ردیف

نام فرد

متن اظهارنظر

1

اکبر گنجی

وی مصیبت‌های اهل‌بیت در روز عاشورا و فجایع آن روز را نتیجه جنگ‌های بدر و حنین می‌داند و می‌نویسد: «پیامبر در بدر و حنین و ... شمشیر زد ... اما آیا جنگ‌های جبهه حق علیه باطل پیامدهای ناخواسته یا آثار وضعیه به دنبال ندارد؟

... خشونت فرزند خشونت است و درخت خشونت میوه‌هایی جز خشونت به بار نمی‌آورد. هیچ‌کس حق ندارد به‌صرف اینکه خود را حق و دیگران را باطل می‌داند، دست به خشونت بزند و در صدد نابودی مخالفان خود از طریق حذف فیزیکی برآید.[1]

2

جواد مقامی

سال‌های فراوان و بلکه قرن‌ها این بزرگداشت (قیام عاشورا) حاصلی جز تأثر، حزن و اشک‌آوری نداشته.[2]

3

غلامرضا سالار بهزادی

تفکر شیعه‌گری موجب انحطاط مملکت ما و مانعی برای دموکراسی است.[3]

4

حبیب‌الله پیمان

قرآن قابل نقد عقلی و تجربی است و خود قرآن نیز در آیات بسیاری دعوت به آن نموده است.[4]

5

محمدرضا جلایی پور

شهادت‌طلبی را مرحوم شریعتی به جامعه یاد داد و این تفکر از پای منابر شکل نگرفته است.[5]

6

هاشم آغاجری

نویسندگان (نامه به امام حسین (ع)) می‌گویند: این حکومت (حکومت یزید) بدون رضایت مردم است و لذا نامشروع است. اگر حسین (ع) هم در رأس باشد ولی رضایت مردم در آن نباشد نامشروع است. آغاجری در همین سخنرانی امام حسین (ع) را با سیاوش در تاریخ ایرانیان مقایسه می‌کند: «... سیاوش در تاریخ ملی ما ایرانیان مظهر معصومیت و پاکی است و بعد از آمدن اسلام، حسین (ع) جای سیاوش می‌نشیند و آیا ما اثری در مورد حسین (ع) مانند منظومه‌ای که فردوسی در باب سیاوش سروده است داریم؟»[6]

7

عمادالدین باقی

در قرائت شیعی از اسلام، ما از گذشته دور شاهد یک برداشت انقلابی و حماسی از اسلام بودیم... این‌ها به تغلیظ وجه حماسی-انقلابی حرکت امام حسین می‌پرداختند؛ به‌گونه‌ای که مثلاً جنبه‌های دیگر واقعه عاشورا حذف و به‌تدریج چهره‌ای مهاجم، پرخاشگر و انقلابی از اسلام ترسیم شد.[7]

8

ابراهیم اصغرزاده

حتی علیه خدا هم می‌توان تظاهرات کرد.[8]

9

علیرضا علوی تبار

جامعه ایران فاز سنتی خود را پشت سر گذاشته و می‌خواهد مدرن و صنعتی شود؛ اما در این جامعه هنوز خدا نمرده است؛ بنابراین ما چگونه می‌توانیم به این وضعیت چیره شویم.[9]

10

هاشم آغاجری

امام علی (ع) با رفراندوم طبیعی قدرت را به دست گرفت. با این همه از نظر شیعیان امام معصوم بود... منطقی که می‌گوید رضایت خدا خارج از رضایت مردم است، مبنای استبداد است؛ و فلسفه سیاسی اموی – یزیدی بر همین استوار است.

... اینکه مارکس می‌گوید دین افیون توده‌هاست، تنها بخشی از حقیقت است. من می‌گویم در حکومت‌های دینی، نه تنها دین افیون توده‌هاست که افیون حکومت‌ها نیز هست.[10]

11

محسن کدیور

یک زمانی مردم می‌گفتند چون عیسی (ع) این سخن را گفته پس درست است اما امروز عیسی که سهل است خود خدا هم اگر حرفی بزند و آن حرف با عقل مردم منطبق نباشد نخواهد پذیرفت. امروز خدا در جامعه هیچ کاره است. همه کاره مردم‌اند.[11]

12

عبدالکریم سروش

فرهنگ شهادت خشونت‌آفرین است.[12]

13

عزت‌الله سحابی

آدم‌ها و حتی معصومین (ع) خود به خود بدون نظارت مردم و به طور اصولی در معرض انحراف هستند.[13]

14

عمادالدین باقی

معتقدم اعدام و قصاص جزء ضروریات دین نیست.[14]

15

محمدکاظم محمدی اصفهانی

مردم حق دارند همه مسؤولین را به سؤال کشیده و از آن‌ها انتقاد کنند حتی اگر آن مسئول، پیامبر و امام معصوم باشد، بلکه به خود خدا هم می‌توان اعتراض کرد و او را فتنه‌گر نامید.[15]

16

مهرانگیز کار

احکام کیفری اسلام کارایی ندارد و موجب رواج خشونت می‌گردد.[16]

ردیف

نام فرد/روزنامه

متن اظهارنظر

1

پروانه سلحشوری

پیرامون حجاب اظهار داشت که «حجاب باید اختیاری شود!» و اختیاری شدن حجاب را جزئی از «روند پیشرفت و توسعه» دانست. وی در پاسخ به سؤال خبرنگار مبنی بر این‌که «اگر من نخواهم روسری سرم نکنم، می‌توانم سرم نکنم؟» اظهار داشت: «البته! زمانش می‌رسد!»[17]

2

سعید حجاریان

مسلمانان باید در آستانه قرن جدید هجری، در میان بربریت و مدنیت، دست به انتخاب سترگی بزنند.

... طبعاً [در صدر اسلام] محیط بی‌آب‌وعلف بیابانی اقتضا می‌کرد با نجم و قمر راه بجویند و زمان را نظم دهند. آیا واقعاً تقویم قمری، قداستی برای ما دارد؟![18]

3

فائزه هاشمی

اگر در متون اسلام تحقیق کنند، «دیه» پایه قرآنی ندارد! معلوم هست این‌ها یا سواد ندارند یا نخواندند و فقط موضوع را سیاسی دنبال کردند برای حمله و شلوغ‌کاری![19]

4

نجف قلی حبیبی

سالانه در ایام عاشورا چه پول‌ها که در مملکت خرج می‌شود، اما بازده این‌ها چقدر است؟ دو نفر گریه می‌کنند و تمام می‌شود![20]

5

سعید رضوی فقیه

این حکومت علوی امروز میثم تمارش بابک زنجانی و مالک اشترش هم سعید مرتضوی است، پس اگر ما حکومت اموی تأسیس می‌کردیم قرار بود با چه کسانی مواجه بشویم؟![21]

6

مصطفی ملکیان

چیزی به نام اسلام وجود ندارد، آنچه هست مسلمین است! غیر از مسلمانان چیزی به نام اسلام وجود ندارد. اسلام یک شبه واقعیت است.[22]

7

اکبر هاشمی رفسنجانی

وی با اشاره به الگوبرداری اساس‌نامه دانشگاه آزاد از اساس‌نامه‌ای که برای حسینیه ارشاد نوشته شده بود تا رژیم شاه نتواند آن را تصرف کند اظهار داشت: رژیم شاه حسینیه ارشاد را تصرف نکرد ولی نظام اسلامی دانشگاه آزاد را تصرف کرد.[23]

8

روزنامه بهار

بی‌اعتباری شهادت زنان مصداق تبعیض جنسی است.[24]

9

هرمیداس باوند

وی حکم قصاص را غیرانسانی خواند.[25]