به گزارش پایگاه عدالت خواهان"طی ماه‌های آخر دولت یازدهم مروری بر مهمترین وقایع اقتصادی، تصمیمات دولت و دستگاه‌ها و اظهارات و وعده‌های مسئولان در حدود  43 ماهی که از این دولت گذشته، داشته و تاثیر آن را بر اقتصاد کشور تحلیل می کنیم.

«راه‌حل‌های کوتاه‌مدت یک ماه و 100روزه برای حل مشکلات و معضلات اقتصادی، اجتماعی و سیاست داخلی و خارجی در دولت تدبیر و امید پیش‌بینی شده است که با این برنامه ما می‌توانیم در یک فرصت کوتاه شاهد تحول اقتصادی باشیم».

عبارتی که در بالا از آن عبور کردید، همان جمله معروف حجت الاسلام حسن روحانی در هیاهوی رقابت‌های قبل از انتخابات 92 و بعد از آن است؛ حسن روحانی در اولین برنامه تبلیغاتی‌اش در رسانه ملی 7 خرداد سال 92 مقابل دوربین برنامه‌ای با اسم «با دوربین» قرار گرفت و درباره برنامه‌هایش برای اداره کشور با مردم سخن گفت.

اعلام برنامه 100روزه برای حل مشکلات اقتصادی کشور آن‌هم زمانی که مردم با مشکلات شدید اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کردند در رأی آوردن روحانی بی‌تأثیر نبود چراکه مردم در زمان رقابت‌های انتخاباتی با استناد به همین وعده رئیس جمهور، خوشحالی خود را از پایان مشکلات اقتصادی اعلام می‌کردند.

روحانی در روز ابتدایی پس از تشکیل دولت خود و پس از تجدید میثاق با آرمان‌های امام(ره) دوباره ماجرای تعهد 100روزه خود را یادآوری کرده گفت: «وعده می‌دهیم که طبق سخنان قبلی، حتماً طی 100 روز اول و حتی کوتاه‌تر از آن اقدامات ضروری و فوری را برای رونق‌بخشی اقتصادی و حل مشکلات انجام دهیم و ماحصل آن نیز به اطلاع مردم خواهد رسید».

ولی مدت زیادی نگذشت که مواضع رئیس جمهور و تیم اجرایی‌اش درباره وعده حل مشکلات اقتصادی در 100 روز برگشت و به‌مرور اظهارات دولتمردان و یاران روحانی این‌گونه عوض شد که روحانی نگفت مشکلات را حل می‌کند بلکه قصد دارد برنامه‌های خود را برای حل مشکلات اعلام کند.

این درحالی بود که حجت الاسلام حسن روحانی در اولین نشست خبری خود پس از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم با مورد توجه قرار دادن وعده‌های انتخاباتی گفت: "می‌خواهم بگویم که وعده‌های انتخاباتی را فراموش نخواهم کرد از خدا می‌خواهم به من توفیق دهد تا به همه آنها عمل کنم. البته ملت توجه دارد که همه کارها بر مبنای زمان و طبق اولویت‌ها دنبال خواهد شد. من خدا را گواه می‌گیرم در ایام انتخابات کمتر به‌فکر رقابت بودم و بیشتر تمرکزم روی مسائل کشور و سخنان زیبای ملت در کوی و برزن بودم".

ولی باز هم روحانی حرفی زد که ایستادگی روی آن حرف برایش ممکن نبود؛ روحانی گفته بود "وعده‌های انتخاباتی را فراموش نخواهم کرد"! ولی مرور تاریخ به‌وضوح نشان می‌دهد که رئیس جمهور مهمترین وعده انتخاباتی خود را که حل مشکلات اقتصادی و بهبود معیشت مردم بود فراموش کرد.

اولین نشست خبری رئیس جمهور پس از تحلیف رسمی، در 15 مرداد ماه برگزار شد و  روحانی در کسوت رئیس‌جمهور به سؤالات مختلف خبرنگاران پاسخ داد. در این میان یکی از سؤالات، روحانی را وادار به اظهارنظر درباره وعده صدروزه‌اش کرد.

رئیس جمهور با اشاره به وعده 100روزه خود گفت: "همان‌طور که قبلاً گفته بودم، همکاران بنده در صد روز اول به مردم درباره وضعیت اقتصادی کشور گزارش خواهند داد؛ البته این به آن معنی نیست که برخی رسانه‌ها گفته بودند دولت می‌خواهد در صد روز اول تنها گزارش بدهد بلکه کارها در صد روز اول ادامه خواهد داشت و اقداماتی هم انجام خواهد شد و ارائه گزارش به مردم یکی از کارهای دولت خواهد بود".

این اظهارنظر روحانی زمزمه‌ها را درباره اینکه «دولت بر ارائه گزارش عملکردش بیشتر تأکید دارد تا حل مشکلات ضروری در 100 روز» تأیید کرد، ضمن آنکه مرور سخنان روحانی در مجالس دیگر نشان می‌دهد روحانی همان ابتدا آب پاکی را برای اجرای این وعده روی دست مردم ریخت.

روحانی تنها پس از گذشت نزدیک به 18 روز از پیروزی‌اش در انتخابات در دیدار روحانیون که در تالار وزارت کشور برگزار می‌شد، گفت: مردم می‌دانند مشکلات چندین ساله در چند روز و در چند ماه حل نمی‌شود، مردم صداقت می‌خواهند، مردم از دولت قول سدید می‌خواهند، کلام دولت، کلام روحانیت و کلام همه باید قول سدید باشد، قول سدید کلام محکم، استوار، راست و درستی است.

همین جا باید این سؤال را از دولت محترم یازدهم پرسید: قبل از انتخابات مشخص نبود که مشکلات 100روزه حل نمی‌شود؟ چطور در آن ایام که تنور انتخابات داغ بود مسئولان دولت یازدهم به این مهم فکر نکرده بودند که مشکلات چندین ساله در چند روز و چند ماه حل نمی‌شود؟!

هرچند بعد از پیروزی روحانی در ماراتن سیاسی 24 خرداد 92 اطرافیان رئیس جمهور منتخب و شخص روحانی با اظهارنظرهایی متفاوت از صبحت‌های وی قبل از انتخابات سعی کردند منظور رئیس جمهور از زمان‌بندی مورد اشاره را به‌گونه‌ای دیگر بازتعریف کنند.

بازی با الفاظ سناریوی دولتی‌ها بود برای پاسخ به منتقدان که "چرا مشکلات مردم 100روزه حل نشد؟!"، دولتمردان درحالی اصل این وعده را از اساس زیر سؤال بردند که این تنها روحانی نبود که از ایجاد تحول 100روزه در زندگی مردم سخن می‌گفت، برخی از نزدیکان و معاونان روحانی نیز از ایجاد تحول در یکصدمین روز دولت و معیشت مردم خبر می‌دادند، که از جمله این افراد محمدباقر نوبخت معاون رئیس جمهور بود.

در روز 25 خرداد 92 محمدرضا نعمت‌زاده که رئیس ستاد انتخاباتی روحانی بود از دوربین شبکه یک سیما به مردم گفت: "روحانی در نظر دارد در 100 روز و یا 3 ماه اول کار بعضی اقدامات کوتاه‌مدت را انجام دهد، امیدواریم یکی از این مسائل مهم موضوع اقتصاد و معیشت مردم باشد تا قدم‌های اولیه محکم برداشته و شاهد شکل‌گیری حماسه اقتصادی نیز باشیم".

نوبخت معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی در برنامه نگاه یک در 27 مرداد ماه سال 92 درباره اقدامات 100روزه دولت برای بهبود شرایط معیشت مردم گفت: "در 100 روز نخست آغاز به کار دولت یازدهم، کابینه جدید قصد ایجاد تغییرات در زندگی معیشتی مردم را دارد".

اکبر ترکان 30 خرداد ماه همان سال با دوربین برنامه دیروز، امروز، فردا به مردم گفت: "توسط دکتر روحانی کمیته اقتصادی تشکیل شده و در حال مطالعه برنامه‌ای 100روزه اقتصادی است که برنامه 100 روز اول ایشان برای هدف‌گذاری است و حرکت رو به جلو برای حل معضل بیکاری که این برنامه اولویت حجت‌الاسلام روحانی در حرکت اول است".

این اظهارات نشان می‌داد که دولتی‌ها روزهای قبل و بعد پیروزی خیلی جدی به‌دنبال تحقق وعده 100روزه خود برای بهبود شرایط مردم هستند،‌ اما در روزهای بعد مواضع دولت و دولتمردان تغییر کرد.

در اینجا بد نیست اشاره‌ای به فرمایشات مقام معظم رهبری پیش از انتخابات 24 خرداد 92 داشته باشیم؛ حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجتماع عظیم و پرشور مردم در حرم مطهر امام خمینی(ره) در بخشی از سخنانشان درباره انتخابات خطاب به نامزدهای انتخاباتی، چند توصیه مهم بیان کردند.

* مقام معظم رهبری: وعده‌های نشدنی به مردم ندهید/ به‌گونه‌ای صحبت کنید که اگر نوار حرف‌هایتان پخش شد "شرمنده" نشوید

ایشان با اشاره به مشکلات اقتصادی از جمله گرانی و تورم افزودند: "آرزوی ملت و همه ما این است که منتخب ملت در انتخابات 24 خرداد، حلّال مشکلات اقتصادی باشد اما نامزدها در بیان طرح‌های خود برای حل مشکلات اقتصادی، کارهای انجام‌شده را نفی نکنند".

مقام معظم رهبری همچنین با توصیه به نامزدها که وعده‌های نشدنی به مردم ندهند، خطاب به نامزدها افزودند: "به‌گونه‌ای حرف بزنید که اگر خرداد سال آینده نوار حرف‌های امروز شما را پخش کردند شرمنده نشوید و با بهانه‌گیری گردن این و آن نیندازید".

پیامبر اعظم اسلام ــ صلّی اللّه علیه و آله ــ فرمودند: «هر که ایمان به خدا و روز جزا دارد باید چون وعده نماید، به آن وعده وفا کند». (اصول کافی، ج2، ص270، حدیث2)

همان‌طور که در این گزارش نیز به آن اشاره کردیم و البته به‌گواه تاریخ، دولت و دولتی‌ها بعد از انتخابات سناریویی طراحی کردند تا راه فراری داشته باشند بر وعده نشدنی حل 100روزه مشکلات اقتصادی!

مواضع رئیس جمهور و معاونان و وزرای وی بعد از انتخابات با چرخشی محسوس بیانگر آن بود که «رئیس جمهور گزارشی از وضعیت کشور ارائه خواهد کرد»، این تیترها و مشابه آن همان سناریوی دولت بود؛ دولت اعلام کرد "نمی‌خواستیم مشکلات را 100 روز حل کنیم بلکه قصد داریم 100روزه برنامه حل مشکلات را ارائه کنیم".

این درحالی بود که هرچه بیشتر به زمان پایان مهلت 100روزه نزدیک شدیم حرف‌های روحانی و یارانش، نه‌تنها رنگ و بوی بهبود شرایط را نمی‌داد بلکه در برخی موارد جامعه را نیز نگران می‌کرد.

اما این تنها رئیس جمهور نبود که با اظهاراتش امید مردم را برای بهبود شرایط در 100 روز اول کمرنگ می‌کرد، برخی از وزرا و مسئولان دولتی نیز با اظهارنظرهای خود وعده 100روزه برای بهبود شرایط اقتصادی و معیشتی را تحت تأثیر قرار می‌دادند.

با وجود اینکه روحانی و یارانش بر حل مشکلات در کوتاه‌مدت (دوره یک‌ماهه و صدروزه) تأکید داشتند اما روحانی در مجلس شورای اسلامی صد روز زمان را تنها برای جمع‌آوری اطلاعات کشور تعیین کرد! اطلاعاتی که قاعدتاً در اختیار نمایندگان طرفدار ایشان و مجمع تشخیص بوده است.

این زمان‌بندی در حالی اعلام شد که بنابر گفته اکبر ترکان در برنامه دیروز، امروز، فردا، وعده‌های آقای روحانی مبتنی بر کار کارشناسی بوده است.

در همین ایام اما نوبخت که از ابتدای دولت تا کنون سخنگوی کابینه نیز می‌باشد از تریبون مجلس شورای اسلامی برای پاک کردن کل صورت مسئله استفاده کرد. 21 مردادماه سال 92، محمدرضا نوبخت، معاون رییس جمهور که در پاسخ به مخالفان در جلسه  بررسی رأی اعتماد به کابینه پیشنهادی در مجلس سخن می‌گفت در پاسخ به یکی از نمایندگان مخالف درباره برنامه صدروزه دولت روحانی برای برطرف کردن مشکلات اقتصادی این‌طور توضیح داد: "یکی از مخالفان می‌گوید که دولت گفته است که مشکلات را 100روزه حل خواهد کرد در صورتی که آقای روحانی در هیچ زمانی چنین چیزی نگفته است، بلکه موضوع این است که برای حل این مشکلات برنامه وجود دارد و برنامه 100روزه‌ای هم وجود دارد که در اینجا به برخی از رئوس آن اشاره می‌کنم".

نوبخت تنها کسی نبود که وعده حل 100روزه مشکلات اقتصادی را تحریف کرد، محمدرضا عارف هم بعدها در نشستی با دانشجویان دانشگاه کاشان در پاسخ به سؤال نماینده جامعه اسلامی که پرسیده بود «آقای روحانی چرا به وعده صدروزه خود برای حل مشکلات عمل نکرد؟» گفت: "فکر نکنم ایشان این‌طور گفته باشند، بلکه ایشان گفتند گزارش صدروزه می‌دهند!!".

البته چند روز بعد از موضع‌گیری نوبخت در بهارستان، حسن روحانی هم در ضیافت افطاری مجلس و در جمع نمایندگان خانه ملت رسماً از موضع قبلی خود بازگشت و اعلام کرد که "دولت با شروع کارش در 100 روز اول، تلاش می‌کند واقعیات کشور را به مردم و رهبری و نمایندگان ملت بگوید. دولت آینده خواهد گفت که چه‌چیزی را تحویل گرفته و با چه مشکلاتی مواجه است و راه‌حل را چگونه می‌بیند".

این گزارش تنها به مرور یک وعده انتخاباتی روحانی پرداخت، وعده‌ای که در پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری 92 نقش پررنگی داشت هرچند نه‌تنها عمل نشد بلکه از اساس رد هم شد.

همان‌طور که مقام معظم رهبری نیز بارها به آن اشاره کرده‌اند، نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری نباید وعده‌ای بدهند که قادر به اجرای آن نباشند و بعدها با شنیدن نوار وعده‌های اعلامی‌شان شرمنده شوند!

با توجه به نزدیک بودن انتخابات ریاست جمهوری 96 باید منتظر بمانیم و ببینیم نامزدهای دور جدید ریاست جمهوری نیز از این وعده‌های نشدنی به مردم می‌دهند.