرده و تهییج افکار عمومی کنند. اگر ما می‌خواهیم راجع به عزت کشور صحبت کنیم می‌توانیم امروز راجع به این عزت صحبت کنیم که ایران دنیا پشتش است و ترامپ در دنیا منزوی است.
وی خاطرنشان کرد: گفتمان نیاز به یک فریم و تصویر و قاب دارد. امارات می‌خواهد بگوید ایران به یمن سلاح می‌دهد چند تا عکس را ساخته دو تا از این عکس‌ها یکی مشعل شوفاژ کاوه است، یکی دیگر هم ترموستات شوفاژ است. مثل آن روزی که آمریکایی‌ها قطعات موشکی ما را نشان دادند روی یکی از قطعات موشکی علامت سازمان استاندارد بود، یعنی ما موشک‌هایمان را می‌بریم سازمان استاندارد که روی آن مهر بزند. تصویرسازی مهم است. مبانی عزتمندی ما را خودمان تعریف می‌کنیم نه دیگران. البته دنیا معتقد است ما خیلی عزتمند هستیم، چرا خودمان به غلط مبانی غلط عزتمندی تعریف کنیم.
وزیر خارجه افزود: انسجام ملی امروز از نان شب، آب و هوا برایمان مهمتر است.
وی گفت: موضوع بانکی از طریق بانک‌های یورویی و ... قابل حل است. الان میزان خرید و فروش ما از چین یکی است. میزانی که به چین صادرات و واردات داریم، یکی است پارسال فکر کنم 20 الی 30 میلیون دلار تفاوت دارد. همه چیز را سیاه و سفید نبینیم، برای شرایط ویژه راه‌های ویژه ببینیم.
ظریف خطاب به فعالان اقتصادی و اعضای اتاق‌های بازرگانی گفت: کارفرمای ما شما هستید و شما باید به ما بگویید چه چیزهایی می‌شود چه چیزهایی نمی‌شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: مشاوره بخش خصوصی برای ما ضروری است. شرایط کشور ویژه است و با این شرایط باید ببینم چه کار می‌توانیم بکنیم. با شرکت‌هایی عادت کرده‌اید کار کنید، عادت کنید با شرکت‌های دیگر کار کنید.
وی افزود: شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی این آمادگی را برای کار دارند، باید راجع به راه‌های جدید فکر کنیم ولی راه‌های جدید ما غیرشفاف نیست، نیاز ندارد در بوق و کرنا کنیم، ولی نیاز هم ندارد مثل گذشته راه‌هایی برویم که از درون فسادهای هزاران میلیاردی و کاسبان روش جدید دربیاید. نیاز داریم به راه‌های فکر شده، نوآورانه و شفاف.
وزیر خارجه به مذاکره به بخش خصوصی اشاره کرد و گفت: ما از این مذاکرات استقبال می‌کنیم.
وی به سفرهای دوجانبه‌ای که افرادی از بخش خصوصی و اتاق بازرگانی او را همراهی می‌کردند نیز اشاره کرد و افزود: مذاکره اصلی را بخش خصوصی انجام دهد و بعد به ما بگوید کجا دولت وارد شود. من در طرف دولتی آمادگی فراوان می‌بینم در اروپا، هند، روسیه، چین، آفریقا آمادگی فراوان می‌بینم، دشواری وجود دارد نمی‌خواهم یک تصویر غیرواقع بینانه ترسیم کنیم، دشواری و سختی و مانع در مسیر راه فراوان است ولی معتقدم این موانع قابل رفع است. معتقدم می‌شود این موانع را رفع کرد اگر ما همه قرارمان این باشد.
*هدف ایران است/بعضی‌ها خیال نکنند اگر جمهوری اسلامی رفت آنها سرکار می‌آیند
ظریف اضافه کرد: ما در ایران از اصولگرا، اصلاح طلب، بی خط، مخالف جمهوری اسلامی، مخالف دولت همه در یک کشتی هستیم. هدف نه نظام است، نه دولت روحانی، بلکه هدف ایران است. این ایران است که برای بعضی اهداف و تمایلات، مانع است.
وی خاطرنشان کرد: می‌خواهند ایران را نابود کنند، خیال نکنید اگر روحانی رفت، اصولگرا موفق می‌شود، بعضی ها خیال نکنند اگر جمهوری اسلامی رفت آنها سرکار می آیند، ایران، این وضعیت جغرافیایی و موجودیت عظیم پرافتخار تاریخی با این مردم، توانمندی، ذخایر، امکانات و آینده درخشان، هدف است، انشاءالله همه با هم هدف را ناکام می‌کنیم.