به همین بهانه برای بررسی وضعیت بهداشت و درمان استان گلستان و معرفی اقدامات صورت گرفته در این بخش در استان گلستان خبرنگار خبرگزاری فارس گفتوگویی تفصیلی را با تقی ریاحی رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان گلستان داشته که مشروح آن را در ذیل میخوانید.
فارس: ماه بهمن ماه پرافتخاری است و یکی از ماههایی است که بسیاری از پروژهها در سطح کشور و استان در حوزههای مختلف افتتاح میشود؛ لطفا از افتتاح پروژههایی که تا به امروز انجام شده یا در روزهای آینده خواهد شد بفرمائید.
ریاحی: من در ابتدا به نوبه خودم از حضور حماسی مردم در 22 بهمن امسال تشکر میکنم و در دو روز گذشته نیز به صورت متمرکز افتتاح پروژههای مختلف در حوزههای گوناگون را در سطح استان داشتیم.
مهمترین بحث در افتتاح این پروژهها راهاندازی شعبه بینالملل دانشگاه علوم پزشکی گلستان بوده که جزء محدود استانهای کشور هستیم که در سال جاری موفق به اخذ مجوز شده‌ایم و در ماه جاری نیز شاهد حضور دانشجویان پزشکی و دندانپزشکی و ادامه تحصیل دانشجویان 6 رشته کارشناسی ارشد در این شعبه هستیم و خبر خوب دیگر در حوزه آموزش این است که راهاندازی مرکز آموزشعالی سلامت به عنوان شعبه دوم دانشگاه در منطقه شرق استان در گنبد است که خوشبختانه مجوزهای اولیه از وزارتخانه کسب شد که در ماهها و سالهای آینده باید به دنبال اجرا شدن آن هم باشیم.
آن چیزی که در حوزه آموزش باید به آن توجه شود موضوع کیفیت آموزش است که با حضور بیش از 210 عضو هیئت علمی امیدواریم بتوانیم نقاط روشن خوبی را در عملکرد کیفی آموزش در دانشگاه شاهد باشیم.
در بحث بهداشت خوشبختانه در دهه فجر 23 باب خانه بهداشت در تمامی شهرهای استان گلستان افتتاح شد و با راهاندازی این خانههای بهداشت در غالب طرح شکوفایی خانه بهداشت در سال جاری تمام مصوبات قبلی مبنی بر احداث خانههای بهداشت را به اتمام رساندیم و خبر خوب بعدی نیز توجه به مرمت و بهسازی خانههای بهداشت قدیمی است که در سال 1393 این پروژه به اتمام خواهد رسید.
در حوزه پژوهش هم سایت پژوهشی بیمارستان صیاد شیرازی در گرگان در دهه مبارک فجر افتتاح شد و بسترهای لازم را برای کارهای مطالعاتی و پژوهشی من جمله راهاندازی سامانه ثبت الکترونیک دیجیتالی تصاویر(پکس) که در گذشته در بیمارستان 5 آذر گرگان راهاندازی شده بود در بیمارستان صیاد شیرازی گرگان و بیمارستان طالقانی گرگان هم در دهه فجر افتتاح شد.
همچنین در شهرستان خانببین بیمارستان سوختگی این شهرستان به بیمارستان 40 تختخوابی ارتقاء پیدا کرد و اتاق عمل سوختگی که تقریبا در سالهای گذشته به دلیل کمبود امکانات و نبود پزشک تعطیل شده بود به جرگه خدمت برگشته و 20 تخت به ظرفیت تخت‌ها اضافه شده و برای نخستین‌بار مردم خانببین حضور متخصصان و راهاندازی بخش اطفال و داخلی را در بیمارستان تجربه میکنند.
در شهرستان رامیان هم ساخت و راهاندازی آزمایشگاه مرکزی شهرستان و مرمت و بهسازی مرکز شبانه روزی و بخش اورژانس انجام شد و در دهه فجر به جرگه خدمت اضافه شد و مردم علیآباد هم به عنوان سومین شهر در دهه مبارک فجر دارای «سی تی اسکن» خوب دو اسلایس شدند که در دو روز گذشته به بهرهبرداری رسمی رسید و در گرگان هم «سی تی اسکن» 16 اسلایس را به عنوان دومین «سی تی اسکن» در بیمارستان 5 آذر گرگان راهاندازی شد.
فارس: یکی از مشکلات در حوزه درمان استان گلستان کمبود فضای درمانی مناسب برای بیماران اعصاب و روان است؛ در این حوزه چه اقداماتی را اجرا یا در دست اجرا دارید؟
ریاحی: موضوع بیماران اعصاب و روان و بیماران سرطانی موضوع مهم و ضروری در حوزه درمان است که بهخصوص در استان گلستان و شهرستان گرگان ظرفیت و بستر لازم برای پاسخگویی به خدمات بیماران اعصاب و روان و بیماران سرطانی وجود ندارد چون همه خدمات در استان در گرگان تمرکز پیدا کرده و ظرفیت بیمارستانهای 5 آذر، صیاد شیرازی و طالقانی گرگان جوابگوی حجم بالای مراجعان نیست.
در خصوص بیماران اعصاب و روان تنها مرکزی که در گرگان مشغول به کار است بیمارستان 5 آذر است که ارتقاء تخت‌ها و بخشها در دو سال گذشته انجام شده که بخش بیماران اعصاب و روان اطفال در بیمارستان 5 آذر راهاندازی شده و یک طبقه از بیمارستان در ساختمان اعصاب و روان اضافه شده است.
معمول است که 10 درصد تختهای بیمارستانی باید به بیماران اعصاب و روان اختصاص پیدا کند اما چون این موضوع تنها در بیمارستانهای دولتی در حال انجام است و بیمارستانهای دیگر در این بحث ورود پیدا نمیکنند این تمرکز و اضطرار در این حوزه احساس میشود.
ما در راستای همین آسیب ورود پیدا کردیم و برای نخستین‌بار در خارج از گرگان ورود پیدا کردیم و در دهه مبارک فجر در بیمارستان آققلا 10 تخت از ظرفیت بیمارستان به بیماران اعصاب و روان اختصاص یافته و تجهیز شده و از این هفته خدمات در بیمارستان آققلا جاری شده و معتقدیم اگر بیمارستانهایی مثل آققلا و بیمارستانهای خصوصی و حتی بیمارستانهای تامین اجتماعی در این حوزه ورود پیدا کنند خدمات بهتری را میتوان به بیماران اعصاب و روان ارائه کرد تا تمرکز هم در استان از روی بیمارستان 5 آذر خارج شود.
فارس: استان گلستان در حوزه اورژانسها و تختهای مراقبت ویژه نیز دچار مشکل است، آیا در این حوزه تدابیری اندیشیده شده است؟
ریاحی: موضوع درمان و اورژانسهای بیمارستانها هم برای مردم مهم است و دغدغه مدیریت دانشگاه نیز بود بوده و خواهد بود که تمرکز و توجه خوبی در ماههای گذشته برای بهبود کمی و کیفی خدمات در اورژانس و مراکز بهداشتی و درمانی شبانهروزی دیده شد.
یکی از اورژانسهایی که در گذشته حجم بالایی از بیماران اورژانسی را به خود میدید اورژانس بیمارستان 5 آذر گرگان بود که ذهنیت مردم از اورژانس بیمارستان 5 آذر گرگان یک اورژانس شلوغ با یک تخت رسمی حدود 25 تخت بود که تمرکز همکاران ما در ماههای گذشته به حدی بود که تقریبا در اورژانس 5 آذر گرگان هیچ ازدحامی دیده نمیشود و تقسیم اورژانسهای شهر برای ایجاد ظرفیت مناسب انجام شد.
این توجه را به شهرهای دیگر هم داشتیم که در کلاله اورژانسی در شان مردم در ماههای گذشته ساخته و تجهیز شد و در دهه مبارک فجر به بهرهبرداری رسید و در بخش مراقبتهای ویژه که کمبود تختهای «سی سی یو» و «آی سی یو» را داشتیم در شهرستان مینودشت سه تخت «آی سی یو» به مردم این شهر هدیه شد و قطعا پوشش دهنده خدمات برای شهرهای اطراف هم خواهد بود و در بندرگز نیز راهاندازی بخش «سی سی یو» را شاهد بودیم.
فارس: برای بیماران کلیوی و دیالیزی چه اقداماتی انجام دادهاید؟
ریاحی: در سال جاری به این بخش هم توجه زیادی شده و در 9 ماه سال جاری بیش از 32 تخت دیالیز انجام شد که با همیاری خیران نیز بوده که در دهه فجر راهاندازی چهار تخت دیالیز در بیمارستان صیاد شیرازی گرگان، سه تخت دیالیز مختص اطفال در بیمارستان طالقانی گرگان و ارتقاء تخت‌ها و بخشهای دیالیز در بیمارستان علیآباد کتول رویکردی بوده که برای تلطیف فضا و امکانات و تجهیزات برای بیماران دیالیزی دیده شد.
فارس: به نظر شما آیا وضعیت درمان در شهرستانها و بهخصوص در روستاها از وضعیت مناسبی برخوردار است؟ با توجه به اینکه در مناطق محروم استان گلستان همانند مراوهتپه، اینچهبرون و داشلیبرون نیاز داریم که فعالیتهای زیادی انجام شود تا حوزه بهداشت و درمان در این مناطق به وضعیت مطلوبی برسد.
ریاحی: در مورد نقاط محروم که به درستی اشاره کردید و بهخصوص شهرهای تازه تاسیس همانند گمیشان، سرخنکلاته، نوکنده و گالیکش و شهرهای دیگر که به تازگی رسمیت پیدا کردند ارتقاء خدمات را مطالبه میکند.
برای این موضوع همه شهرها مراکز شبانهروزیشان ارتقاء پیدا خواهد کرد که بتواند خدمات اولیه را در ساعات اولیه داشته باشد؛ بحث توجه به خدمات پیش بیمارستانی موضوع دیگری است که خدمات خوبی را از گذشته داشتیم که انشاالله این خدمات از نظر کیفی ارتقاء پیدا خواهد کرد.
شهر مراوهتپه نیز به عنوان دورافتادهترین شهر استان گلستان خدمات خوب و قابل توجهی را در سالهای گذشته و سال جاری داشته که موضوع راهاندازی درمان بستر این شهرستان بوده است.
اما پروژههای بیمارستانی زیادی را در سطح استان داریم که با توجه به اینکه شرایط اقتصادی کشور در سلهای گذشته دچار تحول شده و هزینهها برای ساخت بیمارستانها، خرید تجهیزات و مسائل مشابه چند برابر شده سرعت ارائه خدمات در این حوزه را کاهش داده اما پروژههای بسیاری در سطح استان وجود دارد که به لطف پروردگار در روزهای آینده در استان گلستان افتتاح خواهد شد.
استان گلستان از یک محرومیتی در تمام شهرستانها و حتی در گرگان برخوردار است که نیاز به یک بسترسازی بسیار زیادی دارد؛ اما با توجه به توجهاتی که در سطح مجلس و دولت مبنی بر بهبود شرایط سخت و نرمافزاری بهداشت و درمان شده است امیدواریم در سال آینده شاهد افتتاح و بهرهبرداری از بسیاری از پروژهها در بخش بهداشت و درمان باشیم و بخش غیردولتی هم با واقعی شدن تعرفهها و خدمات و هزینهها در بحث سنگین و هزینهبر حوزه بهداشت و درمان انشاالله بتواند به کمک بخش دولتی بیاید و آنچه که در شان مردم است ارائه شود.
فارس: در حال حاضر در نقاط دوردست استان گلستان و برای مثال در مراوهتپه آیا آنقدر خدمات و تجهیرات بهداشتی و درمانی وجود دارد که مردم در صورت نیاز به فوریتهای پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی بتوانند از خدمات مناسب استفاده کنند؟
ریاحی: در خود مراوهتپه یک مرکز شبانهروزی مجهز وجود دارد اما بعد مسافت یک آسیب برای نقل و انتقال بیمار است که قطعا این آسیب را با راهاندازی بیمارستان میتوانیم پوشش دهیم و امیدواریم ساخت بیمارستان در این منطقه را در سال آینده شاهد باشیم.
فارس: در استان گلستان در برخی از بیماریها همانند سرطان مری جایگاه اول را داریم؛ در بحث بهداشت و سلامت چه اقداماتی صورت گرفته است.
ریاحی: شیوع برخی از بیماریها متأثر از شرایط اقلیمی و اجتماعی است اما از جهت رصد و شناسایی بیماران سرطانی استان گلستان تنها نقطه در خاورمیانه است که به لطف حضور مرکز مطالعات بالینی بیماران سرطانی که با مساعدت و پیگیری بیش از یک دهه فعالیت آقای دکتر ملکزاده انجام شده و عوامل خطر در حال شناسایی است که امیدواریم بتوانیم در دل این مطالعات به عوامل خطر و تغییر سبک تغذیه و رفتار و شناسایی عوامل خطر منتج شود که بتوانیم کاهش آسیب را در سطح ملی و حتی جهانی داشته باشیم.
موضوع بیماران قلبی و عروقی که تقریبا در موضوع مرگ و میر جایگاه اول را دارد و جایگاه حوادث را به رتبه دوم انتقال می دهد نیازمند دقت در سبک زندگی و امنیت غذایی است که در موضوع سند امنیت غذایی در دستور کار وزارت بهداشت است و در شورای سلامت استان چندین جلسه در این حوزه بحث شده و در حال بررسی است.
این مطالعات و پیگیریها برای آن است که با پیشگیری از بروز بیماری جلوگیری شود تا مردم و جامعه دچار هزینههای بالای درمان نشود تا انشاالله جامعهای سالم را داشته باشیم.
فارس: برای بیماران خاص چه اقداماتی را انجام دادهاید؟
ریاحی: برای بیماران خاص در 6 ماه اول سال یک آسیبی را در کشور داشتیم که آن هم افزایش قیمت داروهای بیماران سرطانی، تالاسمی و ام اس بود که خوشبختانه در چند ماه گذشته قیمت داروها به شرایط قبلی برگشت و اقدامات خوبی هم در سطح ملی برای تولید و تهیه دارو برای این دسته از بیماران انجام شده است ولی هزینههای درمان در این بخش بسیار زیاد است و سیاستی که در سال 1393 در حال پیگیری و انجام است پوشش بیمهای این داروها است که به عبارتی راه حل اصلی و درست این مسئله پوشش بیمهای این دارو ها است اما برای پوشش بیماران بیبضاعت و کم درآمد در سال 1391 بالغ بر 14 میلیارد ریال به نیازمندان توزیع شده و در 10 ماه سال جاری هم بیش از یک میلیارد و 100 میلیون تومان نیز برای بیماران بیبضاعت اختصاص پیدا کرده و داده شده ولی آنقدر هزینهها در درمان بیماران سرطانی بالا است که شاید بخشی از آلام بیماران را کم کرده است.
انشاالله در بودجه سل آینده این مشکلات حل شود و خبر خوبی که برای بیماران سرطانی داریم این است که دستگاه لینک در هفتههای آینده افتتاح خواهد شد و پس از یک دوره آزمایشی به جرگه خدمت برای بیماران سرطانی اضافه خواهد شد.
فارس: به عنوان سوال آخر، مهمترین موانع و مشکلاتی که در حوزه بهداشت و درمان پیش رو دارید چیست و اینکه چه چشماندازی را برای سال آینده در نظر گرفتهاید؟
ریاحی: یک وجه آسیبهای ملی است که مردم آن را لمس میکنند که با رویکرد دولت و مجلس در بحث کاهش هزینهها در بودجه 1393 حل شود و برخی از آسیبها منطقهای در استان گلستان است که فقدان ظرفیت مناسب در حوزه درمان برای خدمات مورد نیاز مردم است که غالب خدمات فوق تخصصی را مردم در استانهای دیگر جستوجو میکنند که قطعا ارتقاء کیفیت خدمات در شرایط فعلی با همین بضاعت که بتواند قدری فضای درمانی را تلطیف کند.
حوزه تامین اجتماعی اقدامات خوبی را در دست اقدام دارد و امیدواریم در آینده شاهد ورود تمامی بخشها و تمرکز توجهات به حوزه بهداشت و درمان باشیم.
امیدوارم با تکمیل پروژههای نیمهتمام استان گلستان از این محرومیت خارج شود./ مصاحبه از: سالار احمدی